“Với chứng khoán ai là người ở lại sau cùng sẽ là người chiến thắng”
Theo ông Huỳnh Minh Tuấn, nếu muốn đầu tư chứng khoán, ngoài P/E hoặc P/B, nhà đầu tư cũng có thể chú ý thêm một hệ số nữa, đó là số CASH (tiền mặt). Chuyên gia Mirae Asset ưa thích những doanh nghiệp đang có tiền mặt nhiều hơn vốn hóa hiện tại từ 30%- 40%.
Thị trường chứng khoán đang trải qua giai đoạn không hề dễ dàng với nhịp điều chỉnh kéo dài nhiều tháng. Dù vậy, nhịp điều chỉnh đang dần mở ra cơ hội cho nhà đầu tư dài hạn. Tại Talkshow Phố Tài Chính trên VTV8, ông Huỳnh Minh Tuấn, Giám đốc Môi giới Hội sở, CTCP Chứng Khoán Mirae Asset đã chia sẻ quan điểm về cơ hội đầu tư trên thị trường chứng khoán hiện nay.
BTV Mùi Khánh Ly: Những thông tin thị trường mong chờ như T+2, Nghị định 65 hay việc điều chỉnh “room” tín dụng cũng đã được công bố. Bên cạnh đó, kinh tế vĩ mô quý 3 vẫn đang hết sức tích cực, theo ông thị trường có đang phản ứng quá đà?
Ông Huỳnh Minh Tuấn, Giám đốc Môi giới Hội sở, CTCP Chứng Khoán Mirae Asset : Quan điểm của tôi, thị trường một phần phản ứng quá đà, một phần cũng phản ứng đúng thực trạng hiện tại về dòng tiền của thị trường. Kinh tế vĩ mô đang có những yếu tố tốt về cán cân thương mại xuất khẩu, vốn đầu tư, lạm phát nhưng thị trường phản ứng như thế thực ra luôn có nguyên nhân.
Ví dụ như lãi suất qua đêm có thời điểm đã lên tới 8,4%, trong khi đó “room” ngân hàng đang bị giới hạn, còn Nghị định 65 về trái phiếu phát hành riêng lẻ được nâng cấp rất tốt, nhưng huy động bằng phát hành trái phiếu riêng lẻ cũng sẽ khó khăn hơn. Như vậy, 3 kênh dẫn vốn là ngân hàng, trái phiếu và chứng khoán rõ ràng trong ngắn hạn gặp những khó khăn. Nhìn xa hơn, suy thoái kinh tế của Mỹ, của EU rất là rõ. Vậy đối với thị trường chứng khoán, nơi phản ánh nền kinh tế trong 3-6 tháng tới thì việc giảm sâu như thế này thực ra cũng không bất ngờ.
Việc điều chỉnh sâu và liên tiếp đã khiến P/E của thị trường giảm về quanh mức 10, ông đánh giá như thế nào về mức này?
P/E chúng ta đang về mức hiện tại khoảng 11 lần, đang thấp hơn so với mặt bằng chung các thị trường trong khu vực mà chúng ta có thể so sánh như Thái Lan, Indonesia, Malaysia hoặc là Ấn Độ. Tuy nhiên so với quá khứ cách đây khoảng 15 năm thì chúng ta đang về mức rẻ kỷ lục so với các năm 2008, năm 2018 hoặc 2012. Tuy nhiên, thị trường đang bị thiếu dòng tiền. Thêm nữa, hiện nay trên thị trường, quỹ đầu tư nước ngoài lớn cũng bị rút ra nên bắt buộc họ phải bán cổ phiếu ra thị trường nhiều.
Vì vậy theo quan điểm của tôi thay vì quan tâm đến mức P/E thì chúng ta nên xét P/B. Hiện tại P/B của toàn thị trường đã rơi vào vùng khoảng 1,7 đến 1,8 lần, cũng thực sự rẻ so với khu vực. Tuy nhiên cũng nên so sánh giữa các nhóm ngành khác nhau.
Ví dụ như nhóm ngành tài chính ngân hàng, tăng trưởng tín dụng họ vẫn duy trì tăng trưởng đều nên P/B họ vẫn là chất lượng. Bây giờ nhóm ngân hàng, P/B cũng đang về dưới 1. Nếu như không có một sự kiện Thiên Nga Đen về mặt nợ xấu hay khủng hoảng toàn cầu thì nhóm ngành tài chính có thể là hấp dẫn trong bối cảnh này. Tuy nhiên những nhóm ngành phi tài chính như bất động sản, dịch vụ hay vật liệu xây dựng thì có thể sẽ bị chiết khấu sâu hơn.
Với mức P/E như vậy đã là thời điểm vàng để đầu tư chưa? Đặc biệt là so sánh với cả các kênh đầu tư khác hiện nay?
Trong ngắn hạn tôi chưa thấy cơ hội giải ngân chất lượng, mặc dù định giá rẻ. Nếu như P/E về 10 thì chúng ta nghịch đảo lên, tức là E/P thì chúng ta cũng được tỷ suất sinh lợi của thị trường chứng khoán là 10%, đang cao hơn mức tiết kiệm trung bình của các ngân hàng khoảng 8%. Tuy nhiên, mức P/E này thực sự là có giữ được hay không, hay là sẽ còn âm xuống nữa. Lúc này chúng ta phải dùng P/B, phải đánh giá được Book Value, tức là chất lượng tài sản của doanh nghiệp mà chúng ta đầu tư một cách kỹ lưỡng.
Hiện nay, nếu muốn đầu tư, ngoài P/E hoặc P/B, theo tôi còn kèm thêm một hệ số nữa, đó là số CASH (tiền mặt). Tôi rất thích những doanh nghiệp mà đang có tiền mặt nhiều hơn vốn hóa hiện tại từ 30%- 40%. Ngoài ra, nếu so với các kênh đầu tư khác thì bất động sản cũng hấp dẫn khi đã bắt đầu suy giảm, tuy nhiên đầu tư bất động sản thì quy mô vốn lớn và bối cảnh này thì việc vay vốn từ kênh tín dụng ngân hàng cũng không quá thuận lợi. Trong bối cảnh là với lãi suất 8%-9%, tôi ủng hộ kênh tiết kiệm hơn. Còn nếu như muốn kênh chứng khoán thì bạn phải có những phân tích sâu hơn, có danh sách, mục tiêu cụ thể, rõ ràng.
Không phải cổ phiếu nào giảm giá cũng là hấp dẫn. Vậy theo ông những nhóm ngành nào có định giá tốt và tiềm năng tăng trưởng cao?
Đầu tiên với nhóm cổ phiếu lớn VN30 với P/E quanh đâu đó 11, 12 lần hoặc là P/B quanh 1,7-1,8. Tôi nghĩ rằng nên chia nhóm này ra thành hai, tức là nhóm tài chính hoặc phi tài chính.
Về nhóm tài chính, tôi nhắm vào những ngân hàng có P/B 1 hoặc dưới 1 và đánh giá được giá trị sổ sách chất lượng, tức là mức độ nợ xấu trong cho phép. Cơ hội đầu tư thứ hai đó là vào nhóm ngành ít bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, nhóm này là những nhóm ngành tiện ích, nhóm ngành điện, năng lượng, thì giá cũng đang ở mức trung bình so với thị trường, cũng chưa phải quá hấp dẫn được.
Chúng ta đi săn hàng giá rẻ nên cần kiên nhẫn chờ đợi. Còn đối với nhóm penny thì tôi khuyến nghị không nên đầu tư. Vì những nhóm này trong bối cảnh suy thoái chắc chắn sẽ lỗ, âm rất nặng, mất khả năng thanh toán về trái phiếu, mất khả năng thanh toán các nhóm nợ. Về mặt phi tài chính, tôi thích những dòng sản xuất có tiền mặt nhiều, có tỉ lệ cổ tức đều trên 8% để cho bằng với nhóm gửi tiền tiết kiệm. Chúng ta có thể giải ngân từ từ và có thể giải ngân từ 20% cho tới 30% số vốn đang có và chờ đợi yếu tố vĩ mô bình ổn hơn có thể gia tăng. Đó là chờ đợi sự kết thúc chu kỳ tăng lãi suất của FED và có thể rơi vào giữa năm 2023.
Mức định giá của thị trường đã về quanh 11 lần. Nếu như chúng ta có một giả định năm sau EPS tăng trưởng khoảng 10%, mức thấp nhất thì năm sau P/E forward của chúng ta đã về dưới mức 10, có thể gọi là thấp hơn trong lịch sử. Ngay cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, cũng trên 10 một chút hoặc là ngay cuộc khủng hoảng nợ xấu năm 2011 tới năm 2013, chúng ta cũng trên 10. Vậy thì mức định giá thấp như thế này thực sự hấp dẫn cho những dòng tiền trung và dài hạn từ một năm trở lên.
Hiện tại kinh tế vĩ mô và suy thoái toàn cầu làm cho EPS đã suy giảm và thị trường có thể đã hình thành một vùng đáy dài hạn để chúng ta có thể đầu tư và lựa kỹ EPS như thế nào, hay là P/B như thế nào. Tuy nhiên trong giai đoạn này, trên quan điểm của tôi, có thể thị trường sẽ nhúng sâu hơn một chút bởi yếu tố Thiên Nga Đen có thể xảy ra chứ không phải là yếu tố nội tại hiện đang duy trì trên thị trường.
Theo ông, các thành viên thị trường cũng như cơ quan quản lý nên có những giải pháp như thế nào để giúp thị trường phát triển hơn trong thời gian tới?
Những nhà đầu tư ở lại với thị trường lúc này là rất kiên trì. Thực ra đối với chứng khoán ai là người ở lại sau cùng sẽ là người chiến thắng, vì về lâu về dài thị trường chứng khoán là sẽ tăng trưởng theo chiều hướng đi lên. Theo thống kê thì trong 20 năm qua của thị trường chứng khoán luôn duy trì một tỷ suất sinh lợi bình quân là 15%. Vậy nếu ở góc độ dài hạn, tôi không thấy lo lắng đối với tiềm năng tăng trưởng của thị trường. Còn trong ngắn hạn rõ ràng là có áp lực.
Ngoài ra, đối với cơ quan quản lý cần phải nâng tần suất công bố minh bạch thông tin để trấn an nhà đầu tư trong bối cảnh hiện nay. Về mặt thanh toán, nếu được rút ngắn xuống T+1 sẽ tích cực hơn, bởi hiện nay đang là T+1,5 và hay xuất hiện lực bán mạnh trong phiên chiều.