Vô sinh nam ngày càng tăng, vì sao?

Theo bác sĩ Khoa, Việt Nam đang có khoảng hơn 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh, trong đó 40-50% nguyên nhân vô sinh bắt nguồn từ nam giới. Điều đáng quan tâm là có những cặp vợ chồng đã đi khám và được kết luận là bình thường nhưng vẫn không thể có con vì nằm trong 20% nhóm vô sinh không rõ nguyên nhân. Có những cặp vợ chồng sống với nhau 10 năm không có con nhưng người chồng dứt khoát không chịu đi khám vô sinh.

Có 5 nguyên nhân chính không thể ngờ tới đang gây ra tình trạng vô sinh nam gia tăng nhanh thời gian gần đây. Nguyên nhân đầu tiên là do liên quan tới di truyền, trong quá trình người mẹ mang thai có thể có những đột biến hoặc bị rối loạn các nhiễm sắc thể ảnh hưởng tới thể hệ con cái. Thứ hai là nam giới có lối sống không lành mạnh, như thói quen uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, dinh dưỡng không điều độ, ít vận động, không tập thể dục, chế độ ăn giàu đường, giàu chất béo bão hòa,… có thể gây suy giảm chức năng sinh lý, sinh sản. Thứ ba là nam giới có khuyết tật ở cơ quan sinh dục, như tắc đường ống dẫn tinh, tắc mào tinh hoàn,… gây ra tình trạng vô sinh nguyên phát. Thứ tư là tác động của môi trường sống, như ô nhiễm, căng thẳng... Cuối cùng là nam giới mắc phải các bệnh lý gây ảnh hưởng sinh sản, như viêm nhiễm ở tinh hoàn - mào tinh, ung thư tinh hoàn, giãn thừng tinh…

Thông tin được bác sĩ Khoa chia sẻ trong buổi tư vấn trực tuyến "Vô sinh nam & các nguyên nhân gây vô sinh có thể điều trị thành công".

ThS.BS Giang Huỳnh Như, ThS.BS Lê Đăng Khoa chia sẻ trong chương trình tư vấn trực tuyến "Vô sinh nam & các nguyên nhân gây vô sinh có thể điều trị thành công", ngày 13/9/2022.

Tinh trùng không đáp ứng đủ số lượng, chất lượng, như tinh trùng yếu, không có tinh trùng, độ di động kém, hình dạng bất thường… đang là yếu tố hàng đầu gây khó khăn cho quá trình thụ thai.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, thông qua xét nghiệm tinh dịch đồ, các chỉ số cho thấy kết quả phân tích tinh dịch bình thường là:

- Thể tích tinh dịch: 1,5 ml trở lên (hoặc từ 1,4 đến 1,7 ml)

- Tổng số lượng tinh trùng: 39 triệu (hoặc dao động từ 33-46 triệu)

- Nồng độ tinh trùng mỗi ml: 15 triệu (hoặc dao động từ 12-16 triệu)

- Tổng nhu động: 40% trở lên (hoặc từ 38-42%)

- Khả năng vận động: 32% trở lên (hoặc từ 31-34%)

- Độ sống: 58% trở lên (hoặc từ 55-63%)

- Hình thái tinh trùng: 4% trở lên (hoặc từ 3-4%)

Nếu các chỉ số bất bình thường, nghĩa là nam giới sẽ mất nhiều thời gian hơn bình thường để có con.

ThS.BS Giang Huỳnh Như - Giám đốc Trung tâm IVFTA-HCM đang tư vấn cho vợ chồng hiếm muộn.

"Đối với những trường hợp vô tinh, hoặc bệnh nhân có mật độ tinh trùng dưới 5 triệu/ 1ml thì cần phải làm những xét nghiệm về mất đoạn AZF…, những xét nghiệm phối hợp cũng như các xét nghiệm chuyên sâu để tìm ra nguyên nhân và điều trị trúng đích", ThS.BS Lê Đăng Khoa nói.

Vô sinh do giãn tĩnh mạch thừng tinh, hay biến chứng quai bị là nguyên nhân gây vô sinh ngày càng tăng trong thời gian gần đây. Người dân chủ quan trong phòng bệnh, bỏ qua sự phòng bằng vaccine hoặc tiêm vaccine chưa đầy đủ cũng làm gia tăng bệnh quai bị và biến chứng vô sinh do quai bị. Ngoài ra, nam giới chỉ điều trị đợt cấp mà không có bất cứ động thái dự phòng nào như trữ tinh trùng để duy trì khả năng sinh sản.

Mô hình phòng lab ISO 5 (đạt chuẩn quốc tế ISO 14644-1) đầu tiên tại Việt Nam và đặt bên trong phòng ISO 6 tiêu chuẩn tại IVFTA-HCM.

Vô sinh không có nghĩa là vô phương cứu chữa, những kỹ thuật hiện đại nhất điều trị vô sinh nam đều có tại Việt Nam. "Nếu cách đây vài năm, những trường hợp nam giới vô tinh không tắc nghẽn phải xin tinh trùng từ người hiến tặng thì hiện tại, kỹ thuật trích tinh trùng từ mào tinh và tinh hoàn (micro-TESE) tại IVFTA-HCM có thể "vét tinh trùng" tận gốc, giúp rất nhiều nam giới vốn mất khả năng sinh tinh có con chính chủ", bác sĩ Khoa chia sẻ.

Với sự giúp sức của kính hiển vi hiện đại, kỹ thuật micro-TESE có thể "đào sâu" đến tận cùng ngõ ngách tinh hoàn để tìm những tinh trùng khỏe mạnh, cho phép bác sĩ tìm chính xác được vài điểm có khả năng sinh tinh trong khối tinh hoàn bị hư, tăng khả năng tìm thấy tinh trùng từ 50% (TESE) lên đến 80% (micro-TESE).

"Khám và điều trị vô sinh nam là một lợi thế của ITFTA-HCM. Trung tâm hiện có đội ngũ chuyên gia Nam học với kỹ thuật tìm tinh trùng hiện đại cho các ông chồng mắc bệnh lý vô tinh, đồng thời duy trì chất lượng sống cho những ông bố trong tương lai", bác sĩ Khoa nói.

"Ngay cả các kỹ thuật trữ tinh trùng, IVFTA-HCM cũng đang làm rất tốt. Trữ tinh trùng là phương pháp đơn giản, chi phí thấp nhưng mang lại nhiều lợi ích cho điều trị vô sinh cũng như bảo tồn khả năng sinh sản của nam giới. Đối với người trữ 1 mẫu kết hợp với trứng của 1 người phụ nữ khỏe mạnh, trẻ thì khả năng có thai 60-70%, với 2 mẫu thì tỷ lệ tăng lên 80-85%. Bệnh nhân nên trữ 2-3 mẫu là vừa phải", bác sĩ Khoa cho biết. Đông lạnh tinh trùng thường được chỉ định cho các trường hợp tích lũy tinh trùng khi số lượng tinh trùng tươi không đủ cho 1 chu kỳ điều trị, bệnh nhân khó lấy mẫu, chồng không có mặt ngày vợ chọc hút; và đông lạnh để bảo tồn khả năng sinh sản trước khi điều trị ung thư, ngân hàng tinh trùng.

Labo tại IVFTA-HCM có đầy đủ trang thiết bị kỹ thuật giúp việc trữ tinh trùng thuận lợi, bao gồm nhóm trữ tinh trùng bình thường và nhóm trữ tinh trùng số lượng ít. IVFTA có trữ kín, tức mẫu tinh trùng hoặc trứng, phôi nằm môi trường biệt lập, mẫu này không tiếp xúc với mẫu kia, hạn chế tuyệt đối khả năng lây nhiễm. "Những kỹ thuật hiện đại nhất đang được áp dụng tại IVFTA-HCM để đảm bảo tỷ lệ sống của tinh trùng, tiên lượng mẫu để cho chu kỳ ICSI trong IVF được thuận lợi, tăng tỷ lệ IVF thành công", Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Quỳnh - Trưởng lab IVFTA-HCM chia sẻ.

ThS.BS Lê Đăng Khoa (thứ 2 từ trái qua) đang thực hiện vi phẫu micro-TESE cho bệnh nhân nam vô sinh

"Một điều đáng tiếc là hơn 90% nam giới đến với chúng tôi khi đã khá muộn: bệnh nhân đã cưới vợ, quan hệ tình dục đều đặn nhiều năm mà không có con mới đi khám vô sinh. Khi đó, cơ hội để cho các quý ông được làm cha ‘chính chủ’, sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh sẽ khó hơn rất nhiều", bác sĩ Khoa cho biết. Theo bác sĩ Khoa, quá trình điều trị hiếm muộn nhanh hay chậm, hiệu quả hay không phụ thuộc vào nguyên nhân, trong đó nam giới nếu đi khám phát hiện sớm khi diễn tiến bệnh chưa nặng nề sẽ tăng tỷ lệ điều trị thành công.

Ngoài ra, muốn điều trị vô sinh hiếm muộn, phải điều trị cặp vợ chồng. ThS.BS Lê Đăng Khoa cho hay, tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản BVĐK Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, việc điều trị vô sinh có sự phối hợp giữa lâm sàng hiếm muộn nam - nữ và lab phôi học cùng sự hỗ trợ của liên chuyên khoa trong cùng bệnh viện, để mang đến hiệu quả điều trị tối ưu, giúp bệnh nhân vừa sớm có con vừa nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tỷ lệ thành công sau chuyển phôi tại IVFTA-HCM đạt 64.5%, thậm chí lên tới 80% ở nhóm bệnh nhân trẻ tuổi. Đặc biệt, tỷ lệ này tính trên cả 80% là ca bệnh khó, vô sinh lâu năm, lớn tuổi, dự trữ buồng trứng kém (AMH thấp), không có tinh trùng, thất bại chuyển phôi nhiều lần… Thành công này được tính trên tỷ lệ em bé sinh ra khỏe mạnh chứ không chỉ là đậu thai.

"Chúng tôi tự hào về mô hình ‘kiềng ba chân’ vững chắc trong điều trị hiếm muộn, thụ tinh ống nghiệm: Phòng lab hiện đại bậc nhất với các thiết bị chuyên dụng; Đơn vị nam học mạnh, nhiều chuyên khoa phối hợp điều trị; Đội ngũ bác sĩ hiếm muộn nữ giàu kinh nghiệm, tâm huyết, tận tâm. Chúng tôi giúp các cặp vợ chồng được điều trị ‘hai trong một’, tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc", Giám đốc Trung tâm IVFTA-HCM nói thêm.