Vì sao động đất ở Indonesia chỉ 5,6 độ nhưng hơn 260 người chết?

Một trận động đất mạnh 5,6 độ đã khiến hơn 260 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương trên khu vực đảo Java của Indonesia hôm 21-11. Sau đó một ngày, các nhân viên cứu hộ tiếp tục kéo các thi thể ra khỏi đống đổ nát tại Cianjur, thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất thuộc tỉnh Tây Java. Nhiều người vẫn mất tích.

Theo Hãng tin AP, Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ cho biết trận động đất vào chiều 21-11 có cường độ 5,6 độ và xảy ra ở độ sâu 10km.

Lực lượng cứu hộ mang túi đựng thi thể nạn nhân qua đống đổ nát ở thành phố Cianjur, tỉnh Tây Java, Indonesia - Ảnh: REUTERS

Dù động đất 5,6 độ thường chỉ gây thiệt hại nhẹ cho các tòa nhà và các công trình, các chuyên gia cho rằng việc khu vực này quá gần với các đường đứt gãy địa chất, cộng với độ nông của tâm chấn và cơ sở hạ tầng không có khả năng chịu động đất đã gây thiệt hại nghiêm trọng.

"Mặc dù trận động đất có quy mô trung bình nhưng nó ở gần bề mặt... và nằm trong đất liền, gần nơi con người sinh sống. Vì thế năng lượng vẫn đủ lớn để gây ra rung lắc đáng kể, dẫn đến thiệt hại", bà Gayatri Marliyani, trợ lý giáo sư địa chất tại Đại học Gadjah Mada, Indonesia, lý giải.

Theo bà Marliyani, khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất nằm gần một số đứt gãy đã được biết đến trước đây. Đường đứt gãy là một vết nứt dài trong lớp đá hình thành bề mặt Trái đất. Khi một trận động đất xảy ra trên một trong những đứt gãy này, đá ở một bên của đứt gãy sẽ trượt so với bên còn lại.

Trong khi đó, ông Danny Hilman Natawidjaja, chuyên gia về động đất tại Trung tâm Nghiên cứu công nghệ địa chất thuộc Viện Khoa học Indonesia, cho biết nhiều tòa nhà trong khu vực cũng không được xây dựng với thiết kế chống động đất.

"Điều này làm cho một trận động đất có cường độ và độ sâu như thế thậm chí còn có sức tàn phá lớn hơn", ông Natawidjaja nhận định.

Indonesia thường xuyên phải hứng chịu động đất, núi lửa phun trào và sóng thần do nằm trên vòng cung núi lửa và đường đứt gãy ở lòng chảo Thái Bình Dương, được gọi là "Vành đai lửa".

Khu vực này trải dài khoảng 40.000km và là nơi xảy ra phần lớn các trận động đất trên thế giới. Hồi tháng 2 vừa qua, một trận động đất mạnh 6,2 độ đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 25 người và làm hơn 460 người bị thương ở tỉnh Tây Sumatra. Vào tháng 1-2021, một trận động đất mạnh 6,2 độ giết chết hơn 100 người và làm bị thương gần 6.500 người ở tỉnh Tây Sulawesi. Ngoài ra, trận động đất mạnh và sóng thần ở Ấn Độ Dương năm 2004 đã giết chết 230.000 người ở hàng chục quốc gia, nhưng hầu hết là ở Indonesia.