VĐV giành HCV Olympic bị ép lựa chọn - đi lính hay ra tòa? - BBC News Tiếng Việt

Chia sẻ Facebook

Nga bị cáo buộc ép nhà vô địch Olympic: đi lính hoặc hầu tòa!

Nguồn hình ảnh, Tòa án Novosibirsk

Chụp lại hình ảnh, Andrey Perlov được thông báo rằng vụ án của ông sẽ ngưng nếu ông nhập ngũ

Tác giả, Olga Ivshina Vai trò, BBC Tiếng Nga 30 tháng 10 2024

Vào khoảng 6 giờ 45 phút ngày 28/3, cảnh sát đã đến nhà Andrey Perlov gần thành phố Novosibirsk ở vùng Siberia.

Họ cáo buộc ông đã ăn cắp khoảng ba triệu rúp (hơn 810 triệu đồng) từ một câu lạc bộ bóng đá ở Novosibirsk nơi ông làm giám đốc điều hành - ông và gia đình phủ nhận điều này.

Perlov, 62 tuổi, là một vận động viên giành huy chương vàng Olympic, đã giành chiến thắng ở nội dung đi bộ 50 km vào năm 1992.

Ông đã bị giam giữ hơn sáu tháng và gia đình nói rằng ông đang bị gây áp lực để đồng ý chiến đấu ở Ukraine. Đổi lại, ông được thông báo rằng vụ biển thủ công quỹ sẽ bị đóng băng và có thể được hủy bỏ khi chiến tranh kết thúc.

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh, Andrey Perlov (giữa) giành huy chương vàng ở Thế vận hội 1992

Theo các luật mới nhất ở Nga, cả bên công tố lẫn luật sư bào chữa có nghĩa vụ pháp lý phải thông báo cho hầu hết những người bị buộc tội rằng họ có lựa chọn tham gia chiến đấu thay vì ra tòa.

Luật đã được thông qua vào tháng 3/2024, nghĩa là nếu họ đăng ký nhập ngũ, việc truy tố và bất kỳ cuộc điều tra nào sẽ bị dừng lại. Các vụ án của họ thường sẽ khép lại hoàn toàn khi chiến tranh kết thúc.

“Điều này đã đảo lộn hệ thống thực thi pháp luật của Nga,” Olga Romanova, giám đốc của Russia Behind Bars - một tổ chức phi chính phủ cung cấp hỗ trợ pháp lý cho những người bị giam giữ, nhận xét.

"Cảnh sát giờ đây có thể bắt giữ một gã vì hắn vừa giết người. Họ siết chặt còng tay và sau đó tên sát nhân nói: 'Ồ, đợi đã, tôi muốn tham gia một chiến dịch quân sự đặc biệt,' và rồi họ khép lại vụ án hình sự ấy."

Nguồn hình ảnh, Vera Salnitskaya

Chụp lại hình ảnh, Alina - con gái của Andrey Perlov - lo lắng về sức khỏe cha mình trong tù

BBC đã nhận được một đoạn ghi âm bị rò rỉ của một điều tra viên đang mô tả những lợi ích trong việc ký hợp đồng với quân đội Nga với một người phụ nữ. Chồng của người này đã bị kết án ba năm tù về tội trộm cắp.

“Anh ta có thể lãnh thêm sáu năm tù nữa cho tội danh khác. Tôi đã trao cho anh ta một cơ hội ký thỏa thuận. Nếu đề xuất của anh ta được duyệt, anh ta sẽ đi lính và chúng tôi sẽ khép vụ án lại,” điều tra viên nói với người vợ.

Nếu bị cáo ký thì trong vòng vài ngày, vụ án hình sự sẽ được đình chỉ và họ ngay lập tức ra tiền tuyến.

Ba luật sư làm việc tại Nga xác nhận rằng điều này đã trở thành chuẩn mực trên toàn quốc.

Một số người đăng ký với hy vọng tránh xa nhà tù và hồ sơ phạm tội, nhưng điều đó không thật sự dễ dàng. Trường hợp của thanh niên Yaroslav Lipavsky là một ví dụ.

Anh ta đã ký hợp đồng với quân đội sau khi bị buộc tội cố ý tấn công có tổ chức gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe người khác.

Nguồn hình ảnh, Lipavsky family vk.com
Chụp lại hình ảnh, Yaroslav Lipavsky được điều đến Ukraine vài ngày sau khi đồng ý ký thỏa thuận quân sự

Cô bạn gái trẻ của anh ta vừa phát hiện mình đang mang thai. Còn Lipavsky thì để tránh bị truy tố, đã đăng ký nhập ngũ ngay khi tròn 18 tuổi.

Anh ta lên đường tới Ukraine và thiệt mạng một tuần sau đó - một trong những người lính trẻ nhất thiệt mạng trong cuộc chiến này.

Không rõ có bao nhiêu người bị buộc tội đã chọn chiến đấu thay vì hầu tòa, nhưng sự thay đổi chính sách này phản ánh nhu cầu của Nga trong việc tăng cường quân đội trong khi giảm số thường dân khác mà họ huy động.

"Người Nga có quan tâm đến tù nhân hoặc những người đang bị giam không? Tôi nghĩ rằng không," Michael Kofman, nhà phân tích quân sự tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, bình luận.

Ông nghĩ chính phủ "có thể cho rằng đây là những người mà họ sẵn sàng để mất, rằng sẽ không ai nhớ họ và họ sẽ không có ảnh hưởng tiêu cực đáng kể đến nền kinh tế nói chung".

Nguồn hình ảnh, 72.ru Iryna Sharova

Chụp lại hình ảnh, Đám tang của Yaroslav Lipavsky được tổ chức ở thành phố Tyumen quê nhà

Khi nhóm lính đánh thuê Wagner lần đầu tiên tuyển dụng tù nhân, viên chỉ huy Yevgeny Prigozhin (đã chết) đã nhắm đến những phạm nhân trong các nhà tù có an ninh cao.

Prigozhin nói rằng ông ta dùng ân xá để đổi lấy "các tài năng tội phạm".

BBC và trang web Mediazona của Nga đã xem và xác minh các tài liệu mật cho thấy quá trình tuyển mộ tù nhân, những gì đã xảy ra với nhiều người trong số họ và nhu cầu duy trì dòng người nhập ngũ mới.

BBC và trang web Mediazona của Nga đã xem và xác minh các tài liệu mật làm sáng tỏ quá trình tuyển dụng tù nhân, những gì đã xảy ra với nhiều người trong số họ và nhu cầu duy trì dòng chiến binh mới.

Từ việc phân tích thẻ bài của những người tử vong ở Ukraine và các khoản thanh toán cho gia đình họ, BBC biết rằng Wagner đã tuyển mộ gần 50.000 tù nhân từ các trại giam. Tại một thời điểm, nhóm đánh thuê này đã mất tới 200 người trong chiến đấu mỗi ngày. Nhiều người khác bị thương.

Tất cả thẻ bài của tù nhân đều bắt đầu bằng chữ K, viết tắt của "kolonya", nghĩa là trại giam.

Ba chữ số đầu tiên xác định nhà tù mà họ bị giam và ba số cuối cùng xác định tân binh, được trao theo thứ tự. Do đó, số càng cao thì càng có nhiều tân binh đến từ trại giam đó.

Nguồn hình ảnh, Gia đình Sergey Vologin

Chụp lại hình ảnh, Thẻ bài này cho thấy người lính từng đeo nó là người thứ 134 được tuyển dụng từ Trại giam số 19 ở vùng Sverdlovsk của Nga. Người này đã chết tại Ukraine.

Các hồ sơ thanh toán cho thấy hơn 17.000 tù nhân đã thiệt mạng trong nỗ lực chiếm thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraine chỉ riêng trong khoảng thời gian từ tháng 7/2022 đến tháng 6/2023.

Để bù đắp những tổn thất này, Wagner và sau đó là Bộ Quốc phòng Nga đã điều chỉnh chiến lược của họ để mở rộng nguồn tuyển dụng.

Một số người bị buộc tội thì từ chối thỏa thuận vì họ phản đối chiến tranh, những người khác cho rằng nguy cơ tử vong hoặc bị thương trên chiến trường quá lớn, và những người khác nữa muốn ở nhà để đấu tranh cho vụ án của mình.

Nhưng họ có thể chịu áp lực rất lớn từ chính quyền, theo Alina - con gái của Andrey Perlov.

“Cha tôi đã từ chối tòng quân và chúng tôi lên tiếng khá nhiều trên truyền thông địa phương nên ông bị đưa đến phòng giam nghiêm ngặt, nơi họ lại đem hợp đồng ra dụ ông ấy.”

Alina nói thêm rằng khi cha mình từ chối lần thứ hai, ông đã bị cấm gặp hoặc gọi điện cho gia đình.

Họ vẫn hy vọng có thể chứng minh sự vô tội cho Perlov. Lần cuối cùng Alina nhìn thấy cha mình là tại tòa vào giữa tháng 7/2024. Khi đó ông đã sụt cân rất nhiều.

“Cha tôi cố gắng giữ cho mình vui vẻ. Nhưng nếu điều này tiếp tục, họ sẽ hạ gục ông mất,” cô nói.

BBC đã hỏi chính quyền Nga về trường hợp của Andrey Perlov và liệu họ có đang gây áp lực một cách bất công để những người bị giam giữ phải đi lính hay không. Họ đã không trả lời.

Chia sẻ Facebook