Ung thư amidan: Căn bệnh âm thầm nguy hiểm
Trước đây căn bệnh này rất hiếm gặp nhưng ngày càng có xu hướng gia tăng ở nam giới trên 50 tuổi.
Theo Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh), ung thư amidal là bệnh ung thư phổ biến, nguy hiểm vùng đầu cổ có tỷ lệ tử vong cao. Triệu chứng của ung thư amidan thường nghèo nàn, diễn tiến âm thầm nên thường được phát hiện muộn khi ung thư đã ở giai đoạn lan tràn với các triệu chứng xâm lấn cơ quan lân cận như lưỡi, hạch bạch huyết.
Amidan là khối mô, có hình bầu dục, to bằng khoảng đầu ngón tay cái, có vị trí ở thành bên của họng, phía sau lưỡi, là tổ chức bạch huyết có chức năng bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn và virus xâm nhập vào miệng, cổ họng. Quá trình viêm nhiễm kéo dài của amidan có thể khiến các tế bào amidan bị biến đổi và trở thành ác tính, gây ung thư amidan.
Có nhiều nguyên nhân gây ung thư amidan như thói quen lạm dụng rượu bia, thuốc lá, môi trường khói bụi, độc hại, tình trạng nhiễm dai dẳng HPV(Human papilloma virus- virus gây u nhú ở người) đặc biệt với typ 16.
Ung thư amidan phát triển theo 4 giai đoạn. Việc phân chia bệnh thành các giai đoạn cụ thể sẽ giúp bác sĩ tiên lượng bệnh cũng như tìm ra phương pháp điều trị tương ứng phù hợp.
Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng rất kín đáo, tiến triển âm thầm và kéo dài. Triệu chứng bắt đầu thường biểu hiện khó nuốt do amidan bị sưng tấy hoặc cảm giác vướng ở một bên họng do u cục nhỏ đã phát triển. Sau đó vài tuần hoặc một vài tháng thì cảm giác đau ngay cả khi nuốt nước bọt, đau nhói tăng theo thời gian, có thể lan đến vùng mang tai và vùng đỉnh đầu. Một số bệnh nhân khi khạc nhẹ hoặc ho có thể ra máu, phát âm giọng mũi kín hay giọng ngậm hạt thị (vừa ngậm hạt vừa nói).
Giai đoạn cuối, các tế bào ung thư đã di căn sang các cơ quan khác như vòm họng, hầu, lưỡi, phổi… Lúc này, mọi biểu hiện đều rõ rệt, người bệnh có thể bị đơ hàm, há miệng hạn chế hoặc không há được miệng, đau lưng, ho kéo dài, đau xương, nhức toàn thân… và những biện pháp điều trị thường chỉ để giảm bớt những cơn đau và duy trì sự sống.
Điều trị ung thư amidan là điều trị đa mô thức, phối hợp giữa phẫu thuật, xạ trị, hóa chất, điều trị đích…tùy theo giai đoạn bệnh, đặc điểm của khối u và tình trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị phù hợp.
Ung thư amidan giai đoạn đầu nếu được phát hiện sớm thì việc điều trị sẽ đạt hiệu quả rất cao. Do đó, mỗi người dân cần thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, nội soi tai mũi họng để tầm soát, phát hiện sớm các bệnh lý ung thư vùng đầu cổ, trong đó có ung thư amidan. Để dự phòng ung thư vùng đầu cổ nói chung và ung thư amidal nói riêng cần có chế độ sinh hoạt, lao động lành mạnh như:
- Từ bỏ thuốc lá và tránh xa khói thuốc từ người khác.
- Không lạm dụng rượu bia cũng như những thức uống, các chất kích thích.
- Vệ sinh răng miệng thường xuyên, sạch sẽ, đúng cách.
- Tăng cường luyện tập thể dục, thể thao một cách điều độ.
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học: bổ sung các chất dinh dưỡng, chất xơ và vitamin có lợi cho cơ thể. Không nên ăn quá nhiều đồ chiên xào, nướng, giảm hàm lượng muối trong mỗi bữa ăn.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ hàng năm để tầm soát ung thư và những bệnh lý khác.