Ukraine chỉ trích một số quốc gia Châu Âu cấm nhập khẩu lương thực từ Ukraine

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong bài phát biểu hôm 28/4 đã chỉ trích một số quốc gia Châu Âu cấm nhập khẩu lương thực từ Ukraine, và miêu tả đó là “quyết định sai lầm của một vài ai đó” đang được đặt cao hơn so với “lợi ích chung” của “ngôi nhà chung Châu Âu.” Ông đổ lỗi tình trạng khó khăn của Ukraine là vì những điều Nga “tà ác” làm ra. Ông nhấn mạnh rằng cần thiết phải tìm một giải pháp vì lợi ích chung của EU, chứ “nhất định không phải lúc cho một vài ai đó đi theo quốc gia tà ác kia và làm ra những điều tương tự.”

Tổng thống Ukraine Volodymyr (Nguồn ảnh: Website của tổng thống president.gov.ua)

Trước hết, ông Zelensky khẳng định rằng việc cấm nhập khẩu lương thực Ukraine là một sai lầm, là vi phạm thỏa thuận giữa Ukraine và EU, là đặt lợi ích của một nhóm nhỏ cao hơn lợi ích chung của toàn thể trong “ngôi nhà chung Châu Âu” :

“Chúng tôi đã thảo luận riêng với Chủ tịch Hội đồng Châu Âu [Charles Michel] về tình hình liên quan đến một số quốc gia [trong EU] ban lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp của chúng tôi. Tôi nhấn mạnh rằng điều này không chỉ vi phạm Thỏa thuận liên kết hiện có giữa Ukraine và Liên minh châu Âu (EU) mà còn mang lại niềm hy vọng nguy hiểm cho Điện Kremlin. Đó là hy vọng rằng trong Ngôi nhà chung châu Âu của chúng ta, những quyết định sai lầm của một vài ai đó lại được ưu thế hơn so với lợi ích chung.”

Đây là nói về việc 5 quốc gia —Ba Lan, Bulgaria, Romania, Slovakia, và Hungary— từ hồi đầu tháng đã liên tiếp ban lệnh tạm thời cấm nhập khẩu lương thực từ Ukraine, mặc dù cho phép quá cảnh (transit) với điều kiện kiểm soát chặt chẽ. Nhìn chung, lý do là vì phải bảo đảm lợi ích của nông dân trong nước của họ.

Chiến tranh ở Ukraine đã khiến xuất khẩu ngũ cốc qua đường Biển Đen từ Ukraine tới khách hàng (gồm cả một số quốc gia ở Châu Phi) trở nên khó khăn. Mặc dù có thỏa thuận ngũ cốc cho phép một hành lang vận tải trong thời chiến, nhưng đây là dịp mà Ukraine có thể đặt yêu cầu quyền vận tải qua Châu Âu.

Đáp ứng yêu cầu này, EU đã xóa bỏ thuế quan và hạn ngạch đối với lương thực xuất khẩu của Ukraine, với mục đích là để hàng hóa có thể vận chuyển qua đường Châu Âu. Tuy nhiên, vì lý do nào đó hiện còn chưa rõ, hàng hóa của Ukraine lẽ ra phải tới Châu Phi như dự kiến, lại chảy vào một số quốc gia thành viên của EU và gây ảnh hưởng khiến nông dân một số quốc gia phẫn nộ, dẫn tới lệnh cấm nói trên.

Ủy ban Châu Âu đã dự kiến xuất ra 100 triệu euro (khoảng 110 triệu đô la Mỹ) để đền bù nông dân bị thiệt hại nhằm ổn định tình hình (theo RT đưa tin).

Tiếp đó, Tổng thống Ukraine không quên đổ lỗi những khó khăn mà Ukraine đang gặp phải cho quốc gia láng giềng, và cho rằng EU không nên dung túng cho “một vài ai đó” làm theo quốc gia “tà ác” kia:

“Giờ đây, khi Nga vi phạm quyền tự do thương mại, tìm cách chặn nguồn cung cấp nông sản ra thị trường thế giới, thì chắc chắn không phải lúc để bất kỳ ai theo quốc gia tà ác làm điều tương tự. Cần phải tìm một giải pháp bình thường, mang tính xây dựng để thoát khỏi tình trạng khó khăn này theo tinh thần châu Âu.”

“Quyết định sẽ tính đến lợi ích của tất cả các quốc gia của chúng ta và châu Âu nói chung. Chúng tôi đã thảo luận với ông Michel về cách thực hiện điều này, giải pháp có thể là gì và chúng tôi thường xuyên liên hệ với tất cả các đối tác.”

Nhật Tân

Ukraine: Có thể không kịp xuất khẩu 12 triệu tấn ngũ cốc trước vụ thu hoạch mới