Tù nhân ở Mỹ bị trả công rẻ mạt dù làm ra 11 tỉ USD/năm

Khu phức hợp nhà tù Rikers Island ở bang New York, Mỹ - Ảnh: AFP

Theo báo Guardian , gần 2/3 tù nhân tại Mỹ - nơi giam giữ nhiều tù nhân hơn bất cứ nước nào khác trên thế giới - có việc làm trong nhà tù bang và liên bang. Nhóm nghiên cứu của ACLU ước tính con số này lên tới khoảng 800.000 người, dựa trên các hồ sơ công khai, bảng câu hỏi và phỏng vấn các lao động trong tù.

Phát hiện của nhóm nghiên cứu làm dấy lên lo ngại về tình trạng bóc lột có hệ thống đối với tù nhân. Họ bị buộc làm những công việc đôi khi khó khăn và nguy hiểm mà không có các biện pháp bảo hộ lao động cơ bản, và ít hoặc không được đào tạo bài bản.

Theo ACLU, hơn 80% tù nhân có việc làm được giao các nhiệm vụ bảo trì nhà tù như dọn dẹp, nấu ăn, sửa chữa, giặt ủi và các dịch vụ thiết yếu khác. Họ nhận trung bình từ 0,13 - 0,52 USD/giờ lao động.

Một số tù nhân nhận lương cao hơn khi làm các công việc thuộc các chương trình chính phủ, thường do các sở cải huấn quản lý, để sản xuất hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ cho các cơ quan khác của chính phủ. Các công việc này bao gồm sản xuất đồ nội thất, vật dụng vệ sinh và đồng phục cho nhân viên chính phủ, giặt ủi cho các trường đại học và bệnh viện công.

Bảy bang gồm Alabama, Arkansas, Florida, Georgia, Mississippi, Nam Carolina và Texas không trả lương cho phần lớn công việc trong nhà tù.

"Tất cả công việc chúng tôi làm không thật sự mang lại lợi ích cho chúng tôi, chúng có lợi hơn cho hệ thống nhà tù. Tôi làm việc cả năm và chỉ kiếm được 450 USD", tù nhân Latashia Millender, trong một nhà tù bang Illinois, cho biết.

Trong khi đó, các quan chức công cộng thừa nhận công việc của các tù nhân trong tù là rất quan trọng để giúp các cơ sở giam giữ duy trì hoạt động.

Hơn 75% lao động trong tù nói với các nhà nghiên cứu ACLU rằng họ sẽ bị phạt từ biệt giam, gia đình không được đến thăm cho đến không được giảm án nếu họ từ chối làm việc.

Bà Jennifer Turner, tác giả chính của báo cáo, cho biết hơn 70% lao động trong tù nói họ không được đào tạo nghề và kỹ năng cần thiết chuẩn bị khi họ ra tù và tái hòa nhập xã hội. 70% nói họ không thể mua nổi những thứ thiết yếu như xà bông hay gọi điện ra ngoài với đồng lương ít ỏi.

"Mỹ có lịch sử lâu đời và tồi tệ về việc sử dụng tù nhân như nguồn lao động giá rẻ và để hỗ trợ chi phí cho hệ thống nhà tù cồng kềnh", bà Turner cho biết.

Theo báo cáo của ACLU, các lao động trong tù thuộc các chương trình của chính phủ đã tạo ra lượng hàng hóa và dịch vụ trị giá 2,09 tỉ USD trên cả nước trong năm 2021. Con số này của các tù nhân làm công việc bảo trì nhà tù là 9 tỉ USD/năm.

Các tác giả của báo cáo kêu gọi thay đổi cách sử dụng lao động là các tù nhân, trong đó đảm bảo họ tự nguyện làm việc, được trả lương và được bảo vệ tương tự những lao động khác.

Tất cả các nhà tù liên bang ở Mỹ đều bị phong tỏa trong ngày 1-2 sau khi xảy ra đụng độ giữa các băng nhóm trong một nhà tù ở Texas làm 2 người chết.