Trùng tu đình Chèm hơn 2.000 năm tuổi: Cây đa lớn trước đình bị ‘chặt hạ’, người dân ‘bật khóc’

Trong quá trình tu sửa đình Chèm hơn 2.000 năm tuổi, Ban Khánh tiết đình Chèm đã chặt hạ cây đa lớn trước cổng nghi môn vào hôm 18/3, khiến lòng người tiếc nuối.

Chia sẻ FB Chia sẻ Twitter Bình luận

Cây đa lớn ở trước cửa đình Chèm bị chặt hạ hôm 18/3. (Ảnh: vov.vn)

Chặt cây đa vì lo mưa bão…

Đình làng Chèm (đình Chèm) ở phường Thụy Phương (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) được coi là một trong số ít những ngôi đình cổ nhất Việt Nam, với niên đại cách đây hơn 2.000 năm.

Ngày 25/6/2018, đình Chèm được nhận bằng công nhận Di tích quốc gia đặc biệt.

Hiện ngôi đình đang trong quá trình chỉnh trang, tu sửa.

Theo ông Nguyễn Mạnh Thìn, trưởng ban khánh tiết đình Chèm, các hạng mục chỉnh trang, tu sửa, bao gồm: Chỉnh trang lại toàn bộ hệ thống tường rào, cây xanh xung quanh đình, hạ cốt sân trước và sân sau đình để đảm bảo trả lại nguyên vẹn đình Chèm trước kia, vốn có 5 bậc, chỉnh sửa phần ngói.

Theo ông Thìn, kinh phí trùng tu dự kiến khoảng hơn 10 tỷ đồng, trong đó có nguồn kinh phí xã hội hóa khoảng hơn 1 tỷ đồng, còn lại của quận và thành phố. Dự kiến việc trùng tu, chỉnh sửa sẽ hoàn thành xong trong tháng 4 tới đây.

Ông Thìn cũng cho hay, việc sửa chữa, trùng tu này đã được Sở VH-TT Hà Nội cũng như Bộ VH-TT&DL chấp thuận.

“Dù được tu bổ lại nhưng đình vẫn được giữ lại các thiết kế, và không làm mất đi giá trị cốt lõi của ngôi đình. Chúng tôi cũng đã thống nhất và có văn bản phải giữ lại tối thiểu 20% giá trị của ngôi đình. Các bậc đá phần lớn được giữ lại, không làm biến trạng của di tích”, ông Thìn nói.

Tuy nhiên, trong quá trình tu sửa, một cây đa lớn trước cửa đình bị chặt bỏ khiến dư luận bức xúc, nhiều người dân tại làng Chèm vô cùng tiếc nuối, cho rằng việc tu sửa này là phá hoại di tích… Bên cạnh đó, toàn bộ bậc thềm, nền đá ngoài đình, mặt hướng ra sông Hồng, cũng được tháo dỡ.

Ngoài chặt cây đa, toàn bộ bậc thềm, nền đá ngoài đình, mặt hướng ra sông Hồng, cũng được tháo dỡ. (Ảnh: vov.vn)

Báo Doanh nghiệp và Tiếp thị dẫn lời ông Nguyễn Văn Thắng (phường Thụy Phương), cho biết ông đã rơi nước mắt khi cây đa không còn. Ba năm qua, cùng với công việc quét dọn ở đình làng, ông Thắng luôn coi hình ảnh cây đa là một phần không thể thiếu trong cuộc sống.

“Cây đa bị chặt hạ nên mỗi khi ra đây tôi đều luyến tiếc, có lúc bật khóc vì tiếc quá. Tôi lớn lên tại đây, hàng ngày ra đây hóng mát, ngắm cảnh, thế nhưng giờ không còn nữa khiến tôi khá lưu luyến. Hôm biết tin cây đa bị chặt tôi không dám ra xem vì tiếc quá!”, ông Thắng nói.

Cây đa thời điểm chưa bị chặt hạ. (Ảnh: sggp.org.vn)

Giải thích về việc chặt hạ cây đa, ông Thìn cho rằng khi lập kế hoạch tu sửa cũng đã lấy ý kiến của các cụ trong phường, do cây đa ở trước cổng không phải là cây đa cổ thụ mà đây là cây đa đỏ, được trồng từ năm 1996.

“Cây đa này phát triển rất tốt, nhưng không đạt phong thuỷ. Lối thoát nước của nhà đình ra sông Hồng đi qua gốc cây đa, hàng năm cây bị nghiêng từ 5 đến 10cm, do đó chúng tôi đề nghị cắt bỏ. Ngoài ra chúng tôi còn có một số hạng mục cắt tỉa cành cây để phòng chống bão lụt”, ông Thìn nói.

Do tâm lý lo sợ mùa mưa bão tới gần, cây sẽ gây nguy hiểm cho người dân và di tích, ngày 10/3, Ban Khánh tiết cùng các cụ cao niên, bô lão và đại diện người dân họp, quyết định chặt hạ cây đa. Cây đa trước cổng nghi môn đình Chèm bị chặt hạ vào hôm 18/3.

Đáng chú ý, Ban Khánh tiết đình Chèm đã từng nhiều lần có công văn đề nghị các cấp chính quyền để chặt hạ cây đa. Tuy nhiên, giới chức phường Thụy Phương đề nghị giữ nguyên trạng cây đa trước nghi môn để chờ ý kiến.

Sau khi kiểm tra, các đơn vị đánh giá hành động chặt hạ cây đa của Ban Khánh tiết đình Chèm là không đúng quy định, việc làm này chưa được sự đồng ý của các cơ quan có thẩm quyền. Ban Khánh tiết đình Chèm đã nhận khuyết điểm và xin rút kinh nghiệm. Ngoài ra, Ban Khánh tiết cũng đề xuất trong 10 năm tới sẽ trồng bổ sung các cây phù hợp với di tích (không trồng các loại cây ngoại lai).

Chiều ngày 25/3, UBND quận Bắc Từ Liêm đã ra văn bản đề nghị các ngành thuộc quận và UBND phường Thụy Phương rà soát toàn bộ sự việc, lập hồ sơ kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan.

Đình Chèm, nơi thờ Thượng đẳng Thiên vương Lý Ông Trọng, nhà ngoại giao đầu tiên của dân tộc và là người có công dẹp giặc ngoại xâm cứu nước

Đình Chèm được coi là một trong số ít những ngôi đình cổ nhất Việt Nam, với niên đại cách đây hơn 2000 năm. (Ảnh: hanoitv.vn)

Đình Chèm là một công trình kiến trúc có nghệ thuật chạm khắc độc đáo, là nơi thờ Thượng đẳng Thiên vương Lý Ông Trọng (ngài Lý Thân hay Đức Thánh Chèm, nhà ngoại giao đầu tiên của dân tộc, là người có công dẹp giặc ngoại xâm cứu nước) và bà Hoàng phi Bạch Tĩnh Cung sống vào thời An Dương Vương.

Từ ngàn năm nay, đình Chèm vẫn là nơi thờ cúng tín ngưỡng của người dân ba làng: làng Hoàng, làng Mạc và làng Chèm.

Trong đình lưu giữ được hình chạm khắc gỗ phong cách thế kỷ 18, có hai pho tượng vợ chồng ngài Lý Thân bằng gỗ sơn son thếp vàng tạc năm 1888. Hàng ngàn năm nay, đình Chèm vẫn ngự sát bên bờ sông Hồng nặng phù sa.

Đình Chèm là một công trình kiến trúc có nghệ thuật chạm khắc độc đáo, là nơi thờ Thượng đẳng Thiên vương Lý Ông Trọng (Lý Thân hay Đức Thánh Chèm) và bà Hoàng phi Bạch Tĩnh Cung sống vào thời An Dương Vương. (Ảnh: vietnam-tourism.com)

Dân làng Chèm vẫn thường kể với nhau rằng, vào khoảng từ năm 205 – 207 TCN, sau khi Đức Thánh Chèm mất, đình Chèm đã được xây dựng.

Ban đầu, nơi thờ ông chỉ là một cái am nhỏ, đến khi một vị quan từ phương Bắc là Triệu Sương sang làm kinh lược sứ, ông nằm mơ thấy Đức Thánh Chèm tới đàm đạo cùng ông về sách chính sử. Trong cuộc đàm đạo, Triệu Sương có hỏi thăm và biết ngài đã mất tại quê nhà nên sau đó tìm đến nơi thăm nhưng chỉ thấy một cái am nhỏ.

Sau này, Triệu Sương qua tìm hiểu thì biết được Đức Thánh Chèm là một người tài giỏi, được người dân nước Việt và cả vua phương Bắc sùng bái nên đã cho xây dựng thành đền thờ to hơn.

Từ năm 785, đến năm 864, lúc bấy giờ Cao Biền sang làm đô hộ sứ thì cũng được ngài linh mộng báo, giúp cho Cao Biền đánh giặc phương nam thành công. Cao Biền về sau để tỏ lòng biết ơn đã sửa lại đền của ông Triệu Sương, lấy gỗ quý để tạc tượng và đặt cho đền là đền Lý Hiệu Úy, bấy giờ dân ta thường gọi là Đền Chèm.

Đình Chèm được thiết kế theo lối kiến trúc nội công ngoại quốc. Cổng tam quan hướng về sông Hồng, trên đỉnh của 4 cột trụ của cổng đình là hình chim phượng, ở bốn góc trụ có đắp hình rồng uốn lượn, bốn mặt trụ là hình hổ phù lớn, phía dưới là lồng đèn giả, bên trong đắp nổi hình tứ linh. Tất cả trang trí đắp bằng vữa đều còn dấu tích gắn mảnh sứ hoa lam – đặc trưng của nghệ thuật trang trí thời Nguyễn. Sau cổng tam quan là ba nhà bia, nơi ghi công đức của những người đóng góp tu sửa đình.

Ðình xây dựng theo kiến trúc “nội công, ngoại quốc”, gồm: nghi môn ngoại, nghi môn nội, hai nhà tả mạc, nhà tiền tế tám mái, hai tòa đại bái, hậu cung và thượng cung. (Ảnh: hanoitv.vn)

Năm 1990, Đình Chèm được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Lễ hội Chèm là lễ hội lớn trong vùng, diễn ra từ ngày 14 đến ngày 16 tháng 5 âm lịch, trong đó, ngày 15 là ngày hội chính.

Theo sử sách để lại, lễ hội đình Chèm được tổ chức để kỷ niệm ngày thắng trận khải hoàn mở hội mừng công và làm lễ cầu siêu cho các tướng sĩ của Đức Thánh Lý Ông Trọng trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược phương Bắc. Nhưng sâu xa hơn là nghi lễ cầu mưa thuận gió hòa, cho mùa màng bội thu của cư dân nông nghiệp đồng bằng sông Hồng.

Hoàng Minh

Hà Nội: Dự kiến chi 150 tỷ đồng trùng tu chùa Tây Phương

Chùa Tây Phương (huyện Thạch Thất, Hà Nội) hiện đang xuống cấp nghiêm trọng. Giới chức huyện đã có văn bản trình TP để tu bổ lại chùa với tổng kinh phí khoảng 150 tỷ…