Trận chiến Donbass: Sẽ quyết định kết cục toàn cuộc chiến Nga - Ukraine
Rạng sáng 19-4 (giờ Việt Nam), Ukraine nói trận chiến ở Donbass mà cả hai phía Nga - Ukraine chuẩn bị những ngày qua đã bắt đầu. Giới quan sát cho rằng đây có thể sẽ là trận chiến mang tính quyết định tới cục diện cuộc chiến.
Đội quân phía nào đạt được phong độ tốt trong thời gian nhanh nhất có thể định hình giai đoạn thứ hai của cuộc chiến
Ông Mathieu Boulègue, chuyên gia nghiên cứu cấp cao của Tổ chức Chatham House
"Quân đội Nga đã bắt đầu trận chiến giành Donbass , nơi họ đã chuẩn bị trong một thời gian dài", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói. Ông cho biết: "Một lực lượng đáng kể của quân đội Nga đang dồn lực cho cuộc tấn công này". Nhà lãnh đạo Ukraine hiểu rõ tầm quan trọng của trận chiến này, bởi nó có thể quyết định kết cục của toàn cuộc chiến.
Trận chiến lớn từ sau Thế chiến 2
Trước đó, truyền thông Ukraine đưa tin về một loạt vụ nổ tại khu vực tiền tuyến ở Donbass , phía đông Ukraine, từ Marinka, Sloviansk đến Kramatorsk. Một số vụ tấn công cũng xảy ra ở thành phố Kharkov phía đông bắc, Mykolaiv phía bắc và Zaporizhzhia phía nam. "Giai đoạn hai của cuộc chiến đã bắt đầu", ông Andriy Yermak, chánh văn phòng của ông Zelensky, nói.
Quan chức an ninh cấp cao của Ukraine, ông Oleksiy Danilov, cho rằng Nga muốn chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine ở dọc vùng Donbass và khu vực Kharkov. Theo báo cáo của Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine, mục tiêu của Nga là kiểm soát hoàn toàn khu vực Donetsk và Lugansk, do phe ly khai kiểm soát thuộc vùng Donbass, và bảo vệ những nơi đã kiểm soát.
Ngày 19-4, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov xác nhận Nga đã khởi động giai đoạn mới của chiến dịch quân sự tại Ukraine. "Một giai đoạn khác của chiến dịch đã bắt đầu, và tôi chắc rằng đây sẽ là một thời khắc rất quan trọng của toàn bộ chiến dịch đặc biệt này", ông Lavrov nói với báo India Today.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cũng tuyên bố Nga muốn "giải phóng" miền đông Ukraine và cáo buộc phương Tây kéo dài xung đột khi tiếp vũ khí cho Kiev. Cùng ngày, Nga công bố đã thực hiện hàng chục vụ không kích ở Ukraine trong đêm. Hãng tin Tass dẫn nguồn Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã tấn công 1.260 mục tiêu quân sự của Ukraine, xóa sổ 25 đồn chỉ huy.
Trong tuyên bố mới nhất, ông Zelensky tiếp tục khẳng định Ukraine sẽ kháng cự đến cùng. "Dù Nga có đưa bao nhiêu quân đến đó, chúng ta cũng sẽ kháng cự. Chúng ta sẽ chiến đấu", nhà lãnh đạo Ukraine nói.
Từ hơn một tuần trước, khi Kiev và phương Tây cho rằng Nga đang dồn quân về phía đông Ukraine, ông Zelensky và đội ngũ đã thừa nhận đây sẽ là một trận chiến khó khăn. "Trận chiến ở Donbass sẽ gợi nhớ về Thế chiến 2", Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba từng nói khi ước tính sẽ có hàng ngàn xe tăng, xe bọc thép và máy bay tham chiến. Trong khi đó, truyền thông phương Tây gọi đây là trận chiến lớn nhất tại châu Âu kể từ Thế chiến 2.
Trận chiến quyết định?
Nếu chính quyền ông Zelensky có thể giữ vững phòng tuyến ở Donbass, họ sẽ gần như chặn đứng chiến dịch quân sự của Nga và giúp Ukraine thêm thời gian củng cố lực lượng. Ngược lại, nếu phía Nga thành công, họ sẽ bắt hoặc tiêu diệt một phần lớn lực lượng Ukraine và dễ dàng chiếm Kharkov, Odessa hoặc thậm chí quay lại thủ đô Kiev.
Trong ngày 18-4, Nga chiếm thành phố Kreminna ở tiền tuyến đông Ukraine và tiếp tục vòng vây Mariupol. Nếu kiểm soát được thành phố cảng quan trọng này, Nga có thể kết nối với bán đảo Crimea và mở đường cho các tiểu đoàn tác chiến khác của họ tham chiến tại Donbass.
Theo giới quan sát, để tránh bị chọc thủng khi tiến từ Mariupol lên phía bắc, Nga có thể bao vây toàn bộ Donbass. Để chuẩn bị cho trận chiến, Nga đã tấn công các tuyến kho vận của Ukraine ở miền đông và thủ đô Kiev để ngăn chặn vận chuyển lương thực, nhiên liệu và đạn dược nhằm làm suy yếu khả năng phản công của Ukraine.
Giới phân tích cho rằng lợi thế của Nga tại trận Donbass là chỉ tập trung vào một mặt trận với địa hình thuận lợi và gần biên giới Nga, giảm bớt khó khăn về tiếp vận như trước. Tuy nhiên Nga cũng sẽ phải đối mặt với khoảng 40.000 binh sĩ Ukraine tại đây. Ông Oleksiy Arestovych, cố vấn của Tổng thống Zelensky, cho rằng Nga đang triển khai chiến dịch ở Donbass thận trọng và cố tìm ra "điểm nhạy cảm" trong hệ thống phòng thủ của Ukraine.
"Cuộc tấn công của họ sẽ thất bại, tôi đảm bảo với bạn 99%, đơn giản vì họ không có đủ sức mạnh... Lợi thế trận chiến này không nghiêng về phía Nga", Hãng tin AFP dẫn lời ông Oleksiy Arestovych.
Theo giới phân tích, dù nhận được nguồn hỗ trợ quân sự dồi dào từ phương Tây nhưng Ukraine sẽ đối mặt với những khó khăn rất lớn tại Donbass. Cơ hội lớn nhất của Kiev là giữ vững các nguồn dự trữ chiến thuật và khả năng phản công để tránh nguy cơ bị bao vây.
Trong tuyên bố chiều 19-4, Bộ Quốc phòng Nga nhấn mạnh sẽ cho 'các tiểu đoàn dân tộc chủ nghĩa và lính đánh thuê nước ngoài' đang cố thủ bên trong nhà máy luyện kim Azovstal ở Mariupol 'thêm một cơ hội nữa'.