Tin thế giới 16-7: Mỹ phê chuẩn bán vũ khí cho Đài Loan; 390 nghị sĩ Nhật bị Nga cấm vận
Nga đưa gần 390 nghị sĩ Nhật Bản vào danh sách đen; Ukraine nhận thêm vũ khí tối tân; Anh lên tiếng về vụ công dân chết khi bị giam ở Donetsk; Mexico bắt trùm ma túy bị truy nã gắt gao nhất... là một số tin thế giới đáng chú ý sáng 16-7.
* Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo lô phụ tùng vũ khí đã được Bộ Ngoại giao phê chuẩn bán cho Đài Loan. Theo Hãng tin Reuters ngày 15-7, thông cáo từ Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết lô phụ tùng vũ khí "hỗ trợ kỹ thuật quân sự" này trị giá ít nhất 108 triệu USD.
Hợp đồng sẽ bao gồm các loại thiết bị hỗ trợ duy trì các phương tiện, vũ khí nhỏ, hệ thống vũ khí chiến đấu cho bên nhận, tăng cường khả năng đối phó với các mối đe dọa hiện tại và tương lai.
* Gần 390 nghị sĩ Nhật vào danh sách đen của Nga. Ngày 15-7, Nga cấm 384 nhà lập pháp Nhật Bản đặt chân vào lãnh thổ của nước này để đáp trả việc Tokyo áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Matxcơva, liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraine.
Bộ Ngoại giao Nga đã đưa các nghị sĩ Nhật Bản vào danh sách đen, nêu tên của họ trên trang web của bộ, và cáo buộc họ "có quan điểm không thân thiện, chống Nga, đặc biệt là bằng cách đưa ra các cáo buộc vô căn cứ chống lại đất nước của chúng tôi liên quan đến hoạt động quân sự đặc biệt tại Ukraine".
Tháng 5 vừa qua, Bộ Ngoại giao Nga đã cấm nhập cảnh đối với hàng chục quan chức Nhật Bản, trong đó có Thủ tướng Kishida Fumio, vì Tokyo hưởng ứng các lệnh trừng phạt quốc tế nhằm vào Nga, theo Hãng tin AFP.
* Điện Kremlin "phải chịu trách nhiệm hoàn toàn" về cái chết của một người Anh bị giam giữ tại trại giam ở Donetsk. Ngày 15-7, Bộ trưởng Ngoại giao Anh Liz Truss nhấn mạnh về quan điểm trên và cho biết bà đã rất sốc khi hay tin nhân viên cứu trợ Paul Urey chết trong tù.
Trước đó, Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng (DPR) cho biết ông Urey bị bắt ở đông nam Ukraine vào cuối tháng 4 và bị quân ly khai DPR buộc tội là "lính đánh thuê". Hãng tin Tass của Nga cho hay ông Urey qua đời ngày 10-7 vì "bệnh tật và căng thẳng".
* Ukraine đã nhận được lô hệ thống pháo phản lực phóng loạt M270 đầu tiên. Ngày 15-7, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov khẳng định kho vũ khí nước này ngày càng có nhiều loại pháo do phương Tây cung cấp để giúp Kiev kháng cự trước sự tấn công của Nga, theo Hãng tin AFP.
Trong khi đó, các quan chức DPR cho biết họ đang nhắm mục tiêu tiếp theo là Siversk, sau khi giành quyền kiểm soát các thành phố lân cận là Lysychansk và Severodonetsk hai tuần trước.
* Nga và Mỹ gia hạn các chuyến bay cùng nhau lên Trạm Không gian quốc tế (ISS) , duy trì một trong những lĩnh vực hợp tác cuối cùng giữa hai nước trong bối cảnh phương Tây nỗ lực cô lập Matxcơva vì chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Thỏa thuận trên cho phép phi hành gia Mỹ bay trên tàu vũ trụ Soyuz của Nga và ngược lại.
Cơ quan Hàng không và vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết trước mắt phi hành gia của họ sẽ có hai sứ mệnh bay cùng phi hành gia Nga trên tàu Soyuz, vào ngày 21-9 tới và vào đầu năm 2023.
Đổi lại, các phi hành gia Nga cũng sẽ có hai chuyến bay trên tàu SpaceX của Mỹ vào tháng 9-2022 và đầu năm 2023.
* Doanh nhân Thổ Nhĩ Kỳ Sezgin Baran Korkmaz bị dẫn độ từ Áo và đã đến bang Utah, Mỹ ngày 15-7 để đối mặt với các cáo buộc rửa tiền và gian lận, theo Hãng tin Reuters.
Bộ Tư pháp Mỹ cho biết trước đó ông Korkmaz đã bị buộc tội rửa hơn 133 triệu USD tiền kiếm được bất hợp pháp thông qua các tài khoản ngân hàng ở Thổ Nhĩ Kỳ và Luxembourg. Nếu bị kết tội, ông Korkmaz sẽ đối mặt với án phạt tối đa là 20 năm tù giam.
* Doanh số bán lẻ của Mỹ phục hồi mạnh mẽ trong tháng 6 khi người dân chi nhiều hơn cho xăng dầu và các hàng hóa khác trong bối cảnh lạm phát tăng cao.
Điều này có thể xoa dịu lo ngại về một cuộc suy thoái sắp xảy ra, song không làm thay đổi quan điểm là tăng trưởng kinh tế quý 2 của Mỹ vẫn ảm đạm, theo Hãng tin Reuters.
Sản lượng sản xuất sụt giảm trong tháng thứ hai liên tiếp vào tháng 6, theo dữ liệu công bố ngày 15-7, cho thấy nhu cầu đang giảm bớt khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) mạnh tay siết chính sách tiền tệ để đưa lạm phát xuống dưới mức 2%.
Chứng khoán toàn cầu tăng trong ngày 15-7, trong khi đồng USD giảm và giá dầu tăng do các nhà đầu tư giảm kỳ vọng về một đợt tăng lãi suất mạnh mẽ của FED trong tháng 7.
Các nhà đầu tư vẫn đối mặt với những lo ngại rằng nền kinh tế thế giới đang tiến tới suy thoái khi các ngân hàng trung ương đẩy lạm phát phi mã, với các đợt tăng lãi suất mạnh được ghi nhận trong tuần tại Canada, New Zealand, Chile, Hàn Quốc và Philippines.
Chỉ số chứng khoán toàn cầu MSCI tăng 1,46%, chỉ số STOXX 600 của châu Âu tăng 1,79%. Tại Phố Wall, chỉ số Dow Jones tăng 1,85% trong khi chỉ số S&P 500 tăng 1,61% và chỉ số Nasdaq tăng 1,41%.
Chỉ số đồng USD giảm 0,451%, với đồng euro tăng 0,59% lên mức 1,0075 USD. Trong khi đó, dầu thô Mỹ tăng 1,79% lên 97,49 USD/thùng, và giá dầu Brent tăng 1,97% lên mức 101,05 USD/thùng.
* Tây Nam Âu trải qua ngày thứ năm liên tiếp (tính đến ngày 15-7) có nhiệt độ oi bức , với sức nóng gây ra các vụ cháy rừng trên diện rộng, buộc hàng ngàn người phải sơ tán và phá hỏng các kỳ nghỉ, theo Hãng tin AFP.
Hàng ngàn lính cứu hỏa tại Pháp, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha đang chật vật để dập tắt các đám cháy. Trong khi đó, Anh chuẩn bị cho cái nóng khắc nghiệt trong vài ngày tới.
* Lực lượng gìn giữ hòa bình sẽ rời khỏi đảo Red Sea vào cuối năm 2022 . Theo thông báo của Nhà Trắng, trong lực lượng này có binh sĩ Mỹ, và đây là lần đầu tiên trong nhiều thập kỷ qua, lực lượng quốc tế rời khỏi vị trí chiến lược, nằm gần Ai Cập, Israel và Saudi Arabia.
Hãng tin AFP dẫn lời các nhà phân tích cho biết động thái này có thể thúc đẩy các cuộc tiếp xúc giữa Israel và Saudi Arabia khi hai nước đang vạch ra một con đường khả thi hướng tới quan hệ song phương.
* Mexico đã bắt được Rafael Caro Quintero , một trong những trùm ma túy bị truy nã gắt gao nhất nước này, với cáo buộc dàn xếp vụ sát hại một nhân viên của Cơ quan Phòng chống ma túy Mỹ (DEA).
Theo Hãng tin Reuters, Caro Quintero là một nhà sáng lập của Guadalajara Cartel, một trong những băng đảng buôn ma túy quyền lực nhất Mỹ Latin trong suốt những năm 1980.
Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) xếp Caro Quintero vào danh sách "10 kẻ đào tẩu bị truy nã gắt gao nhất", và treo thưởng đến 20 triệu USD cho cái đầu của y.
Hạn hán và đói kém
Bà Ivana Trump qua đời ở tuổi 73; Thủ tướng Ý từ chức nhưng bị bác bỏ; Sri Lanka chuẩn bị ra thông báo về việc tổng thống từ chức; Dầu giảm giá mạnh; WHO triệu tập cuộc họp thứ 2 về đậu mùa khỉ... là những tin tức thế giới đáng chú ý sáng 15-7.