TIN THẾ GIỚI 16-6: Ông Biden muốn ép tăng công suất lọc dầu; FED nâng lãi suất
Tổng thống Mỹ sẵn sàng dùng Đạo luật sản xuất quốc phòng để tăng công suất lọc dầu; Canada viện trợ quân sự trị giá 6,9 triệu USD cho Ukraine; Mỹ công bố mức tăng lãi suất mạnh nhất trong gần 30 năm qua... là những tin tức thế giới đáng chú ý.
* Ngày 15-6, thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết Tổng thống Joe Biden sẵn sàng sử dụng Đạo luật sản xuất quốc phòng (DPA) để giúp Mỹ tăng công suất lọc dầu.
Theo bà Jean-Pierre, ông Biden sẵn sàng tiếp nhận "mọi phương án sử dụng hợp lý" các công cụ của chính phủ liên bang để tăng sản lượng và hạ giá thành hoạt động trên, bao gồm các hành động khẩn cấp như viện dẫn Đạo luật sản xuất quốc phòng.
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã yêu cầu các công ty lọc dầu giải thích lý do không bán thêm xăng dầu trên thị trường khi họ thu được lợi nhuận như mong đợi.
Tổng thống Biden đã gửi thư cho giám đốc điều hành các tập đoàn dầu mỏ, trong đó cho rằng tỉ suất lợi nhuận cao trong lịch sử, với hơn 1,70 USD/gallon (1 gallon tương đương 3,78 lít), để lọc dầu thành xăng và dầu diesel là "không thể chấp nhận được" và kêu gọi các công ty làm việc với chính phủ để giải quyết việc tăng giá do cuộc chiến giữa Nga và Ukraine.
* Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) công bố mức tăng lãi suất mạnh nhất trong gần 30 năm qua , nâng lãi suất đi vay cơ bản 0,75% từ ngày 15-6 khi nước này đang phải chống lạm phát gia tăng.
Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC), cơ quan quyết sách của FED, tái khẳng định "cam kết mạnh mẽ đưa lạm phát (ở Mỹ) trở lại mục tiêu 2%" và dự kiến sẽ tiếp tục nâng lãi suất chủ chốt.
Chủ tịch FED Jerome Powell sẽ tổ chức một cuộc họp báo để cung cấp thêm thông tin chi tiết về các kế hoạch của FED.
* John Hinckley, người đã làm bị thương cựu tổng thống Mỹ Ronald Reagan và ba người khác trong một vụ ám sát năm 1981, đã được thả không đi kèm điều kiện vào ngày 15-6, theo lệnh của thẩm phán liên bang.
Hinckley đã được trả tự do có điều kiện vào năm 2016 sau 30 năm trong bệnh viện tâm thần ở Washington. Ông đã sống với mẹ của mình ở Virginia cho đến khi bà qua đời vào năm ngoái.
Chứng khoán Mỹ kéo dài đà tăng trong ngày 16-6, giữa bối cảnh thương mại biến động và lợi suất trái phiếu kho bạc tăng sau khi FED tăng lãi suất thêm 0,75 điểm phần trăm.
Tại Mỹ, chỉ số Dow Jones Industrial Average tăng 1,8%, S&P 500 tăng 1,3% và Nasdaq Composite tăng 2,9%.
Chỉ số cổ phiếu trên toàn cầu MSCI cũng tăng 1,13%.
Giá vàng tăng 1,4% lên 1.830,31 USD/ounce.
Giá dầu lao dốc sau khi Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) giữ nguyên dự báo rằng nhu cầu dầu thế giới sẽ vượt quá mức trước đại dịch vào năm 2022.
Dầu thô Brent giảm giá hơn 2 USD xuống mức 119,04 USD/thùng, trong khi dầu thô của Mỹ cũng giảm 3 USD còn 118,93 USD/thùng.
Mỹ công bố các biện pháp trừng phạt đối với hai người có liên quan đến một lực lượng thân Nga ở Donbass
Theo Hãng tin Reuters, Bộ Tài chính Mỹ cho biết họ nhắm mục tiêu vào ông Stanislav Shevchuk, một người Ukraine sống ở châu Âu, từng là đại diện của Phong trào Đế quốc Nga (RIM). Ông Shevchuk được cho là đã đến Mỹ vào năm 2017 để tìm kiếm mối liên hệ với các nhóm "cực đoan".
Người còn lại là Alexander Zhuchkovsky, một người Nga đã sử dụng nền tảng truyền thông xã hội có trụ sở tại Nga để gây quỹ và tuyển dụng cho RIM.
* Bộ trưởng Quốc phòng Canada Anita Anand thông báo Canada sẽ cung cấp 10 nòng thay thế cho pháo lựu M777 cho Ukraine trong khoản viện trợ quân sự mới trị giá 6,9 triệu USD.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc 24/24h để cung cấp cho Ukraine viện trợ quân sự toàn diện mà nước này cần để bảo vệ chủ quyền và an ninh của mình", bà Anand cho biết.
* Ngày 15-6, Tổng thống Biden cho biết ông đã thông báo với người đồng cấp Ukraine, ông Volodymyr Zelensky, rằng Mỹ sẽ cung cấp cho Ukraine một gói viện trợ an ninh mới trị giá 1 tỉ USD .
Theo TTXVN, ông Biden nói rằng gói viện trợ an ninh mới cho Kiev sẽ bao gồm pháo, vũ khí phòng thủ bờ biển, cùng đạn pháo và các hệ thống rocket tiên tiến mà Ukraine yêu cầu trong cuộc xung đột với Nga, đặc biệt tại khu vực miền Đông Donbass.
* Israel, Ai Cập và Liên minh châu Âu (EU) đã ký một bản ghi nhớ trong ngày 15-6, trong đó Israel sẽ lần đầu tiên xuất khẩu khí tự nhiên tới châu Âu .
Báo The Times of Israel cho biết thỏa thuận lịch sử này sẽ giúp tăng nguồn cung khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) cho các nước EU nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ Nga trong bối cảnh cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại Ukraine.
Theo thỏa thuận mới, Israel sẽ vận chuyển khí đốt qua Ai Cập. Nguồn khí đốt tự nhiên này sẽ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế các nước EU cho tới năm 2030 là thời điểm khu vực này dự kiến giảm dần tiêu thụ khí đốt.
* Ngày 15-6, tỉ phú Elon Musk đã kháng cáo việc thẩm phán từ chối chấm dứt thỏa thuận năm 2018 của ông với Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) , trong đó yêu cầu luật sư của hãng xe điện Tesla phải xem xét lại các bài đăng trên mạng Twitter.
Theo tài liệu của tòa, ông Musk sẽ đề nghị Tòa phúc thẩm số 2 tại Manhattan đảo ngược phán quyết ngày 27-4 của thẩm phán Judge Lewis Liman về việc cho phép duy trì thỏa thuận.
Thỏa thuận trên xuất phát từ một vụ kiện cáo buộc giám đốc điều hành Tesla lừa các nhà đầu tư, khi tuyên bố trên mạng Twitter vào ngày 7-8-2018 rằng ông có đủ vốn để mua lại toàn bộ công ty xe điện này, song thực tế không phải vậy.
Doanh nhân này sau đó đã chấp nhận yêu cầu của SEC, buộc luật sư của Tesla phải rà soát lại những bài đăng chứa thông tin liên quan đến công ty có khả năng ảnh hưởng đến chứng khoán. Nhằm chấm dứt thỏa thuận, ông Musk sau đó cáo buộc SEC làm suy yếu quyền phát biểu tự do và sử dụng thỏa thuận này để khởi động cuộc điều tra trên diện rộng và kéo dài nhằm vào phát ngôn của ông.
Giờ nghỉ trưa ở trường
Quân đội Ukraine đang bế tắc khi các bệ phóng tên lửa Javelin - một cơ chế sử dụng phức tạp và có giá khá đắt đỏ - không hoạt động bình thường và không ai trong đơn vị của họ có thể sửa chữa chúng.