Thủy điện xả nước nhỏ giọt, tỉnh yêu cầu phải bồi thường nếu gây hạn cho hạ du

Nông dân huyện Tây Hòa (Phú Yên) bên một đám ruộng vụ hè thu bị khô nứt nẻ do thiếu nước tưới - Ảnh: KHANG ANH

Ngày 27-6, ông Trần Hữu Thế - chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên - ký văn bản đề nghị Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia chỉ đạo các nhà máy thủy điện trên lưu vực sông Ba phối hợp chặt chẽ vận hành, chạy máy phát điện liên tục đảm bảo cung cấp nguồn nước tối thiểu cho vùng hạ du sông Ba phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh trong những tháng mùa khô.

Cụ thể, UBND tỉnh Phú Yên yêu cầu các thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh và Krông H’Năng phối hợp vận hành, chạy máy để xả về hạ du lưu lượng tối thiểu 35-40m 3 /s cho hệ thống đập Đồng Cam cũng như các khu tưới của các trạm bơm ven sông Ba, công trình sử dụng nước sau Nhà máy thủy điện Sông Hinh.

Cùng ngày 27-6, ông Thế cũng ký công văn của UBND tỉnh Phú Yên yêu cầu các nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh, Krông H’Năng thực hiện nghiêm túc các nội dung có liên quan theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại thông báo ngày 24-2-2022 và Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Ba của Thủ tướng Chính phủ. Công văn này yêu cầu: trường hợp các nhà máy thủy điện không thực hiện theo yêu cầu và gây thiệt hại cho phục vụ sản xuất, dân sinh ở hạ du thì phải bồi thường cho các thiệt hại đó.

UBND tỉnh Phú Yên cho biết, hiện toàn tỉnh này đã gieo sạ hơn 24.200ha lúa hè thu, trong đó hệ thống thủy nông Đồng Cam tưới cho hơn 14.513ha. Tuy nhiên trong quá trình cấp nước tưới phục vụ sản xuất và dân sinh vùng hạ du của các nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh và Krông H’Năng trong nhiều ngày qua ngắt quãng, không liên tục đã gây thiếu hụt nguồn nước về đầu mối hệ thống đập Đồng Cam (có các thời điểm -0,28m so với ngưỡng tràn).

Dự báo thời tiết nắng nóng kéo dài trong thời gian tới tại tỉnh Phú Yên sẽ dẫn đến khô hạn trên diện mở rộng, hết sức nghiêm trọng nếu nguồn nước cấp đến đầu mối đập Đồng Cam, cũng như các huyện dọc Sông Ba để bơm tưới không đảm bảo, nhất là các thời kỳ cao điểm dùng nước cho cây lúa.

Ông Nguyễn Minh Huệ - chủ tịch Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam - cho hay hiện đã có hơn 1.100ha ruộng lúa hè thu bị khô hạn, nứt nẻ.

Theo thông báo ngày 24-2-2022 của UBND tỉnh Phú Yên, các nhà máy thủy điện vận hành đảm bảo nước cho vụ hè thu từ 15-5 đến 16-9-2022. Thủy điện Sông Ba Hạ phải xả nước 2 đợt mỗi ngày, mỗi đợt 2-5 giờ, phối hợp với lượng xả của thủy điện Sông Hinh, đảm bảo nước liên tục về đập đầu mối của hệ thống thủy nông Đồng Cam đạt 35-40m 3 /s.

Thủy điện Sông Hinh ngoài phối hợp với thủy điện Sông Ba Hạ nêu trên, còn đảm bảo nước tưới cho diện tích sử dụng nước sau thủy điện Sông Hinh và một số trạm bơm.

Còn thủy điện Krông H’năng xả nước lưu lượng trung bình 10m 3 /s/10 ngày.

Ngày 15-2, Trung tâm nghiên cứu Stimson (Washington, Mỹ) tổ chức hội thảo "Mùa khô ở Mekong 2022 - Nước ở đâu" trong nỗi lo 2022 có thể là năm thứ tư liên tiếp vùng hạ lưu sông Mekong bị khô hạn do lượng mưa ít.