Thú vui độc hại của giới trẻ và những tác hại khôn lường tới sức khỏe sinh sản ở cả 2 giới
Hút thuốc lá hay thậm chí là thuốc lá điện tử được nhiều người trẻ sử dụng như một thú vui mà không biết chúng có thể mang đến những tác hại không ngờ đối với sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ.
Theo số liệu khảo sát cho thấy có đến 21,7% dân số ở Việt Nam hút thuốc, trong đó đáng chú ý tỷ lệ hút thuốc có sự gia tăng ở nữ giới. Tác hại của thuốc lá là rất nhiều và đã được chứng minh bao gồm tăng nguy cơ ung thư phổi, ung thư bàng quang, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hay bệnh tim thiếu máu cục bộ.
Tuy nhiên, tác hại làm tăng nguy cơ vô sinh của khói thuốc vẫn chưa được nhiều người chú ý. Khảo sát cho thấy chỉ 22% dân số ở Mỹ có nhận thức về tác hại tiềm tàng này. Thuốc lá điện tử (vape) và thuốc lá điếu về thành phần có chứa những chất giống nhau và các nghiên cứu chỉ ra rằng vape cũng nguy hiểm như thuốc lá truyền thống.
BS HỒ NGUYÊN TRƯỜNG Tác giả bài viết 2019 - nay: Bác sĩ làm việc ở BV Đà Nẵng - Khoa Ngoại - Tiết niệu 2023 - nay: Bác sĩ chuyên môn - Saigon Medicine
Khói thuốc ảnh hưởng thế nào?
Đối với nữ giới
Hút thuốc làm tăng nguy cơ vô sinh và khó có thai ở phụ nữ. Theo một báo cáo, nguy cơ vô sinh tăng 1,6 lần ở những phụ nữ hút thuốc so với nhóm không hút thuốc. Thời gian để đậu thai cũng lâu hơn ở nhóm hút thuốc. Ước tính tỷ lệ phụ nữ chậm thụ thai trên 1 năm ở nhóm hút thuốc là cao hơn đến 54% so với nhóm không hút thuốc. Các nguy cơ này tỷ lệ thuận với lượng thuốc lá tiêu thụ mỗi ngày.
Do đó, lượng thuốc bạn sử dụng hằng ngày càng nhiều thì thời gian để có thể có thai càng lâu. Hút thuốc còn có ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả điều trị hỗ trợ sinh sản. Những người hút thuốc lá cần số lần thực hiện IVF (Thụ tinh ống nghiệm) gấp đôi so với bình thường để thụ thai.
Nguyên nhân của các hiện tượng trên là do ảnh hưởng của khói thuốc kể cả thuốc lá điện tử đến điều hòa các hormone ở nữ. Kết quả là ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và dự trữ trứng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Thực tế cho thấy độ tuổi mãn kinh ở những người hút thuốc là sớm hơn 1-4 năm so với người bình thường.
Đáng chú ý là những phụ nữ không hút thuốc nhưng tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc (hút thuốc thụ động) vẫn có thể chịu những tác động xấu tương tự như những người trực tiếp sử dụng.
Đối với nam giới
Ảnh hưởng của thuốc lá đối với khả năng sinh sản ở nam giới không rõ ràng như phái nữ. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy thuốc lá vẫn mang đến những tác hại nhất định đối với sức khỏe sinh sản
Trên các thông số của tinh dịch đồ cho thấy có sự giảm mật độ, khả năng vận động và biến đổi của hình thái tinh trùng trong nhóm nam giới hút thuốc lá. Khoa học đã chứng minh thuốc lá làm giảm khả năng bám dính của tinh trùng vào trứng và bắt đầu quá trình thụ thai.
Vì vậy, nhiều chuyên gia khuyến cáo nam giới nên bỏ thuốc trước khi muốn có con ít nhất 3 tháng để bảo vệ sức khoẻ của tinh trùng.
Ảnh hưởng trực tiếp đối với thai nhi
Nguy hiểm hơn, thuốc lá còn làm tăng nguy cơ dị tật ở thai nhi. Nhiều hóa chất trong thuốc lá đã được chứng minh là có khả năng gây đột biến trên nhiễm sắc thể. Một ví dụ đó là tỷ lệ con bị bệnh Down (3 nhiễm sắc thể thứ 21) tăng lên ở những bố mẹ có sử dụng thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ sảy thai tự nhiên (tăng 1,8 lần so với người bình thường). Các thành phần trong khói thuốc đã được chứng minh ảnh hưởng đến nhau, hạn chế sự phát triển của phôi và thai nhi.
Tóm lại, có thể thấy rằng, các tác hại của khói thuốc bao gồm cả thuốc lá điện tử không chỉ dừng lại ở các bệnh lý đường hô hấp mà còn ảnh hưởng đến cả chuyện sinh sản. Một lối sống lành mạnh, tăng cường vận động, và không khói thuốc là điều vô cùng cần thiết.