Thắng thua bất phân trong xung đột Nga-Ukraine

Xung đột giữa hai bên hứa hẹn vẫn sẽ dai dẳng khi Ukraine tuyên bố quyết chiến đấu để giành chiến thắng, còn Nga muốn đánh cho đến khi Kiev có “lập trường thực tế”.

Ukraine đang đứng trước một thời điểm quan trọng trong cuộc chiến khi các tướng lĩnh quân đội của Kiev phải quyết định có nên “thừa thắng xông lên” hay dưỡng sức cho một cuộc tấn công quyết định vào mùa xuân.

“Không chiến đấu, không có chiến thắng”, thị trưởng Kiev Vitali Klitschko cho biết hôm 23/11. Câu nói tóm tắt quyết tâm và thái độ của người Ukraine trong suốt 9 tháng xung đột với Nga.

Người Ukraine đang trong mùa đông khó khăn khi gần một nửa cơ sở hạ tầng năng lượng của đất nước bị vô hiệu hóa trong cuộc xung đột. Tại thủ đô Kiev – nơi có 2,8 triệu cư dân trước giao tranh – nhiệt độ đã giảm xuống dưới 0 độ C chỉ sau một đêm, tuyết đã rơi và đường phố đóng băng.

Ông Klitschko cho biết người dân Kiev có thể phải tạm thời di chuyển đến các làng phụ cận để giữ an toàn nhưng sẽ không rời khỏi đất nước như làn sóng người tị nạn diễn ra hồi đầu xung đột.

Thời điểm quan trọng

Làn sóng tấn công mới xuất hiện sau những diễn biến nóng trên chiến trường, gần nhất là sự kiện quân đội Ukraine tái chiếm thành phố Kherson ở bờ Tây sông Dnipro trong khi quân đội Nga rút lui về cố thủ bên bờ Đông. Tình báo Bộ Quốc phòng Anh hôm 23/11 cho biết họ tin rằng Nga gần như đã cạn kiệt kho vũ khí không người lái hiện có.

Quân nhân Ukraine bắn về phía các vị trí của Nga trên tiền tuyến gần Kherson, ngày 23/11/2022. Ảnh: The Guardian

“Động lực là một yếu tố quan trọng trong cuộc chiến. Ukraine hiện đang có động lực. Kiev và các đối tác phải tận dụng tối đa điều này”, nhà phân tích quân sự dày dạn kinh nghiệm Frederick Kagan tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ (AEI) cho biết.

Nhưng phía Nga đang áp dụng tư thế chủ yếu là phòng thủ, bao gồm cả việc đào chiến hào gần khu vực bán đảo Crimea. Các nhà phân tích đã loại trừ khả năng quân Ukraine “vượt qua” sông Dnipro với bề rộng 1 km để tấn công quân Nga được phòng thủ vững chắc ở tả ngạn.

Một cách tiếp cận rõ ràng hơn của người Nga cũng đã được các chuyên gia phương Tây ghi nhận. Một chuyên gia nói với The National News (UAE): “Tướng (Sergey) Surovikin - chỉ huy chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine - đã nắm được những gì có thể bảo vệ được và có thể đạt được về mặt quân sự. Ông ấy đã rút ngắn chiến tuyến của mình và đã làm cho việc phòng ngự bằng giới tuyến tự nhiên trở nên dễ dàng hơn. Đó là logic quân sự. Tướng Surovikin cũng hiểu rằng ông ấy không thể ở lại và chiến đấu ở Kherson”.

“Mối nguy lớn nhất” đối với người Ukraine là khi người Nga “bắt đầu đưa ra những quyết định hợp lý”, ông Sam Cranny-Evans tại Viện nghiên cứu Dịch vụ Hoàng gia Anh (RUSI) cho biết.

“Tướng Surovikin là một người thận trọng, và việc rút lui khỏi Kherson là một trong những quyết định hợp lý đầu tiên mà họ đưa ra. Họ đang bắt đầu tập hợp lại và đưa ra quyết định hợp lý về cái gì cần được bảo vệ”, ông Cranny-Evans nhận định.

Bản đồ đánh giá tình hình xung đột Nga-Ukraine trên các trục chính, tính đến ngày 23/11/2022. Nguồn: ISW

Thắng thua bất phân

Về phần Ukraine, các nhà phân tích quốc phòng không loại trừ một cuộc tấn công bất ngờ của Kiev vào đầu năm tới.

“Xét về bước đột phá của Ukraine, đây là một câu hỏi khó khi người Ukraine tiếp tục gây bất ngờ cho chúng tôi”, một nguồn tin phương Tây nói với The National News. “Những gì họ đã làm rất tốt là tạo ra những khoảng trống và tận dụng tối đa chúng, vì vậy các vị không thể loại trừ những bất ngờ. Nhưng khi chúng ta bước sang năm 2023, chúng tôi vẫn kỳ vọng quá trình hoạt động phần lớn sẽ không thay đổi và không bên nào đặc biệt thắng hay thua”.

Quân đội Ukraine đã siết chặt thông tin về hoạt động của họ và địa điểm cho cuộc tấn công tiếp theo. Nhưng họ sẽ tấn công, bà Orysia Lutsevych, chuyên gia về Ukraine của viện nghiên cứu Chatham House có trụ sở tại London, nhận định.

Bà nói: “Chúng ta nên nhớ rằng mọi cuộc tấn công đều khác nhau – những gì họ làm hôm nay không có nghĩa là nó sẽ lặp lại vào ngày mai”.

Ông Cranny-Evans của RUSI lập luận rằng Ukraine sẽ nối lại các cuộc tấn công vào nguồn cung và các sở chỉ huy của Nga và tìm cách khai thác điểm yếu trong phòng tuyến của đối phương.

“Tôi sẽ ngạc nhiên nếu người Ukraine ngừng làm những gì đang thực sự hiệu quả”, vị chuyên gia bổ sung.

Một trạm kiểm soát của cảnh sát gần tòa nhà dân cư bị trúng tên lửa quân sự ở Vyshhorod, ngoại ô Kiev, Ukraine, ngày 23/11/2022. Ảnh: The Guardian

Về phần mình, phía Nga tuyên bố sẽ tiếp tục các hành động làm suy giảm tiềm năng quân sự của Ukraine cho đến khi Kiev có “lập trường thực tế” tại các cuộc đàm phán.

Theo đại diện thường trực của Nga tại Liên Hợp Quốc Vasily Nebenzya, các lực lượng Nga đang nhắm mục tiêu vào “các cơ sở hạ tầng của Ukraine để phản ứng với việc nước này tràn ngập vũ khí phương Tây và những lời kêu Kiev đánh bại Nga”.

“Một trong những mục tiêu của hoạt động quân sự đặc biệt là làm suy yếu khả năng chiến đấu của quân đội Ukraine. Và mục tiêu đó sẽ đạt được bằng các biện pháp quân sự, cho đến khi chế độ Kiev có lập trường thực tế để đàm phán về giải quyết những vấn đề đã thúc đẩy chúng tôi khởi động chiến dịch quân sự đặc biệt”, nhà ngoại giao Nga cho biết tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (UNSC) hôm 23/11 .

Minh Đức (Theo The National News, Reuters, TASS )