Tăng cường chống thất thu trên nền tảng số

Hoạt động kinh doanh TMĐT trên các nền tảng số xuyên biên giới đang “nở rộ” cũng đặt ra nhiều thách thức với ngành Tài chính, Tổng cục Thuế trong việc chống thất thu ngân sách đối với lĩnh vực này. Nhiều ý kiến cho rằng: Cần phải sự phối hợp chặt chẽ, bài bản giữa cơ quan thuế và các ngân hàng thương mại; đồng thời áp dụng nghiêm các chế tài để nhằm xử lý triệt để tình trạng thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh qua mạng.

TMĐT tại Việt Nam phát triển bùng nổ, đạt doanh số khoảng 13,7 tỷ USD năm 2021 và dự báo có thể chạm ngưỡng 39 tỷ USD vào năm 2025. Thế nhưng, số thu thuế từ khu vực này chưa tương xứng.

Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Thuế, tính từ năm 2018 đến ngày 29/6/2022, số thu đối với hàng hóa, dịch vụ xuyên biên giới thông qua các tổ chức tại Việt Nam khai thay, nộp thay thuế đã đạt 5.432 tỷ đồng. Một số nhà cung cấp nước ngoài được khai thuế, nộp thuế thay với số thu lớn như: Facebook 2.071 tỷ đồng; Google 2.034 tỷ đồng; Microsoft 692 tỷ đồng... Tính riêng 6 tháng đầu năm 2022, con số của nhóm này đạt gần 760 tỷ đồng, bằng 48% số thu năm 2021.

Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết: Việt Nam có 139 đơn vị chủ sở hữu sàn giao dịch TMĐT, trong đó có 41 sàn TMĐT bán hàng, 98 sàn TMĐT cung cấp dịch vụ và 3 công ty đối tác của các nhà cung cấp nước ngoài được thay nhà cung cấp nước ngoài trả tiền cho các tổ chức, cá nhân có quan hệ giao dịch với các nhà cung cấp nước ngoài. Số lượng khách hàng truy cập các sàn trung bình mỗi ngày khoảng 3,5 triệu lượt.

Để chấn chỉnh tình trạng né thuế, lách thuế của các tổ chức và cá nhân kinh doanh hàng hóa online, ngành thuế sẽ tiếp tục tuyên truyền, hỗ trợ đôn đốc người nộp thuế tự khai thuế, nộp thuế theo quy định. Phía cơ quan thuế cũng sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra với hoạt động TMĐT, trong đó tập trung đối với nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở kinh doanh cố định tại Việt Nam và một số chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử...

Trên thực tế, Tổng cục Thuế cũng đã ban hành các công văn gửi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và Bộ Công an (Cục cảnh sát điều tra về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu) để cùng phối hợp triển khai quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT. Tổng cục Thuế đang nghiên cứu đề xuất thu thuế GTGT tại nguồn đối với các giao dịch thương mại điện tử. Theo đó, các chủ sở hữu sàn TMĐT sẽ có trách nhiệm khai và nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn. Để thực hiện giải pháp này, cần sửa đổi Luật thuế GTGT, Luật thuế thu nhập cá nhân, Luật quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Để siết chặt quản lý thuế, ngành Thuế đã nâng cấp, xây dựng được hệ thống cơ sở dữ liệu liên thông, tích hợp giữa hệ thống ngân hàng, các nhà cung cấp nền tảng số để nắm bắt được đối tượng quản lý thuế, số giao dịch phát sinh, doanh số, số thuế phải nộp, nhất là đối với các giao dịch xuyên biên giới, giao dịch thương mại trên các nền tảng số, kinh doanh qua mạng; phối hợp với các ngân hàng thương mại, công ty tài chính, các công ty cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán để thu thập các thông tin doanh nghiệp, thu thập thông tin, dữ liệu dòng tiền giao dịch qua tài khoản của các tổ chức trong nước với các công ty nước ngoài sở hữu, vận hành trên các nền tảng trực tuyến như: Facebook, Google, Youtube...