Tăng cường các biện pháp phòng chống để giảm gánh nặng và tử vong do sốt rét

Trong hơn 3 tháng đầu năm 2022, tình hình sốt rét trên toàn quốc tương đối ổn định, số trường hợp mắc sốt rét giảm 32% so với cùng kỳ năm 2021, tập trung tại một số tỉnh như: Lai Châu, Gia Lai, Bình Phước, Đắk Nông.

Riêng tại tỉnh Đắk Lắk, trong quý I vừa qua, có 3 trường hợp mắc sốt rét, giảm 2,01% so với cùng kỳ. Dự báo thời gian tới, số bệnh nhân mắc sốt rét sẽ tiếp tục gia tăng và bùng phát trên diện rộng nếu không quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống sốt rét.

Để thực hiện tốt công tác phòng chống và loại trừ sốt rét năm 2022, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đắk Lắk đã xây dựng kế hoạch triển khai hoạt động tẩm màn hóa chất phòng chống véc tơ sốt rét năm 2022, phát kem xua muỗi cho người dân đi rừng ngủ rẫy, người dân ở vùng có nguy cơ cao mắc sốt rét nhằm diệt muỗi gây bệnh sốt rét , từ đó làm giảm tỷ lệ mắc, giảm tỷ lệ tử vong do sốt rét, góp phần thực hiện mục tiêu chiến lược loại trừ sốt rét trên địa bàn tỉnh.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, sốt rét là bệnh có nguy cơ gây tử vong cao do ký sinh trùng Plasmodium ký sinh trong hồng cầu người gây nên. Bệnh lây truyền qua vết đốt của muỗi cái Anopheles nhiễm ký sinh trùng.

Sau khi đốt, muỗi cái Anopheles tiêm ký sinh trùng vào máu của cơ thể vật chủ. Các ký sinh trùng di chuyển đến gan và bắt đầu nằm im ủ bệnh trong 1 - 2 tuần, sau đó phóng thích ra tấn công vào các tế bào máu. Lúc này, các triệu chứng sốt rét bắt đầu xuất hiện rõ nét: Sốt cao, khi bị sốt rét, nhiệt độ cơ thể người bệnh trên 38,9 độ C. Đây là triệu chứng xuất hiện đầu tiên ở người bệnh, thường là khoảng từ 10 - 15 ngày sau khi muỗi đốt. Cơn sốt sẽ đến rồi đi một cách ngẫu nhiên và liên tục lặp đi lặp lại.

Sốt cùng với các triệu chứng ban đầu của bệnh rất nhẹ và hay bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác như cảm lạnh hay cảm cúm. Những đợt sốt lần sau có cơn rét run cộng với đổ mồ hôi liên tục. Khi bệnh trở nên nghiêm trọng, cơn run rẩy có thể nặng tới mức gần như co giật.

Cơn ớn lạnh, rét run do sốt rét gây ra không thể khắc phục bằng cách đắp chăn hay mặc quần áo ấm. Người bệnh có biểu hiện đau đầu và đau cơ. Những triệu chứng thứ phát chỉ xảy ra sau khi các triệu chứng cơ bản xuất hiện, vì ký sinh trùng cần thêm thời gian để sinh sôi nảy nở trong gan và lây lan khắp cơ thể.

Thời gian đầu, cơn đau đầu của bệnh sốt rét khá nhẹ, giống như đau đầu do căng thẳng. Nhưng khi ký sinh trùng đã bắt đầu lây nhiễm và phá hủy các tế bào hồng cầu, cơn đau sẽ nặng hơn, giống như chứng đau nửa đầu kèm nôn mửa và tiêu chảy.

Sau khi các triệu chứng cơ bản và thứ phát xuất hiện, nếu người bệnh vẫn không điều trị thì sẽ dẫn đến các triệu chứng nặng hơn như: co giật nhiều lần, hôn mê và suy nhược thần kinh; thiếu máu nặng, chảy máu bất thường, khó thở và suy hô hấp; vàng da; suy thận, suy gan; huyết áp rất thấp… có thể tử vong bất cứ lúc nào.

Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sốt rét mang tính quyết định trong phòng ngừa dịch bệnh, phòng ngừa tử vong và phòng chống lây lan cho cộng đồng. Cùng với các biện pháp đề phòng muỗi đốt như dùng mùng tẩm hóa chất tồn lưu lâu, việc điều trị hiệu quả cũng góp phần giảm lây truyền bệnh sốt rét.