Siết chặt tình trạng mua bán nhà đất hai giá: Chặn đứng chiêu trò trốn thuế

Chia sẻ Facebook

Kê sai để trốn thuế

Trao đổi với báo Đảng Cộng Sản, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá nhân ( Tổng cục Thuế ) Lý Thị Hoài Hương cho biết việc quản lý hoạt động chuyển nhượng bất động sản hiện nay gặp nhiều khó khăn, do liên quan đến rất nhiều Luật cũng như nhiều cơ quan ban ngành và ý thức tự giác thực hiện nghĩa vụ thuế của người dân chưa cao.

Theo bà Lý Thị Hoài Hương, cơ quan quản lý thuế đang gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý hoạt động chuyển nhượng bất động sản bởi theo quy định pháp luật về thuế, người nộp thuế kê khai, nộp thuế không đúng với giá thực tế chuyển nhượng thì cơ quan thuế có quyền ấn định thuế. Tuy nhiên, cơ quan thuế không có chức năng điều tra nên việc thu thập thông tin làm căn cứ ấn định thuế gặp nhiều khó khăn.

Bà Lý Thị Hoài Hương cũng cho biết quy định về thời hạn liên thông giải quyết thủ tục hành chính đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản đối với cơ quan thuế là 5 ngày làm việc. Trong khi hồ sơ đến cơ quan thuế thường sát ngày hẹn trả kết quả hoặc chậm dẫn đến áp lực rất lớn về thời gian trả kết quả xác định nghĩa vụ tài chính về đất. Quan trọng hơn, các văn bản quy phạm pháp luật hiện nay chưa quy định cơ chế kiểm soát dòng tiền đối với các giao dịch chuyển nhượng bất động sản nên sẽ tạo khoảng trống pháp lý để các tổ chức cá nhân, kê khai nộp thuế thấp hơn giá trị giao dịch thực tế.

Thực tế hiện nay phát sinh trường hợp chuyển nhượng bất động sản với giá thể hiện trên hợp đồng không đúng với giá thực tế giao dịch. Theo đó người mua và người bán có thể thỏa thuận và lập song song 2 loại hợp đồng.

Trên địa bàn Tp.Hà Nội thời gian qua vẫn tồn tại tình trạng mua bán nhà đất hai giá nhằm trốn thuế. Ảnh minh họa.

Cụ thể, một là hợp đồng chuyển nhượng bất động sản có công chứng chứng thực theo quy định với giá nhà đất khai thấp hơn nhiều so với giá đất thực tế giao dịch để làm thủ tục đăng ký biến động. Hai là, hợp đồng viết tay do hai bên tự ký ghi theo giá thực tế giao dịch để phòng ngừa khi tranh chấp tại tòa án.

Bà Lý Thị Hoài Hương cho rằng có nhiều trường hợp hồ sơ mới trúng đấu giá đất sau khi có giấy chứng nhận đã làm hợp đồng bán lại giá thấp hơn nhiều giá trúng đấu giá hoặc bằng giá của UBND tỉnh, thành phố. Đối với hợp đồng chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai thì giá trị hợp đồng mua bán nhà ở, công trình xây dựng trong tương lai của bên thứ 2 cho bên thứ 3 cũng chỉ ngang bằng giá đã mua của chủ đầu tư hoặc khi đã được cấp sổ thì người nộp thuế sẵn sàng khai báo thấp hơn giá của chủ đầu tư, nhằm trốn thuế, tránh thuế.

Ngoài ra, một số trường hợp hai bên mua và bán bất động sản không ký kết hợp đồng chuyển nhượng mà ký kết hợp đồng ủy quyền (trong đó người được ủy quyền có quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt đối với bất động sản) nhằm tránh thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản.

Để lại nhiều hệ lụy

Ông Trương Trọng Hiểu, giảng viên Trường đại học Kinh tế - luật (ĐH Quốc gia Tp.HCM) nhận định, việc kê khai không đúng giá giao dịch sẽ gây ra nhiều hệ lụy.

“Thất thu ngân sách nhiều khi chỉ là chuyện nhỏ. Vấn đề quan trọng là Nhà nước không đủ cơ sở thực tế để phân tích định hướng của thị trường, không kiểm soát được thị trường để đưa ra những quyết sách phù hợp, kịp thời. Tình hình thị trường bất động sản Việt Nam thời gian qua là một ví dụ”, ông Hiếu chia sẻ với báo Tuổi Trẻ.

Những chính sách Nhà nước đưa ra thời gian qua gần như đi sau tất cả các biến động thị trường và không có tác dụng kìm giá bất động sản, không khuyến khích đưa nhà đất vào sản xuất tạo ra giá trị cho xã hội.

Ở nhiều nước, hầu như tất cả các giao dịch đều được đưa đến các sàn giao dịch, nơi mà bên bán buộc hoặc lựa chọn ký gửi tài sản. Đơn cử như ở Nhật Bản, dù người chủ nhà và khách thuê là người quen nhưng khi làm thủ tục vẫn mời đơn vị môi giới. Từ đó, các thủ tục còn lại đều do bên thứ ba này xúc tiến, và đương nhiên họ chịu trách nhiệm cũng như sẽ phải đối diện với chế tài rất nặng nếu vi phạm.

Thực ra, trong một thị trường khá minh bạch thì việc che đậy giá giao dịch thực tế là không dễ vì dễ bị nghi ngờ và rà soát nên có lẽ vì vậy khả năng này ít xảy ra.

Có dấu hiệu phạm tội sẽ chuyển cơ quan điều tra

Cục Thuế Tp.Hà Nội khuyến nghị người dân và doanh nghiệp khi phát sinh các giao dịch chuyển nhượng bất động sản cần kê khai chính xác, trung thực, đầy đủ giá thực tế chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng chuyển nhượng cũng như trên hồ sơ khai thuế, phí để bảo vệ chính quyền lợi của bản thân.

Cụ thể, trường hợp khi chuyển nhượng bất động sản đã kê khai sai giá trên hợp đồng chuyển nhượng mà chưa làm thủ tục đăng ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mới thì người nộp thuế đề nghị với cơ quan công chứng hủy hồ sơ công chứng cũ và lập hồ sơ công chứng mới phản ánh đúng giá trị thực tế giao dịch.

Còn trường hợp người nộp thuế đã kê khai giá chuyển nhượng bất động sản thấp hơn thực tế phát sinh, vì lý do nào đó không điều chỉnh được trên hợp đồng chuyển nhượng đã công chứng, Cục Thuế Tp.Hà Nội đề nghị người nộp thuế chủ động liên hệ với cơ quan Thuế trên địa bàn nơi có bất động sản chuyển nhượng để kê khai điều chỉnh bổ sung nghĩa vụ thuế, phí có liên quan.

Cơ quan Thuế thực hiện xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm theo quy định tại Luật Thuế. Đối với các trường hợp có dấu hiệu tội phạm, cơ quan Thuế sẽ phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền về điều tra để xử lý theo pháp luật hình sự và các pháp luật khác có liên quan.

Cục Thuế Tp.Hà Nội cũng cho biết, để đảm bảo công bằng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế, tránh thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, hiện nay, cơ quan Thuế đang tích cực nghiên cứu, tham mưu với các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật về thuế liên quan đến căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ và thu nhập doanh nghiệp.

Đối với các trường hợp có dấu hiệu tội phạm, cơ quan Thuế sẽ phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền về điều tra để xử lý theo pháp luật hình sự và các quy định pháp luật khác có liên quan. Ảnh minh họa.

Bên cạnh đó, Cục Thuế Tp.Hà Nội tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật, đặc biệt là nội dung quy định về hành vi trốn thuế và xử lý vi phạm đối với hành vi trốn thuế trong pháp luật hình sự và chính sách thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để người dân, doanh nghiệp được biết…

Đặc biệt, cơ quan thuế chủ động phối hợp với Sở Tư pháp chỉ đạo các Tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn: tuyên truyền, hướng dẫn người dân kê khai đúng thực tế giá mua bán trong các giao dịch chuyển nhượng bất động sản.

Mặt khác, cơ quan thuế sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản, tham mưu, báo cáo UBND TP xây dựng Bảng giá đất sát với giá đất phổ biến trên thị trường.

Han (tổng hợp)

Chia sẻ Facebook