Quần đảo Solomon nhất trí về hiệp ước an ninh với Trung Quốc
Quần đảo Solomon thống nhất các điều khoản hiệp ước an ninh với Trung Quốc, động thái có thể giúp Bắc Kinh triển khai lực lượng ở nam Thái Bình Dương.
"Các quan chức Quần đảo Solomon và Trung Quốc hôm nay ký tắt các điều khoản của Khuôn khổ Hợp tác An ninh song phương giữa hai nước", thông báo từ Văn phòng Thủ tướng Quần đảo Solomon ở thủ đô Honiara hôm nay cho hay.
Văn bản này đang chờ được ngoại trưởng hai nước ký.
Thông tin ký kết hiệp ước an ninh được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Liên bang Micronesia David Panuelo gửi thư tới Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare, bày tỏ "những lo ngại an ninh nghiêm trọng về thỏa thuận", với lý do căng thẳng Mỹ - Trung gia tăng.
"Nỗi lo sợ của tôi là các quốc đảo Thái Bình Dương chúng ta sẽ trở thành tâm điểm cuộc đối đầu trong tương lai giữa các cường quốc này", ông Panuelo viết, đồng thời yêu cầu lãnh đạo Quần đảo Solomon xem xét hậu quả lâu dài "đối với toàn bộ khu vực Thái Bình Dương, thậm chí toàn bộ thế giới".
Theo dự thảo thỏa thuận an ninh bị rò rỉ tuần trước, tàu thuyền Trung Quốc sẽ được phép thực hiện các hoạt động tiếp tế hậu cần, dừng chân và quá cảnh tại Quần đảo Solomon. Trung Quốc cũng có thể triển khai "các lực lượng thích hợp", bao gồm cảnh sát vũ trang và quân đội, để bảo vệ nhân viên cùng dự án của nước này ở Quần đảo Solomon.
Thỏa thuận này cũng nêu rõ Quần đảo Solomon có thể yêu cầu Trung Quốc triển khai cảnh sát vũ trang, binh sĩ, lực lượng vũ trang và lực lượng hành pháp của nước này tới quốc đảo Thái Bình Dương để thực hiện các nhiệm vụ nhân đạo hoặc an ninh.
Nếu không có sự đồng ý bằng văn bản của bên kia, cả hai sẽ không được phép tiết lộ các nhiệm vụ này.
Mỹ và Australia từ lâu lo ngại khả năng Trung Quốc xây dựng căn cứ hải quân ở Nam Thái Bình Dương, cho phép hải quân của nước này triển khai sức mạnh vượt xa biên giới. Bất kỳ sự hiện diện quân sự nào của Trung Quốc ở Thái Bình Dương đều có thể buộc Canberra và Washington phải thay đổi phương án quân sự trong khu vực.
Thủ tướng New Zealand Jacinta Ardern hôm 28/3 gọi đây là "hoạt động quân sự hóa tiềm tàng trong khu vực", trong khi Thủ tướng Australia Scott Morrison trước đó nói rằng thỏa thuận an ninh là "mối lo ngại lớn cho đại gia đình Thái Bình Dương".
Thủ tướng Sogavare hôm 29/3 bác bỏ những chỉ trích và khẳng định không yêu cầu Bắc Kinh xây căn cứ quân sự ở quốc đảo Thái Bình Dương này. "Chúng tôi không có ý định tham gia bất kỳ cuộc tranh giành quyền lực địa chính trị nào", Thủ tướng Sogavare cho hay, thêm rằng quốc đảo Thái Bình Dương sẽ không "chọn đứng về bên nào".
Thỏa thuận hợp tác an ninh giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon được đàm phán trong bối cảnh quan hệ hai bên ngày càng được nâng cao. Quần đảo Solomo tuyên bố cắt quan hệ với đảo Đài Loan sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Sogavare và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh. Trung Quốc cũng đang là đối tác thương mại lớn nhất của Quần đảo Solomon và miễn thuế cho 97% hàng hóa xuất khẩu từ quần đảo này.
Quốc gia 800.000 dân, nằm cách Australia khoảng 2.000 km về phía đông bắc, đã phải hứng chịu những bất ổn chính trị và xã hội, nhiều người dân sống trong cảnh nghèo đói. Tháng 11 năm ngoái, người biểu tình tìm cách xông vào quốc hội và bạo loạn trong ba ngày, đốt cháy nhiều khu phố người Hoa ở thủ đô Honiara.
Hơn 200 lính gìn giữ hòa bình từ Australia, Fiji, Papua New Guinea và New Zealand đã được triển khai để khôi phục trật tự xã hội sau cuộc bạo loạn và đảm bảo ông Sogavare không bị phế truất.
Huyền Lê (Theo AFP )