Phát hiện DNA cổ, lộ bí mật 'vùng đất đã mất' của đế chế Inca

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra sự đa dạng di truyền đáng kinh ngạc ẩn chứa trong di tích cổ xưa của những người từng gọi Machu Picchu là quê hương - đế chế Inca.

Đế chế Inca từng cai trị một vùng rộng lớn 2 triệu km2 trên dãy núi Andes ở Nam Mỹ. Đế chế đã đạt đến đỉnh cao vào năm 1533, trước khi trở thành thuộc địa của người Tây Ban Nha. Trung tâm của đế chế là thủ đô Cusco, và gần đó là cung điện tráng lệ Machu Picchu.

Machu Picchu hay còn được gọi là ' vùng đất đã mất' của người Inca được hoàng gia và các vị khách viếng thăm trong mùa khô từ tháng 5 đến tháng 10 như một nơi để tiệc tùng, khiêu vũ, ca hát và săn bắn. Sau thời kỳ thuộc địa của Tây Ban Nha, những thông tin về Machu Picchu đã bị thất lạc và được các nhà thám hiểm khám phá lại vào đầu thế kỷ 20.

Người ta đã phát hiện ra các đồ tạo tác bằng gốm được chôn cùng với một số người. Những thứ này đã vẽ nên một bức tranh sống động về sự đa dạng văn hóa, với phong cách từ các vùng ven biển và phía bắc của Peru, cũng như từ các vùng cao nguyên của Bolivia gần Hồ Titicaca.

Manh mối này gợi ý rằng những người sống ở Machu Picchu đến từ nhiều nơi khác nhau, mang theo đồ gốm từ quê hương của họ. Tuy nhiên, các đồ tạo tác cũng có thể đã đến khu vực này thông qua thương mại. Để tìm ra những người này đến từ đâu, các nhà khoa học phải phân tích DNA của họ.

Họ đã giải trình tự DNA cổ đại từ hài cốt của 68 cá nhân – 34 người được chôn cất tại Machu Picchu và 34 người được chôn cất ở Cusco. Sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng carbon đã xác định niên đại của hài cốt và tìm thấy một số người trong số họ đã được chôn cất trước khi đế chế Inca trỗi dậy.

Sau đó, họ tiến hành so sánh DNA của những người này với DNA của người bản địa sống ở Andes ngày nay cũng như với tổ tiên từ các vùng xa hơn của Nam Mỹ.

Trong số tất cả các mẫu DNA mà các nhà khoa học đã phân tích, họ đã tìm thấy 17 cá thể có tổ tiên từ ở một nơi khác,bao gồm tất cả các khu vực bờ biển và cao nguyên Peru, cũng như các khu vực Amazon của Peru, Ecuador và Colombia.

Chỉ có 7 người trong số những người được chôn cất có tổ tiên có thể được liên kết với vùng cao nguyên phía nam rộng lớn của Peru, nơi Machu Picchu và Cusco cư trú. Tuy nhiên vẫn chưa thể xác nhận họ có đúng là người địa phương của Machu Picchu hay không.

13 cá nhân còn lại có tổ tiên hỗn hợp, bao gồm cả những người ở xa như Brazil và Paraguay. Họ có thể là con của những cá thể từ những vùng đất khác nhau và gặp nhau tại Machu Picchu – hoặc có thể có liên hệ với những tổ tiên Nam Mỹ chưa được biết đến.

Đáng chú ý, tất cả các cá nhân đã được chôn cất cùng nhau trong các nghĩa trang lớn, bất kể tổ tiên của họ. Điều này có thể ngụ ý rằng họ được coi là có địa vị bình đẳng với nhau.

Các phân tích về xương cho thấy họ sống một cuộc sống thoải mái. Nhiều người sống đến già và không có dấu hiệu suy dinh dưỡng, bệnh tật hay thương tật do chiến tranh hay lao động nặng nhọc.

Điều này cho thấy chính sự thành lập của đế chế Inca đã dẫn dắt mọi người từ khắp nơi đến Machu Picchu. Những phát hiện mới này đã vẽ nên một bức tranh quyến rũ về Machu Picchu như một điểm nóng thực sự về sự đa dạng trong vương quốc Inca - khiến nó trở nên khác biệt như một trung tâm giàu văn hóa trong khung cảnh cổ xưa.

>> Xem thêm: