Nói xấu sau lưng: "Nọc người bằng mười nọc rắn"

Việc bàn luận, nói về những gì không ưa ở người khác một cách lén lút, thậm chí gièm pha, bôi xấu, bóp méo hình ảnh của họ với mục đích kém thiện chí lại rất phổ biến hàng ngày - từ cơ quan công sở đến hàng xóm láng giềng, từ trong lớp học đến ngoài cánh cổng trường. Với nhiều người, nói xấu người khác trở thành câu chuyện làm quà, làm thân hay đơn giản chỉ là cho vui. Người ta nói – "nọc người bằng mười nọc rắn", những lời nói xấu gây tổn thương và trong nhiều trường hợp ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống của họ.

"Một số góp ý thực sự mình mong muốn rằng họ có thể nói thẳng với mình để bản thân mình nhận ra và thay đổi. Nhưng cũng có rất nhiều tin đồn nó được dựng lên bởi một cái nhìn thiên kiến hoặc thái độ không tích cực. Người ta hay nói câu chuyện này thường xuất hiện ở chị em nhiều hơn, nhưng đến giờ anh em cũng không phải kém. Có vẻ xã hội càng hiện đại thì anh em càng nhiều hormoon nữ tính hơn. Người tung ra tin đồn có cảm giác họ có quyền lực hơn một chút, nắm được một số bí mật của những người khác mà có thể ảnh hưởng tới cuộc sống của họ, khiến những người đó cảm thấy mình quan trọng hơn. Họ có thể trở thành người thạo tin, trung tâm ở trong cuộc nói chuyện", PGS.TS Trần Thành Nam chia sẻ.

Theo chuyên gia văn hóa, trải qua hàng ngàn năm của nền văn minh nông nghiệp lúa nước, cộng đồng cố kết quanh lũy tre làng, người dân Việt sống chan hòa, gần gũi bên nhau, tình làng xóm gắn bó. Nhưng cũng chính từ đó cũng nảy sinh nhiều thói xấu như ngồi lê đôi mách, chuyện nhà ra chuyện người. Như vậy, người ta không chỉ sống phần mình mà lúc rảnh rỗi còn phải nhòm ngó, thu thập chuyện lạ bốn phương, đôi khi, phải sáng tạo, thêm mắm, muối cho đậm đà, độc lạ.

Trong nhiều trường hợp, người bị nói xấu chọn cách "im lặng là vàng", bỏ sau lưng những lời nói xấu và để câu chuyện rơi vào quên lãng. Nhưng không ít trường hợp, nạn nhân càng im lặng thì tiếng xấu càng lan xa, chuyện đơm đặt tiếp tục bị thổi phồng lên đến mức nhiều người tin nó là sự thật. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, công việc của nạn nhân, khiến họ rơi vào tình thế bất lợi một cách oan ức.

"Mạng xã hội khiến chúng ra luôn ở trong trạng thái tôi phải là người cập nhật thông tin nhất. Tôi phải cung cấp những thông tin gây ra được sự chú ý của những người khác. Đó là tâm lý khiến chúng ta đi tìm kiếm, hóng những tin mới. Khi đó, chúng ta phải làm thế nào biên tập ra tập tin thu hút người khác. Với nạn nhân của những câu chuyện nói xấu, thậm chí nói xấu trên mạng, mỗi lần có một nguiời "like" thì dòng trạng thái câu chuyện nói xấu ấy lại hiện lên, tức là họ phải tái trải nghiệm với câu chuyện nói xấu đó. Nhiều người không biết ứng xử với các thông tin tin đồn, bắt nạt trên mạng như thế nào, họ né tránh không được thì đôi lúc họ chạy trốn bằng những hình thức rất cực đoan, có thể là gây hại cho bản thân, tạo ra những vụ bạo lực trên thực tế", PGS.TS Trần Thành Nam cho hay.

PGS.TS Trần Thành Nam

Trong thời đại số, việc nói xấu trở lên tinh vi hơn, lây lan khuếch đại hơn, đã có người bị khởi tố, tạm giam vì tội danh này. Khoản 3, Điều 7 Nghị định 144 của Chính phủ quy định phạt tiền từ 2 – 3 triệu đồng đối với hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác. Theo bộ Luật Hình sự sửa đổi năm 2017, việc bịa đặt, lan truyền tin sai sự thật thì bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng, hoặc có thể bị phạt tù.

Thử đặt mình vào trường hợp của người khác để ứng xử cho phù hợp, đề ra những nguyên tắc phát ngôn của bản thân để tránh bị dính vào thị phi không đáng có, bởi người nói xấu sau lưng cũng có thể trở thành nạn nhân của chính thói xấu này.

Sau những năm tháng tập trung phát triển thần tốc, đã tới thời điểm ban lãnh đạo và nhân viên Yody cùng nhau nhìn lại, quan sát, lắng nghe và hướng tới những thay đổi.