Những nhà đầu tư 'kiếm đậm nhất' trước khi Luna sụp đổ: Có quỹ lãi 100 lần, nhanh chóng rút sạch tiền trước cú sập lịch sử
Vào tháng 5, sự sụp đổ của một trong những stablecoin neo giá theo USD nổi tiếng nhất đã khiến nhà đầu tư mất hàng chục tỷ đô và tạo ra đợt "bank run" đáng sợ trên thị trường tiền số. Nhưng trước đó, đồng TerraUSD (UST) và Luna đã trải qua đợt tăng giá khá ngoạn mục, giúp một số nhà đầu tư kiếm được rất nhiều tiền.
Công ty đầu tư mạo hiểm Pantera Capital chia sẻ với CNBC rằng họ đã lãi gấp 100 lần với khoản đầu tư 1,7 triệu USD vào Luna. Hack VC và CMCC Global - được anh em Winklevoss hậu thuẫn, không nói về khoản lợi nhuận chính xác nhưng CMCC cho biết đã chốt lời với Luna từ hồi tháng 3, còn Hack đóng vị thế vào tháng 12.
Sự tăng trưởng của UST và Luna diễn ra chủ yếu dựa vào niềm tin và những lời hứa hẹn về lợi nhuận trong tương lai. USDC, một stablecoin phổ biến khác được bảo chứng bởi đồng USD, mỗi token USDC đang lưu hành trên thị trường được bảo trợ bằng một USD trong quỹ dự trữ của Circle. Nhưng không giống như vậy, UST lại là một stablecoin được tạo ra bởi thuật toán và do Terraform Labs quản lý. Đồng tiền này dựa vào code máy tính để tự ổn định giá trị bằng cách tạo ra và loại bỏ UST, Luna để cân bằng cung - cầu.
Trong một khoảng thời gian, cách hoạt động như vậy đã thực sự phát huy hiệu quả. UST đã giữ vững mức neo giá với USD và giúp Luna tăng vọt, tăng lên hơn 116 USD vào tháng 4, tăng hơn 135% trong vòng chưa đầy 2 tháng. Theo đó, các trader có thể kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá của 2 token này.
Song, có lẽ động lực lớn nhất của toàn bộ kế hoạch này là một nền tảng cho vay song hành với nó, được gọi là Anchor. Nhà sáng lập của Terraform Labs đã hứa hẹn với nhà đầu tư mức lãi 20% trên số lượng UST họ nắm giữ - con số mà nhiều nhà phân tích từng nhận định là không bền vững.
Việc các PSA (tổ chức tài chính uy tín) liên tục mua Luna đã tạo thêm uy tín cho dự án này và càng thúc đẩy quan điểm rằng toàn bộ mô hình này là đáng tin. Theo đó, hầu hết nhà đầu tư đều ở trạng thái hạnh phúc, cho đến khi mọi thứ sụp đổ vào tháng 5.
Dù dự án của Do Kwon có khoản dự phòng 3 tỷ USD Bitcoin để hậu thuẫn cho UST, nhưng khi giá Luna bấp bênh, nhà đầu tư đã vội rút tiền ra khỏi cả 2 token và đẩy giá xuống vực thẳm. Luna Foundation Guard đã nỗ lực "cứu" mức neo giá 1 USD bằng cách "xả" gần như toàn bộ số Bitcoin trong kho dự trữ, nhưng vẫn không có tác dụng.
Ở thời kỳ đỉnh cao, Luna và UST có tổng vốn hóa gần 60 tỷ USD. Còn bây giờ, 2 đồng tiền này về cơ bản là vô giá trị. Có thể thấy, toàn bộ "tập phim" về Luna có nội dung chính là lợi thế của những nhà đầu tư lớn, trong khi các nhà đầu tư nhỏ lẻ chỉ như đang đánh bạc với hy vọng giá sẽ tăng.
Một người dùng Reddit cho biết họ không nghĩ rằng họ có đủ tiền để đóng học phí cho kỳ tiếp theo vì mất sạch với Luna và UST. Nhà đầu tư khác bị ảnh hưởng bởi sự sụp đổ này chia sẻ rằng cô và chồng đã bán cả nhà để đặt cược toàn bộ vào Luna, đến giờ vẫn không dám tin thảm họa này là sự thật.
Trong khi đó, một số người còn tuyệt vọng đến mức muốn tìm đến cái chết sau khi mất toàn bộ số tiền mình có. Một bình luận trên Reddit cho biết: "Tôi bất lực và chuẩn bị kết thúc cuộc đời mình. Tôi mất toàn bộ số tiền tiết kiệm cả đời vào Luna. Điều tồi tệ nhất là 3 tuần trước tôi đã cầu hôn bạn gái. Cô ấy không hề biết gì cả, tôi đã mất 62.000 USD và không biết phải làm gì."
Một trong số những kẻ chiến thắng sau đợt bùng nổ và vỡ vụn chớp nhoáng của UST là Pantera Capital - quỹ phòng hộ đã lãi gấp 100 lần. Joey Krug - đồng giám đốc đầu tư, chia sẻ rằng quỹ của họ đã thanh lý khoảng 87% vị thế trong Luna kể từ tháng 1/2021 đến tháng 4/2022. Sau đó, Pantera bán thêm 8% vào tháng 5 khi UST mất chốt. Cuối cùng, Pantera "mắc kẹt" với 5% vị thế còn lại.
Toàn bộ vị thế được thanh lý đó đã mang về khoản lợi nhuận 171 triệu USD cho Pantera, trong khi khoản đầu tư ban đầu của họ là 1,7 triệu USD. Ngay ở thời điểm quỹ này bán ra, CEO Dan Morehead hồi tháng 12/2021 đã chia sẻ về các lựa chọn altcoin hàng đầu của họ là Luna. Khi đó, Luna tăng hơn 15.800% trong năm 2021.
Tuy nhiên, Krug nói rằng quyết định thanh lý vị thế của quỹ là nhằm quản lý rủi ro và tái cân bằng danh mục. Ông cho biết: "Đối với phần lớn vị thế chúng tôi bán trong năm 2021 và một phần của năm 2022, đó đơn giản là để quản lý rủi ro. Khoản đầu tư vào Luna khi đó ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong danh mục, nên chúng tôi phải giảm thiểu rủi ro vì không thể điều hành một quỹ với một khoản đầu tư có tỷ trọng quá lớn."
Về phần công ty đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Hong Kong - CMCC Global, họ là một trong những nhà đầu tư hạt giống đầu tiên của Terraform vào đầu năm 2018. Nhà sáng lập Martin Baumann chia sẻ với CNBC rằng họ rút tiền vào tháng 3 vì lo ngại quá trình thẩm định doanh nghiệp liên tục diễn ra. Quyết định bán một phần liên quan đến công nghệ đứng sau UST, nhưng vấn đề quy định khiến ông lo ngại nhiều hơn.
Sự phát triển nhanh chóng của UST làm CMCC ngày càng lo ngại. Khi công ty này bán ra, Luna giao dịch ở mức 100 USD. Tuy nhiên, Baumann cho biết công ty không tiết lộ về lợi nhuận hay hiệu suất của các khoản đầu tư này.
Trong khi đó, quỹ đầu tư mạo hiểm tập trung vào thị trường tiền số - Hack VC, cho biết đã bán sạch Luna vào tháng 12. CNBC đã liên hệ với chủ tịch Rodney Yesep, song ông không phản hồi về khoản đầu tư này. Trong 1 cuộc phỏng vấn gần đây trên DeFi Decoded Podcast, ông nói rằng họ là những nhà đầu tư hạt giống của Terra từ những "ngày trước đây", khi Terra "không giống như bây giờ".
Yesep nói trong chương trình Podcast: "Thật tệ khi chứng kiến một loạt người bị ảnh hưởng bởi những thứ như thế này. Chúng tôi đã không còn nắm giữ bất kỳ token nào ở thời điểm cú sập xảy ra, nhưng nhiều người lại mất rất nhiều tiền."
Cuối cùng là Galaxy Digital - ngân hàng tiền số do nhà đầu tư tỷ phú Mike Novogratz sáng lập. Trong một bức thư gửi đến "cổ đông, bạn bè, đối tác và cộng đồng tiền số", vị tỷ phú nổi tiếng với hình xăm Luna trên cánh tay đã tiết lộ về 1 dự án gặp trục trặc. Song, ông lưu ý là Galaxy vẫn có lãi. Theo kết quả kinh doanh quý I, Galaxy cho biết nguồn đóng góp lớn nhất vào lợi nhuận đã thực hiện đối với các tài sản tiền số là 355 triệu USD khi bán ra Luna.
Những người ủng hộ của Terra cho biết họ nỗ lực để hồi sinh đồng tiền này. Việc "tái thiết lập" được đề xuất sẽ dựa trên một blockchain Terra mới, loại bỏ stablecoin được cho là khiến dự án này sụp đổ. Theo đó, nhà đầu tư có thể lấy lại tiền.
Đối với những người chịu khoản lỗ lớn, việc Terra "tái xuất" có thể trở thành cơ hội để họ nhận lại tiền cho các khoản đầu tư ban đầu. Ví dụ, Delphi Digital tiết lộ "họ đang chịu khoản lỗ chưa thực hiện rất lớn", còn Hashed Ventures ước tính mất hơn 3,5 tỷ USD.
Kế hoạch Terra 2.0 bao gồm việc phân bổ token cho những người từng nắm giữ Luna và UST cũ. Nếu đồng tiền này có thể thay đổi hiệu quả, thì nhà đầu tư thua lỗ có thể mua lại để lấy lại số tiền đã mất.
Dẫu vậy, những quỹ đầu tư "thoát hàng" trước khi đồng tiền này lao dốc lại không có ý định. như vậy.
Krug của Pantera cho biết: "Chúng tôi có những dự án trong danh mục với sự tích hợp với Terra. Tôi cũng muốn theo dõi sự thành công của kế hoạch mới, nhưng chúng tôi là một quỹ không ưu tiên bất kỳ chuỗi nào."
Còn Baumann của CMCC nói rằng quỹ của ông quyết định không đầu tư vào hệ sinh thái Terra ở thời điểm này.
Tham khảo CNBC