Người lao động tham gia BHXH tự nguyện sẽ lời hay lỗ nếu rút BHXH 1 lần?
Việc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện sẽ giúp lao động tự do có thể hưởng lương hưu khi về già. Tuy nhiên, nhiều trường hợp do cần tiền ngay nên đã chọn rút BHXH 1 lần. Vậy rút BHXH 1 lần khi đóng BHXH tự nguyện thì lời hay lỗ?
Tham gia BHXH tự nguyện, khi nào người lao động được rút BHXH 1 lần?
Theo khoản 1 Điều 77 Luật BHXH năm 2014 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 95/2013/QH13, người lao động đóng BHXH tự nguyện được rút 1 lần nếu có yêu cầu hưởng BHXH 1 lần; đồng thời, thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đóng BHXH đủ 20 năm mà không tiếp tục tham gia.
- Đi định cư nước ngoài.
- Đang bị bệnh nguy hiểm đến tính mạng: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS và những bệnh khác theo quy định.
- Sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH tự nguyện mà chưa đóng đủ 20 năm.
Rút BHXH 1 lần khi đóng BHXH tự nguyện, lời hay lỗ?
Để biết lời hay lỗ khi rút BHXH 1 lần thì cần đối chiếu giữa mức đóng khi tham gia với mức hưởng BHXH 1 lần.
Về mức đóng BHXH tự nguyện:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 87 Luật BHXH 2014, mức đóng BHXH tự nguyện được tính theo công thức sau:
Mức đóng hàng tháng = 22% x Mức thu nhập chọn đóng BHXH - Mức Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH
Trong đó, việc Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH được thực hiện từ ngày 01/01/2018 (trong 10 năm) với mức như sau:
Về mức hưởng BHXH 1 lần khi đóng BHXH tự nguyện:
- Đóng BHXH dưới 1 năm:
Mức hưởng BHXH 1 lần = 22% x Tổng mức thu nhập tháng đã đóng BHXH - Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện
Mức thu nhập tháng đã đóng BHXH còn được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng hay còn gọi là hệ số trượt giá. Tuy nhiên hệ số trượt giá được nhân với mức thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện là không cao (Hệ số năm 2022: Từ 1,00 đến 2,01).
- Đóng BHXH từ đủ 1 năm trở lên:
Mức hưởng BHXH 1 lần = (1,5 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH trước 2014 + 2 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH sau 2014) - Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện
Trong đó, Mbqtn là mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Lưu ý: Thu nhập tháng đóng BHXH tự nguyện cũng được nhân với hệ số trượt giá để tính mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Ông A đóng BHXH tự nguyện từ tháng 1/2018 đến hết tháng 4/2020 thì dừng đóng.
Mức thu nhập chọn đóng BHXH của ông A = 5 triệu đồng/tháng.
Ông A không thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Mức đóng BHXH của ông A = 22% x 5 triệu đồng - 15.400 đồng = 1.084.600 đồng/tháng.
=> Tổng số tiền ông A đã đóng trong 2 năm 4 tháng = 30.368.800 đồng.
Tháng 5/2021, ông A yêu cầu rút BHXH 1 lần. Số tiền BHXH 1 lần được tính như sau:
Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH = 05 triệu đồng x 12 tháng x 1,06 + 5 triệu đồng x 12 tháng x 1,03 + 05 triệu đồng x 04 tháng x 1,00 = 145.400.000 đồng.
=> Mức bình quân thu nhập đóng BHXH = 145.400.000 đồng : 28 tháng = 5.192.857 đồng.
=> Tiền BHXH 1 lần = 2 x 5.192.857 đồng x 2,5 năm - 15.400 đồng x 28 tháng = 25.533.085 đồng.
Từ đó nhận thấy số tiền BHXH 1 lần mà ông A được nhận còn ít hơn cả số tiền mà ông này đã đóng.
Như vậy, có thể thấy, việc rút BHXH 1 lần khi đóng BHXH tự nguyện sẽ không có lãi . Nếu tham gia BHXH tự nguyện dưới 1 năm thì có thể nhận về số tiền BHXH 1 lần tương đương với tiền đã đóng, còn trường hợp đóng trên 1 năm thậm chí còn bị thiệt vì số tiền BHXH 1 lần còn ít hơn số tiền đã đóng.
