Người dùng sẽ quyết định cách sử dụng dữ liệu trong thập kỷ kỹ thuật số tiếp theo

Chia sẻ Facebook

Ảnh: Business Insider

Business insider nhận định, các công ty thành công trong việc khai thác sức mạnh của dữ liệu sẽ trở thành những công ty hàng đầu và sẽ giúp nâng cao cuộc sống của hàng tỉ người. Tuy nhiên, họ sẽ phải hiện thực hóa tương lai này trong bối cảnh người dùng có quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu của mình.

Châu Á - Thái Bình Dương là khu vực hoàn hảo để nói về tương lai, khi các chuyên gia và nhà phân tích tin rằng chúng ta đang sống trong "thế kỷ châu Á". Ở Đông Nam Á, việc sử dụng điện thoại thông minh đang phát triển mạnh mẽ và có cam kết công khai về cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, điều tương tự ở nhiều quốc gia châu Á.

Nền kinh tế số cũng đã tạo ra một môi trường quốc tế. Ví dụ, bạn có thể đi từ Singapore đến Thái Lan, mua một tách cà phê bằng ví điện tử của bạn và giao dịch được trừ thẳng về tài khoản ở Singapore ngay lập tức.

Lịch sử đã chứng kiến việc các doanh nghiệp liên tục lạm dụng dữ liệu và sự thiếu kiến thức từ phía người dùng. Nhiều công ty đã cho rằng dữ liệu người dùng là của họ và có quyền làm bất cứ điều gì họ muốn. Là người tiêu dùng, chúng ta thường cho đi dữ liệu của mình miễn phí, mà không biết phía doanh nghiệp sẽ làm những gì với nó, hoặc thậm chí còn không biết mình đã bị họ thu thập dữ liệu từ lúc nào. Business Insider nhận định, người dùng đang cho đi một thứ có giá trị mà không nhận lại gì.

Dữ liệu là vô ích khi được sử dụng một cách không suy nghĩ như vậy. Tuy nhiên, một chiến lược thông minh, quản lý tốt về dữ liệu và việc sử dụng nó sẽ tạo ra sức mạnh cho cả người dùng cũng như doanh nghiệp.

Các loại dữ liệu cá nhân

Dữ liệu có thể tạo ra một hình ảnh sống động về cuộc sống, hành vi và sở thích của một người. Đối với mỗi cá nhân, có ba loại dữ liệu chính: dữ liệu về danh tính, dữ liệu về địa điểm và dữ liệu về trải nghiệm.

Dữ liệu về danh tính là thông tin đại diện cho cách chúng ta xác định bản thân và cách tổ chức/doanh nghiệp xác minh danh tính của chúng ta. Dữ liệu danh tính được sử dụng như một phương tiện xác thực trong nhiều ngành, bao gồm tài chính và chăm sóc sức khỏe. Các dịch vụ chính phủ, chẳng hạn như thuế hoặc nhận trợ cấp, cũng đang dần được số hóa.

Điều này đã có tác động đến thế giới vật lý của chúng ta. Ví dụ, khi bay đến Singapore, hộ chiếu của bạn là một thiết bị sinh trắc học được liên kết với dấu vân tay và có một bức ảnh liên kết với khuôn mặt của bạn. Thông tin này được nhận biết bởi hệ thống nhận diện khuôn mặt tại sân bay Changi, cho phép bạn nhập cảnh vào đất nước.

Dữ liệu về địa điểm có thể được sử dụng để xác định vị trí hành vi tiêu dùng, thu thập thông tin về nơi bạn mua sắm, lái xe và sống. Đây là thông tin nhạy cảm.

Sự tiện lợi của dữ liệu về danh tính và địa điểm tạo ra dữ liệu về trải nghiệm, kết nối chúng ta với cộng đồng. Ví dụ, sau khi bạn hạ cánh tại sân bay Changi, dữ liệu có thể ngay lập tức tìm cho bạn những điểm đến và những hoạt động để trải nghiệm tại Singapore.

Dữ liệu được vận hành liên tục và nền kinh tế số luôn hoạt động, phát triển. Điều này đã thay đổi hành vi và kỳ vọng của người dùng, theo đó hàng hóa và dịch vụ cần phải cung cấp ngay lập tức và đúng yêu cầu.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đóng vai trò như thế nào?

Một kỷ nguyên mới của AI đã xuất hiện vào nửa đầu năm 2023. Các chương trình AI tạo sinh như ChatGPT dần xuất hiện trên khắp thế giới. Những chương trình này thường tiếp nhận dữ liệu, câu hỏi, yêu cầu từ người dùng sau đó trả lời dưới dạng văn bản với giọng văn của người thật.

Tuy nhiên, khi AI đưa ra những kết luận sai lầm từ dữ liệu đầu vào, công nghệ này có thể là một mối nguy. Ví dụ, trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe ở Mỹ, AI đã đưa ra những khuyến nghị nguy hiểm cho những người da màu, chẳng hạn như ưu ái bệnh nhân da trắng hơn bệnh nhân da đen. Hiện nay, hầu hết dữ liệu trên internet liên quan đến đàn ông da trắng. Người da màu, phụ nữ thường bị đẩy vào nhóm thiểu số và thiếu thông tin. Để thay đổi điều này, chúng ta phải xem xét dữ liệu.

Có thể coi dữ liệu như một loại "nhiên liệu" cung cấp sức mạnh cho các hệ thống AI này; chất lượng của dữ liệu trực tiếp ảnh hưởng đến độ tin cậy của chúng. Vì vậy, điều quan trọng là phải phân tích, đánh giá những đặc điểm tiềm tàng trong dữ liệu, bởi hiện tại AI vẫn chỉ hiệu quả nhất khi kết hợp với trí tuệ và chuyên môn của con người trong một hệ thống kiểm soát nhất định.

Dữ liệu sẽ trở thành một công cụ rất mạnh mẽ, nhưng chỉ khi các công ty sử dụng nó một cách đúng đắn.

Máy móc đang ngày càng tốt hơn trong việc xử lý dữ liệu, nhưng chúng không thể cảm nhận và không có đạo đức.

Trong những năm tới, chúng ta sẽ bước vào một "giai đoạn chấp thuận", khi đó người dùng sẽ tăng cường niềm tin với những hệ thống này. Mỗi cá nhân sẽ có quyền quyết định cách dữ liệu của họ được sử dụng và những gì họ nhận được. Hiện tại, chúng ta thường gặp phải một danh sách các điều khoản dài và phức tạp khi chúng ta chia sẻ dữ liệu của mình. Nhưng sớm thôi, chúng ta sẽ có thể xác định cụ thể hơn những dữ liệu nào sẽ được chia sẻ cho các mục đích nào.

Vào cuối thập kỷ này, chúng ta sẽ bước vào "giai đoạn thương mại hóa". Dữ liệu sẽ trở thành một phương thức thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ, hoặc để nhận được phần thưởng và giảm giá, trực tuyến và ngoại tuyến.

Ví dụ, hãy tưởng tượng một trận đấu thể thao. Khi cầu thủ có bóng, bạn có thể nhìn thấy các thông số của anh ta trôi qua trong kính thực tế ảo. Bạn có thể đặt món ăn nhẹ ngay từ chỗ ngồi của mình. Bạn có thể vào một khu vực fan do một khách sạn tổ chức trong thế giới thực tế ảo, nơi avatar của bạn có thể giao dịch các vật phẩm số hoặc gặp gỡ avatar của bạn bè. Trong sân vận động vật lý, bạn có thể mua áo đấu và một máy bay không người lái của sân vận động sẽ giao nó đến chỗ ngồi của bạn.

Những thay đổi này cần được chấp thuận trong cách các công ty xử lý dữ liệu, việc tạo niềm tin cho người dùng là chìa khóa để phát triển. Quan trọng nhất, các công ty không nên tiếp tục kiểm soát dữ liệu - mà quyền lợi đó phải giao lại cho người dùng.

Theo Business Insider

Chia sẻ Facebook