Người dân có thể tự tra cứu thông tin của mình trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư như thế nào?
Dự thảo Thông tư về kết nối, chia sẻ, trao đổi thông tin, dữ liệu số với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư mới đây của Bộ Công An đã đề xuất danh mục dữ liệu của người dân sẽ được chia sẻ cho các Bộ, ngành, địa phương. Đồng thời, dự thảo cũng đề xuất hướng dẫn công dân tự tra cứu thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Các Bộ, ngành sẽ dùng chung những thông tin nào của người dân?
Khoản 4 Điều 3 Luật Căn cước công dân giải thích, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là tập hợp thông tin cơ bản của tất cả công dân Việt Nam được chuẩn hóa, số hóa, lưu trữ, quản lý bằng cơ sở hạ tầng thông tin để phục vụ quản lý nhà nước và giao dịch của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Theo đó, những thông tin được thu thập, cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư gồm: Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi đăng ký khai sinh, quê quán, dân tộc, tôn giáo, quốc tịch, tình trạng hôn nhân, nơi thường trú/tạm trú/nơi ở hiện tại, quan hệ với chủ hộ, nhóm máu...
Đây là cơ sở dữ liệu dùng chung do Bộ Công an quản lý. Hệ thống này sẽ kết nối, chia sẻ dữ liệu chuyên ngành giữa các Bộ, ngành, lĩnh vực. Được biết, hiện nay, theo thông tin của Cục Cảnh sát, hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã kết nối thông tin dân cư để giải quyết thủ tục cấp thẻ bảo hiểm xã hội, xử lý vi phạm giao thông...
Nhóm máu, giới tính, dân tộc, tôn giáo, tình trạng hôn nhân, quốc tịch, quốc gia, tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương, quận huyện thị xã, xã phường thị trấn, quan hệ với chủ hộ.
Công dân tự khai thác thông tin của mình thế nào?
Điểm b khoản 1 Điều 10 Luật Căn cước công dân khẳng định, c ông dân được khai thác thông tin của mình trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Tại khoản 8 Điều 1 Nghị định 37, Chính phủ đã quy định các hình thức khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư gồm:
- Khai thác bằng văn bản yêu cầu cung cấp thông tin. Thời gian giải quyết là 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản yêu cầu. Nếu không đồng ý cho khai thác thì sẽ gửi văn bản trả lời và nêu rõ lý do.
- Khai thác bằng tin nhắn.
- Khai thác qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cổng dịch vụ công quốc gia, cổng dịch vụ công Bộ Công an, Hệ thống một cửa điện tử cấp Bộ, cấp tỉnh.
Theo dự thảo của Bộ Công an, Bộ đã đề xuất các thủ tục công dân tự thực hiện việc khai thác thông tin của mình trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư như sau:
Qua tin nhắn
Bước 1: Truy cập vào ứng dụng tin nhắn trên điện thoại
Bước 2: Soạn tin nhắn tới đầu số ……..với cú pháp:………………
Bước 3: Xem kết quả hiển thị.
Công dân khai thác thông tin của mình trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư không mất phí khai thác thông tin. Tuy nhiên, người dân phải trả phí sử dụng dịch vụ viễn thông theo quy định của bên cung cấp dịch vụ viễn thông.
Qua dịch vụ công quốc gia
Có 2 loại tài khoản có thể đăng nhập trên cổng dịch vụ công quốc gia gồm: Tài khoản cấp bởi cổng dịch vụ công quốc gia và tài khoản cấp bởi hệ thống định danh xác thực điện tử. Do đó, để có thể tra cứu thông tin bằng hình thức này, công dân phải đăng ký tài khoản trên cổng dịch vụ công quốc gia.
Bước 1: Công dân truy cập vào cổng dịch vụ công quốc gia .
Bước 2: Vào mục "Đăng ký" và làm theo hướng dẫn.
Tài khoản cấp bởi hệ thống định danh xác thực điện tử: Công dân đăng ký tài khoản định danh điện tử bằng các hình thức:
Hình thức 1: Đăng ký tài khoản định danh điện tử trực tuyến thực hiện bởi cán bộ Công an (qua ứng dụng VNEID dành cho cán bộ).
Hình thức 2: Đăng ký tài khoản định danh điện tử tại Cơ quan công an cấp xã thuộc 05 thành phố trực thuộc Trung ương (đối với trường hợp công dân đã có thẻ Căn cước công dân gắn chip).
Hình thức 3: Đăng ký tài khoản định danh điện tử tại Phòng Quản lý hành chính về trật tự xã hội thuộc Công an các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, Công an cấp huyện trên phạm vi cả nước.
Hình thức 4: Đăng ký tài khoản định danh điện tử trực tuyến (trên ứng dụng VNEID, công dân tự thực hiện).
Công dân có nhu cầu đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 1 trực tuyến thực hiện cài đặt và đăng ký tài khoản ứng dụng VNEID. Công dân đăng nhập ứng dụng VNEID, chọn đăng ký tài khoản định danh điện tử trực tuyến, thực hiện theo các bước hướng dẫn trên ứng dụng VNEID.
Sau đó, hồ sơ đăng ký tài khoản định danh điện tử trực tuyến sẽ được xử lý tại Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội. Kết quả sẽ được trả bằng tin nhắn qua số điện thoại công dân đăng ký.
Bước 3: Đăng nhập tài khoản cấp bởi cổng dịch vụ công quốc gia hoặc tài khoản cấp bởi hệ thống định danh xác thực điện tử trên cổng dịch vụ công quốc gia.
Bước 4: Sử dụng dịch vụ "Tìm kiểm thông tin công dân" để khai thác thông tin.
Như vậy, nếu đề xuất cách công dân tự tra cứu thông tin dân cư của mình được thông qua sẽ tạo sự thuận tiện, đơn giản thủ tục khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã sắp bị khai tử hoàn toàn và khi Căn cước công dân gắn chip được tích hợp thêm nhiều ứng dụng của các Bộ, ngành liên quan khác.