'Nghẹt thở' vì dòng tiền, gần 1.200 doanh nghiệp bất động sản đã giải thể
Nhiều doanh nghiệp bất động sản tuy có tổng tài sản có giá trị lớn và đã thực hiện nhiều biện pháp giảm sâu giá bán, tăng chiết khấu đến 45-50% nhưng vẫn rất khó bán được hàng vì hầu như không có người mua. Doanh nghiệp thiếu tiền mặt, âm dòng tiền, thiếu thanh khoản nghiêm trọng, có thể dẫn đến tình trạng chết trên đống tài sản.
'Nghẹt thở' vì dòng tiền, gần 1.200 doanh nghiệp bất động sản đã giải thể
Trong văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước sáng 8/2, Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) nhận định, thị trường bất động sản đang rất khó khăn. Năm 2022 là năm “khó khăn khắc nghiệt nhất” và năm 2023 là năm “quyết định sống còn” đối với các doanh nghiệp bất động sản.
Nút thắt dòng tiền
Dẫn nguồn báo cáo của Tổng cục Thống kê, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA - nói với chúng tôi: gần 1.200 doanh nghiệp bất động sản đã giải thể trong năm 2022, tăng 38,7% so với năm trước đó. Trong khi đó, ông Châu nhấn mạnh, lĩnh vực này là một trong 21 ngành kinh tế cấp 1 quan trọng nhất của nền kinh tế theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg.
Do đó, khó khăn của bất động sản sẽ tác động bất lợi dây chuyền sang nhiều lĩnh vực kinh tế và an sinh xã hội về nhà ở cho người yếu thế.
Chủ tịch HoREA cho biết, nhiều doanh nghiệp đã tái cấu trúc, tái cơ cấu đầu tư, thay đổi phương án kinh doanh, hoãn hoạt động đầu tư, thi công dự án hoặc dừng IPO. Các đơn vị đồng thời phải thu hẹp quy mô sản xuất, thậm chí muốn chuyển nhượng bớt dự án nhưng không tìm được nhà đầu tư.
Nhiều doanh nghiệp buộc phải cắt giảm nhân lực, có nơi giảm đến 50% số lao động, giảm lương 30-50%, không lo được lương tháng 13, thưởng Tết Quý Mão. Trong khi đó, nhiều người người dân có nhu cầu nhưng cũng khó tạo lập được nhà ở.
Theo HoREA, bên cạnh khó khăn lớn nhất là vướng mắc pháp lý chiếm 70% khó khăn của các doanh nghiệp bất động sản, khó khăn trực tiếp tiếp theo là vấn đề trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đến hạn. Bên cạnh đó, các khoản vay tín dụng đến hạn sẽ kéo theo rủi ro chuyển thành nợ xấu hoặc nhảy nhóm nợ xấu hơn. HoREA cũng cho rằng hiện người mua nhà khó vay vốn tín dụng.
Do đó, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước hỗ trợ giải quyết nút thắt về dòng tiền để đảm bảo tính thanh khoản. Trước hết nhu cầu của tất cả doanh nghiệp bất động sản là được tiếp cận nguồn vốn vay tín dụng để vượt qua giai đoạn khó khăn.
Qua tổng hợp ý kiến của các doanh nghiệp, HoREA cho hay bên cạnh khó khăn lớn nhất là vướng mắc pháp lý chiếm 70%, vấn đề trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đến hạn và các khoản vay tín dụng đến hạn cũng đang có rủi ro chuyển thành nợ xấu hoặc nhảy vào nhóm nợ xấu hơn.
HoREA cho rằng doanh nghiệp có nợ xấu thì dù có dự án khả thi, có tài sản bảo đảm vẫn không thể tiếp cận khoản vay tín dụng mới nếu Ngân hàng Nhà nước không cho phép nới điều kiện vay vốn tín dụng.
Cơ cấu lại khoản vay
Trong văn bản lần này, HoREA kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét ban hành Thông tư mới tương tự Thông tư 14/2021/TT-NHNN cho phép doanh nghiệp bất động sản tái cơ cấu khoản nợ vay tín dụng đến hạn trong thời hạn 12-24 tháng, giữ nguyên nhóm nợ và được vay vốn tín dụng mới có tài sản bảo đảm.
Hiệp hội đồng thời đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng không yêu cầu doanh nghiệp bất động sản phải có giấy phép xây dựng mới được vay vốn.
Đối với doanh nghiệp có khoản vay tín dụng quá hạn bị chuyển thành nợ xấu thuộc nhóm 2, nhóm 3 có nhu cầu vay vốn tín dụng để thực hiện dự án, HoREA đề nghị các tổ chức tín dụng xem xét giải quyết trong trường hợp dự án đã có chấp thuận chủ trương đầu tư và có tính khả thi, có tài sản bảo đảm và được tổ chức tín dụng đánh giá khách hàng có khả năng trả nợ đầy đủ nợ gốc hoặc lãi.
Bên cạnh đó, đại diện các doanh nghiệp bất động sản TPHCM đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét sửa đổi, bổ sung Điều 1 Thông tư số 08/2020/TT-NHNN giãn lộ trình quy định các tổ chức tín dụng chỉ được sử dụng tối đa nguồn vốn huy động ngắn hạn, tiết kiệm để cho vay trung và dài hạn thêm 12 tháng.
HoREA cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước bãi bỏ quy định tại Thông tư số 16/2021/TT-NHNN về việc tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu doanh nghiệp trong trường hợp trái phiếu doanh nghiệp phát hành có mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ của chính doanh nghiệp phát hành. Ông Châu cho rằng điều này nhằm phù hợp với Nghị định 65/2022/NĐ-CP.
Duy Quang
Tiền phong