Ngân hàng mở (Open banking): Hiện trạng tại Việt Nam
Năm 2022 chính thức đánh dấu năm năm thành lập Ban chỉ đạo về lĩnh vực Fintech theo tinh thần của Thủ tướng Chính phủ. Chỉ sau năm năm nghiên cứu và xây dựng, hệ thống Open API và mô hình Ngân hàng mở (Open Banking) đã dần trở thành một phần trọng yếu trong các ngân hàng thương mại hiện nay ở Việt Nam.
Mô hình chuyển đổi số toàn ngành
Theo đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đánh giá, Open Banking là một trong những dấu ấn quan trọng trong quá trình đổi mới công nghệ tài chính, là một trong các khái niệm có thể ảnh hưởng tới cách thức vận hành và cung ứng dịch vụ của ngành ngân hàng.
Một điều kiện tiên quyết cho việc triển khai Open Banking là hệ thống API. Công nghệ API cho phép các bên thứ ba truy cập vào dữ liệu mở hay truy cập bảo mật đến các dữ liệu đóng của một tổ chức khi được sự đồng ý của chủ sở hữu dữ liệu.
Trong mô hình này, ngân hàng sẽ là người cung cấp các dịch vụ thông qua API và cùng các đối tác của mình xây dựng một hệ sinh thái, qua đó phát triển ứng dụng và dịch vụ mới, cung cấp thêm tiện ích cho khách hàng.
Thông qua công nghệ API, các ngân hàng có thể kết nối nhiều sản phẩm dịch vụ từ đối tác bằng việc cho phép bên cung cấp dịch vụ thanh toán thứ ba được quyền truy cập thông tin dữ liệu ngân hàng. Đơn cử như Nam A Bank với dịch vụ liên kết Thẻ ghi nợ/ Tài khoản ngân hàng với ví điện tử Momo, qua đó giúp quá trình nạp và rút tiền một cách nhanh chóng, tiện lợi từ thẻ liên kết sang ví điện tử và ngược lại. Tương tự MB liên kết với Viettel Money, Vietnam Post mang đến giải pháp nộp/ rút tiền tiện lợi, nhanh chóng.
Không chỉ hỗ trợ người dân thực hiện những giao dịch đơn giản, Open API còn góp vai trò là cầu nối giữa các doanh nghiệp lớn. Gần đây nhất, TPBank đã cho ra mắt dịch vụ kết nối thanh toán qua Open API, qua đó hỗ trợ những doanh nghiệp lớn có nhu cầu thực hiện hàng nghìn lệnh chuyển tiền mỗi ngày thực hiện các giao dịch nhanh chóng và đơn giản. Hình thức thanh toán này sẽ giúp các doanh nghiệp tiết kiệm được nguồn nhân lực, thời gian và chi phí.
Không chỉ dừng lại ở đó, những năm gần đây các ngân hàng thương mại cũng liên tục đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng để nâng cấp hệ thống Open API. Một trong số những cải tiến đó là Innovation Lab của MB, một không gian sáng tạo số được thiết kế theo phong cách Digital Factory. Với Innovation Lab, MB hướng đến cải thiện hệ thống Open API sẵn có,mang tới những giải pháp hiện đại và tiên tiến nhất trên thị trường, qua đó tiếp tục khẳng định tầm nhìn tiên phong và định hướng trở thành ngân hàng số dẫn đầu Việt Nam.
Cơ hội cải tiến và bứt phá của ngân hàng Việt
Trên thế giới, Open Banking đang góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi số theo hướng thông minh và cởi mở hơn trong ngành ngân hàng. Tại nhiều quốc gia, mô hình Open Banking được dự báo sẽ tác động căn bản tới mô hình kinh doanh, tiếp thị, kiểm soát rủi ro truyền thống, đồng thời là cơ hội cho ngành ngân hàng đổi mới và phát triển vượt bậc.
OCB là một ngân hàng đã triển khai thành công mô hình ngân hàng mở. Sự kết nối với các đối tác thông qua Open API đã giúp OCB mở rộng khả năng tiếp cận của khách hàng đến nhiều sản phẩm đầu tư tài chính như mua bảo hiểm (du lịch, xe máy, tai nạn) hay đầu tư quỹ VinaCapital trực tuyến ngay trên ứng dụng.
Hệ thống Open Banking không chỉ dừng lại ở mục tiêu hỗ trợ về mặt tài chính cho người dân. Ngân hàng mở còn giúp mở rộng hơn về các khả năng thiết kế các sản phẩm, dịch vụ ngoài "khuôn khổ" của các ngân hàng và mở rộng các loại hình hợp tác, qua đó thực hiện được những sản phẩm, dịch vụ vốn trước đây có thể bị hạn chế hoặc không thực hiện được.
Áp dụng Open API, hướng đến sự thuận tiện cho từng đối tượng khách hàng, với thẻ y tế thông minh, người bệnh không còn phải xếp hàng chờ thanh toán viện phí mà chỉ cần nạp tiền vào thẻ sau đó thực hiện toàn bộ quy trình khám bệnh và thanh toán hoàn toàn online. Sử dụng Open API để thiết kế thẻ y tế còn tránh được những rủi ro trong giao dịch bằng tiền mặt, giúp bệnh nhân và người nhà an toàn hơn trong việc thanh toán.
Với xu hướng và sự đầu tư, phát triển của các ngân hàng, cùng ý kiến của các chuyên gia trong ngành, ngân hàng mở sẽ dần thay đổi mô hình kinh doanh, tiếp thị, kiểm soát rủi ro và hoạt động của các ngân hàng thương mại, qua đó mở rộng phạm vi dịch vụ và tạo ra cơ hội bứt phá mới cho ngành ngân hàng.
Ánh Dương
Theo Nhịp Sống Kinh Tế