Nga có trữ lượng dầu mỏ lớn, bán cho nhiều nước trên thế giới, sao không giàu bằng Ả Rập Xê Út?
Năm 2021, sản lượng dầu hàng ngày của Nga nhiều hơn cả Ả Rập Xê Út, đứng thứ hai trên thế giới, chỉ sau Mỹ, nhưng Nga không giàu có như Ả Rập Xê Út. Trang tin 163 của Trung Quốc nhận định, điều này có liên quan đến tình hình cụ thể của mỗi quốc gia.
Theo trang tin 163, từ góc độ trữ lượng dầu mỏ, trữ lượng dầu mỏ đã được phát hiện của Nga thực sự không phải là hàng đầu thế giới, với 106 tỷ thùng, đứng thứ tám thế giới. Còn trữ lượng dầu mỏ đã được phát hiện của Ả Rập Xê Út nhiều hơn, gấp gần 3 lần so với Nga, lên tới 297 tỷ thùng, đứng thứ hai thế giới.
Tuy nhiên, trữ lượng lớn không có nghĩa là sản lượng cao. Theo thống kê của Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), trong năm 2021, sản lượng dầu hàng ngày của Nga lên tới 10,11 triệu thùng, cao hơn 0,8 triệu thùng so với sản lượng hàng ngày của Ả Rập Xê Út là 9,31 triệu thùng.
Nhưng theo trang tin 163, ấn tượng của mọi người về Nga và Ả Rập Xê Út hoàn toàn khác nhau, Ả Rập Xê Út tạo cho người ta ấn tượng rằng họ siêu giàu. Nhưng về phía Nga, ngoài sức mạnh quân sự, sự phát triển kinh tế của nước này không ấn tượng như vậy.
Là một nhà sản xuất dầu lớn, Nga thậm chí còn sản xuất nhiều dầu hơn Ả Rập Xê Út, nhưng nước này không giàu bằng Ả Rập Xê Út, trang tin 163 đã liệt kê một số lý do cho việc này:
Nga sản xuất nhiều dầu hơn, nhưng xuất khẩu ít hơn Ả Rập Xê Út
Theo dữ liệu trên trang World's Top Exports, trong năm 2021, kim ngạch xuất khẩu dầu thô của Nga đạt khoảng 82 tỷ USD, đứng thứ hai thế giới, chiếm 8,3% kim ngạch xuất khẩu dầu thô toàn cầu; còn xuất khẩu dầu thô của Ả Rập Xê Út chiếm tới 16,5% thị phần toàn cầu, đạt 161,7 tỷ USD, nhiều hơn gần 60 tỷ USD so với Nga.
Do đó, từ góc độ trao đổi hàng – tiền, do xuất khẩu rất nhiều dầu, Ả Rập Xê Út kiếm được nhiều hơn 60 tỷ USD/năm so với Nga.
Năm 2021, sản lượng dầu hàng ngày của Nga lên tới 10,11 triệu thùng, cao hơn 0,8 triệu thùng so với sản lượng hàng ngày của Ả Rập Xê Út. Ảnh: Energyintel
Chi phí khai thác dầu ở Nga cao và lợi nhuận ít hơn Ả Rập Xê Út
Theo trang tin 163, chi phí khai thác dầu bao gồm: thăm dò ban đầu, thiết kế và xây dựng giàn khoan, chế biến và vận chuyển dầu thô...
Ả Rập Xê Út có diện tích là 2,25 triệu km2, còn Nga có diện tích 17,09 triệu km2. Diện tích của Ả Rập Xê Út chưa bằng 1/7 của Nga nhưng trữ lượng dầu mỏ lại gấp gần 3 lần của Nga.
Tiếp đó, việc thăm dò dầu mỏ ở Ả Rập Xê Út đơn giản hơn nhiều so với Nga. Tầng chứa dầu ở Ả Rập Xê Út nông hơn, nên lỗ khoan sâu nhất chỉ khoảng 3.000 mét, trong khi lỗ khoan sâu nhất ở Nga lên tới 12.000 mét.
Bên cạnh đó, dầu của Ả Rập Xê Út chủ yếu là dầu nhẹ và chi phí xử lý thấp hơn Nga. Ngoài ra, Nga nằm ở phía bắc, quanh năm lạnh giá, nên các chi phí lại càng cao.
Do đó, chi phí xuất khẩu dầu thô của Nga cao hơn nhiều so với Ả Rập Xê Út và Nga kiếm được ít tiền hơn Ả Rập Xê Út khi hai nước này xuất khẩu cùng một sản lượng dầu.
Thu nhập từ dầu bình quân đầu người của Nga thấp hơn nhiều so với Ả Rập Xê Út
Theo trang tin 163, Nga có dân số 147 triệu người, trong khi Ả Rập Xê Út có dân số 33 triệu người. Biên tập viên của trang tin này đã sử dụng một phép tính đơn giản để tính toán thu nhập từ dầu bình quân đầu người giữa hai quốc gia.
Nếu lấy kim ngạch xuất khẩu dầu thô năm 2021 của Nga là 82 tỷ USD chia cho tổng dân số 147 triệu người của đất nước này, thu nhập từ dầu mỏ bình quân đầu người sẽ là 557,8 USD/người.
Còn Ả Rập Xê Út xuất khẩu 161,7 tỷ USD dầu thô mỗi năm, chia cho tổng dân số 33 triệu người của đất nước này, kết quả là 4900 USD/người.
Tất nhiên, đây chỉ là một phép tính đơn giản. Nhưng từ kết quả đó có thể thấy, thu nhập từ dầu mỏ bình quân đầu người của Ả Rập Xê Út cao gấp gần 9 lần so với Nga.
Thu nhập từ dầu mỏ bình quân đầu người của Ả Rập Xê Út cao gấp gần 9 lần so với Nga. Ảnh: Alamy
Nga phải chi nhiều hơn Ả Rập Xê Út
Theo trang tin 163, Nga tuy không phải siêu cường nhưng cũng là một trong những cường quốc hàng đầu thế giới, sức mạnh quân sự thuộc top 3 thế giới, sở hữu kho vũ khí hạt nhân khổng lồ đứng đầu thế giới.
Do sự phát triển hạn chế của các ngành công nghiệp và dịch vụ tại Nga, xuất khẩu dầu chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu tài chính, vì vậy phần lớn thu nhập từ xuất khẩu dầu được Nga sử dụng cho mục tiêu xây dựng và phát triển đất nước.
Chưa nói đến bất cứ điều gì khác, chỉ riêng việc duy trì các khí tài quân sự khổng lồ của Nga đã đòi hỏi rất nhiều chi phí, với ngân sách quân sự hàng năm lên tới 41 tỷ USD.
Ngược lại, hầu hết số tiền mà Ả Rập Xê Út kiếm được từ dầu mỏ đều nằm trong tay Hoàng gia. Ngoại trừ các khoản đầu tư và xây dựng cơ sở hạ tầng dầu mỏ, cũng như mua sắm vũ khí và trang thiết bị, giới cầm quyền tại nước này, hầu hết cũng là các thành viên của hoàng gia Ả Rập Xê Út, rất giàu có và “tiêu tiền như nước”.
Trang tin 163 tổng kết lại, mặc dù Nga sản xuất nhiều dầu hơn Ả Rập Xê Út, nhưng tình hình cụ thể ở mỗi quốc gia là hoàn toàn khác nhau. Nhu cầu của Nga lớn hơn, có nhiều chỗ cần tiêu tiền hơn và thu nhập từ hoạt động xuất khẩu dầu cũng thấp hơn nhiều so với Ả Rập Xê Út, nên Nga “trông có vẻ nghèo hơn” Ả Rập Xê Út.