“Nấc thang mới” cho ngành logistics Quảng Ninh
Với mục tiêu trở thành trung tâm logistics của khu vực phía Bắc, tỉnh Quảng Ninh đã và đang từng bước khắc phục các “điểm nghẽn” về hạ tầng.
Tuy vậy, trước không gian phát triển mới, ngành dịch vụ logistics tại địa phương còn cần nhiều hơn thế để có thể bứt phá và tăng trưởng trong dài hạn.
Tháng 9 vừa qua, Quảng Ninh chính thức đưa đường cao tốc Vân Đồn – Móng Cái vào hoạt động, nối liên thông với các tuyến cao tốc xuyên tỉnh hình thành trước đó, tạo thành chuỗi cao tốc dài gần 600km từ Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái. Từ Hà Nội tới cửa khẩu quốc tế Móng Cái nay chỉ còn dưới 3,5 giờ thay vì 5-6 giờ như trước.
Ông Vũ Hồ Ninh, Giám đốc Chi nhánh công ty Bee Logistics Hải Phòng nhận định, tuyến đường đã giúp các doanh nghiệp logistics giảm đáng kể thời gian và cung đường vận chuyển, tối ưu hoá chi phí.
"Chúng tôi đã mở thêm văn phòng đại diện ở Móng Cái. Dịch vụ khởi động lại đầu tiên là dịch vụ truyền thống vận chuyển đường bộ, xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái. Thời gian tới, chúng tôi quan tâm nhiều đến các trung tâm logistics trên địa bàn Quảng Ninh có thể tận dụng được tuyến đường mới này, thuyết phục các nhà đầu tư lựa chọn thêm Móng Cái làm điểm trung chuyển ở biên giới cho thương mại Việt Nam – Trung Quốc" - ông Ninh cho biết.
Hàng hoá trong chuỗi cung ứng sản xuất, kinh doanh, vận tải không chỉ qua Móng Cái bằng đường bộ. Hiện, dự án bến cảng tổng hợp Vạn Ninh giai đoạn 1 với quy mô trên 82 ha, tổng mức đầu tư hơn 2.200 tỷ đồng đang xây dựng và dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2024. Việc hình thành một cảng biển tại khu vực cửa khẩu Móng Cái được nhận định sẽ tạo ra sự chuyển dịch lượng lớn hàng hoá xuất nhập khẩu từ đường bộ xuống đường biển, tạo đầu mối dịch vụ logistics tổng hợp phục vụ cho thương mại biên giới, không chỉ đối với các tỉnh thành trong nước mà còn cả khu vực ASEAN hướng đến thị trường Trung Quốc và Đông Bắc Á.
Ông Wu Xian Hong, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khu công nghiệp Texhong Việt Nam, nhà đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp cảng biển Hải Hà (Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái) và hiện đang phát triển công nghiệp dệt may cho biết: "Các nhà máy của Texhong đang thực hiện xuất nhập khẩu qua cảng Hải Phòng nhưng chúng tôi hiện đang nghiên cứu, đánh giá khả năng đáp ứng sau khi cảng Vạn Ninh đi vào vận hành. Cảng rất gần với KCN, do đó sẽ rất thuận lợi cho chúng tôi. Chúng tôi cũng liên hệ mật thiết với địa phương để cập nhật thông tin vận chuyển logistics từ cảng với đường bộ để đảm bảo hàng hoá thông suốt cho các nhà đầu tư thứ cấp".
Với lợi thế rõ rệt về vị trí chiến lược, có đường biên giới cả trên bộ và trên biển với thị trường tỷ dân Trung Quốc, nằm trên cửa ngõ đường biển của khu vực và các tuyến vận tải biển quốc tế, trong suốt những năm qua, tỉnh Quảng Ninh đã dần nâng cấp, hoàn thiện hạ tầng logistics bằng những dự án động lực. Hiện tỉnh sở hữu đầy đủ các loại hình giao thông vận tải, đặc biệt là hệ thống đường cao tốc xuyên tỉnh và cảng hàng không quốc tế Vân Đồn. 5 khu kinh tế (2 khu kinh tế ven biển và 3 khu kinh tế cửa khẩu), các khu công nghiệp, cụm công nghiệp chiếm trên 30% diện tích tự nhiên của tỉnh…
Giàu tiềm năng, lợi thế để trở thành trung tâm logistics mang tầm quốc tế ở phía Bắc, nhưng hiện ngành logistics của Quảng Ninh được nhận định phát triển chưa tương xứng. Bên cạnh các yếu tố khách quan như dịch bệnh làm gián đoạn chuỗi cung ứng, chi phí đầu vào gia tăng thì vấn đề nhân lực vẫn đang là bài toán khó.
Không chỉ thiếu nguồn lao động có kỹ năng cao, đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân có khả năng cung cấp dịch vụ giá trị gia tăng trong lĩnh vực logistics cũng không nhiều.
Ông Ninh Văn Trình, Giám đốc công ty CP thương mại logistics NCT nhiều năm hoạt động tại Móng Cái cho rằng, những cơ hội mới đòi hỏi các doanh nghiệp địa phương phải tự thay đổi tư duy, hoạch định những chiến lược đổi mới quản trị logistics xứng tầm.
Theo ông Trình: "Chúng tôi đang cần có cơ sở hạ tầng bến bãi ở các cửa khẩu đồng bộ thì mới giải phóng được hàng khi thông quan qua cửa khẩu, vì hiện nay hàng về Móng Cái chưa đạt được hệ suất cao. Mong muốn có thể tăng cường sự gắn kết giữa các doanh nghiệp trong nước, trong nước với quốc tế chứ không chỉ riêng ở Móng Cái. Từ nước ngoài cũng có thể làm online, hàng hoá có thể từ Trung Quốc sang Việt Nam đi châu Âu và ngược lại".
Để đáp ứng nhu cầu rất lớn về hạ tầng, công nghệ và nguồn nhân lực khi địa phương hình thành các trung tâm logistics với tiêu chuẩn cao hơn, Quảng Ninh đang tiếp tục đẩy nhanh tiến độ xây dựng cảng biển như Vạn Ninh, kêu gọi đầu tư vào cảng Con Ong – Hòn Nét, hạ tầng các KCN cảng biển Nam Tiền Phong, Bắc Tiền Phong, Đầm Nhà Mạc (TX Quảng Yên), cảng biển Hải Hà (huyện Hải Hà); hệ thống đường bộ liên kết vùng với Bắc Giang, Lạng Sơn, Hải Dương, đặc biệt là TP Hải Phòng…
Ông Hoàng Bá Nam, Bí thư Thành uỷ Móng Cái - hạt nhân của Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái nhấn mạnh: "Chúng tôi tập trung chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao để khi các doanh nghiệp vào đầu tư, sản xuất kinh doanh thì có thể đáp ứng được ngay. Hoàn thiện hạ tầng đặc biệt là các khu dịch vụ, bãi kiểm hoá, bãi thông quan, kho ngoại quan cũng như hệ thống cảng biển. Cùng với đó là chính sách đãi ngộ để phát triển doanh nghiệp khu vực Móng Cái, cùng liên kết chia sẻ lợi ích giữa các doanh nghiệp trong nước và quốc tế".
Mới đây, sau một năm chạy thử nghiệm, hãng tàu Maersk Line - hãng tàu vận chuyển container quốc tế lớn nhất thế giới đã chính thức mở tuyến cố định tới Cảng container quốc tế Cái Lân, TP Hạ Long. 9 tháng năm 2022, sản lượng hàng hóa thông qua các cảng biển của Quảng Ninh đạt trên 110% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đây là một trong những tín hiệu tích cực cho dịch vụ cảng biển nói riêng và cả quy trình dịch vụ logistics Quảng Ninh nói chung. Những “nấc thang mới” này đã và đang giúp Quảng Ninh sớm hiện thực hoá mục tiêu hình thành một trung tâm logistics kết nối vùng, cửa ngõ trung chuyển vận tải đa phương thức kết nối với Trung Quốc, Đông Bắc Á và ASEAN trong tương lai gần./.