Mảnh vỡ tên lửa Trường Chinh 5B của Trung Quốc có thể rơi xuống Trái Đất

(Ảnh: zhangjin_net/Shutterstock)

Được biết, tên lửa Trường Chinh 5B đã được phóng hôm 24/7 vừa qua từ bãi phóng Văn Xương tại tỉnh Hà Nam, trong đó chở module thí nghiệm Vấn Thiên hoạt động bằng năng lượng mặt trời lên trạm vũ trụ Thiên Cung của Trung Quốc. Do kích thước lớn của tên lửa, nhiều chuyên gia lo ngại thay vì cháy hết trong khí quyển, mảnh vỡ từ tầng đầu tiên sẽ rơi xuống mặt đất.

Thông thường, sau khi tên lửa sử dụng hết tất cả nhiên liệu ở tầng đầu tiên, bộ phận này sẽ tách ra để giảm bớt trọng lượng và rơi trở lại Trái Đất. Chúng luôn bốc cháy trong lúc lao qua khí quyển ở tốc độ cao. Tuy nhiên, tên lửa Trường Chinh 5B có kích thước cực lớn, cao gần 54 m và nặng gần 816.500 kg. Tầng đầu tiên của tên lửa sẽ vỡ ra nhưng kinh nghiệm trước đây cho thấy mảnh vỡ kim loại dài 30 m có thể đâm xuống đất ở tốc độ vài trăm km/h, theo nhận định của ông Jonathan McDowell, nhà thiên văn học ở Trung tâm vật lý thiên văn Harvard-Smithsonian.

Tàu vũ trụ càng lớn, số lượng mảnh vỡ rơi qua khí quyển càng nhiều, đặc biệt bộ phận làm từ vật liệu chịu nhiệt. “Rất khó đánh giá khối lượng còn sót lại và số lượng mảnh vỡ nếu không biết rõ thiết kế của vật thể, nhưng tỷ lệ ước tính vào khoảng 20 – 40% khối lượng khô ban đầu”, ông Holger Krag, giám đốc Văn phòng chương trình an toàn không gian của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), cho biết.

Vị trí mảnh vỡ rơi xuống cũng khó dự đoán, đặc biệt trong thời gian hoạt động của Mặt Trời gây ra nhiều biến động trong khí quyển, làm mô hình đường bay trở nên phức tạp. Tốc độ của quá trình rơi khỏi quỹ đạo phụ thuộc vào kích thước và mật độ của vật thể. Nếu biết rõ các thông số và góc quỹ đạo của tên lửa, giới nghiên cứu có thể dự đoán thời điểm và vị trí mảnh vỡ rơi xuống một cách chuẩn xác hơn.

Khả năng mảnh vỡ rơi xuống khu dân cư là rất thấp. NASA (Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ) ước tính rằng nguy cơ con người bị mảnh rác vũ trụ rơi trúng chỉ vào khoảng 1/3.200. Dẫu vậy, do số lượng rác vũ trụ trên quỹ đạo Trái Đất gia tăng, tỷ lệ mảnh vỡ rơi từ không trung xuống cũng tăng theo, đặc biệt ở Nam bán cầu. NASA đang theo dõi 27.000 mảnh vỡ nhỏ trên quỹ đạo, di chuyển ở tốc độ lên tới gần 25.300 km/h.

Tên lửa có thể được thiết kế để tự rơi khỏi quỹ đạo, đáp xuống một khu vực định sẵn không gây thương tích cho con người hoặc thiệt hại về tài sản. Năm ngoái, tầng chính của một tên lửa Trung Quốc rơi xuống Ấn Độ Dương, trong khi đó, mảnh vỡ bao gồm phần ống dài hơn 12 m rơi xuống hai ngôi làng ở Bờ Biển Ngà, phá hủy một số tòa nhà hồi năm 2020.

Phan Anh

Trung Quốc nói phần còn lại của tên lửa Trường Chinh 5B đã rơi xuống Ấn Độ Dương

Theo phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc, tàn tích của tên lửa Trường Chinh 5B đã rơi xuống Ấn Độ Dương vào cuối giờ sáng Chủ nhật.