Lính đánh thuê Wagner trở lại chiến đấu ở Ukraine có quy mô ra sao?
Một số lượng không xác định các chiến binh đánh thuê Wagner đã trở lại chiến đấu trong xung đột ở Ukraine, nhưng các chiến binh này đầu quân cho các lực lượng khác nhau của Nga.
Cố thủ lĩnh Prigozhin đứng cạnh các chiến binh Wagner vào tháng 5/2023.
Theo báo Anh Guardian, số phận của lực lượng đánh thuê Wagner đang ngày càng rõ ràng hơn kể từ khi thủ lĩnh Yevgeny Prigozhin thiệt mạng trong vụ rơi máy bay ở phía tây bắc Moscow vào tháng 8/2023.
Vài tuần sau khi ông Prigozhin qua đời, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp cựu đại tá Andrei Troshev - nhân vật đồng sáng lập Wagner - để bàn về cách thành lập một lực lượng tình nguyện mới chiến đấu ở Ukraine. Sau cuộc gặp, Điện Kremlin thông báo ông Troshev đã ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga. Ông Troshev là một chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, được một bộ phận lính đánh thuê Wagner tin tưởng.
Trong tháng qua, truyền thông Nga đưa tin, lính Wagner ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga đã được triển khai ở tiền tuyến, bao gồm các điểm nóng giao tranh như Bakhmut và thị trấn Avdiivka.
Nhưng các chiến binh Wagner không chỉ gia nhập quân đội chính quy Nga. Một bộ phận trung thành với thủ lĩnh Prigozhin được cho là đã ký hợp đồng với Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga, còn gọi là Rosgvardia.
Theo các thông tin mà báo Anh thu thập, Rosgvardia đã tuyển dụng lính đánh thuê Wagner từ đầu tháng này để triển khai ở Ukraine. Rosgvardia là lực lượng tách biệt với quân đội Nga, báo cáo trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Một bộ phận lính đánh thuê Wagner đã ký hợp đồng với Vệ binh Quốc gia Nga.
Phóng viên Guardian đã gọi điện tới các trung tâm tuyển quân của Wagner trước đây, hỏi về việc có thể gia nhập bằng cách nào.
"Chúng tôi đang tuyển quân trong tháng này. Các bạn sẽ chiến đấu trên danh nghĩa Wagner nhưng ký hợp đồng với Lực lượng Vệ binh Quốc gia", đầu dây bên kia trả lời.
Theo Guardian, lực lượng Wagner ký hợp đồng với Rosgvardia sẽ do Pavel Prigozhin, con trai thủ lĩnh Yevgeny Prigozhin, quản lý.
Các trung tâm tuyển quân của Wagner ở Mocsow và Volgograd cũng cung cấp các thông tin tương tự. Tuy nhiên, có những dấu hỏi về kinh nghiệm của Pavel, người năm nay chỉ mới 25 tuổi.
Năm ngoái, Mỹ áp đặt trừng phạt nhằm vào Pavel vì "vai trò trong đế chế kinh doanh của ông Prigozhin". Giới chức Mỹ khi đó xác định Pavel quản lý 3 công ty có liên hệ với Wagner. Pavel được cho là từng tham gia chiến đấu ở Syria và đạt được một số thành tích nhất định.
Nhưng Marat Gabidullin, một cựu chỉ huy Wagner và từng là trợ lý của ông Prigozhin, nói Pavel có thể "chỉ đóng vai trò biểu tượng" và không có ảnh hưởng lớn như người cha quá cố.
"Trong những lần họp với các lãnh đạo Wagner, tôi chưa từng thấy ông Prigozhin dẫn theo Pavel. Có lẽ Nga đang sử dụng danh nghĩa của Pavel để chiêu mộ các chiến binh trung thành với ông Prigozhin. Pavel có thể không có thẩm quyền chỉ huy lực lượng Wagner", ông Gabidullin nhận định.
Lãnh đạo Chechnya Ramzan Kadyrov cũng tuyển dụng một nhóm chiến binh Wagner vào hàng ngũ lực lượng đặc nhiệm Akhmat.
Guardian dẫn nguồn tin ở Nga cho biết, Bộ Quốc Phòng Nga đang đàm phán giao tài sản của Wagner ở Syria và châu Phi cho Pavel.
Số lượng chiến binh Wagner chiến đấu ở Ukraine hiện chưa được nhà chức trách Nga công bố. Denis Korotkov, chuyên gia Nga am hiểu về Wagner, nói nhà chức trách Nga muốn chiêu mộ khoảng 25.000 lính Wagner.
"Các chiến binh Wagner được tùy chọn ký hợp đồng với quân đội Nga, Lực lượng Vệ binh Quốc gia hoặc các tổ chức đánh thuê khác. Nhưng không còn một cơ cấu tổ chức thống nhất có quy mô lớn như trước đây", ông Korotkov nói.
Ông Gabidullin nói lính đánh thuê Wagner có thể ký hợp đồng với các công ty an ninh do một số tỷ phú Nga lập ra hoặc các cơ quan an ninh Nga. Một trong số đó là công ty quân sự tư nhân Redut. Lực lượng đánh thuê này hoạt động độc lập nhưng chịu sự giám sát của Bộ Quốc phòng Nga và được cho là do tỷ phú Nga Gennady Timchenko tài trợ về mặt tài chính.
Redut hiện đang tích cực tuyển dụng các chiến binh Wagner để làm nhiệm vụ ở châu Phi. "Wagner đã là quá khứ. Nếu quan tâm đến công việc ở châu Phi, hãy gia nhập lực lượng Redut", một thông điệp quảng cáo cho biết.
Ngoài ra, một bộ phận lính đánh thuê Wagner được cho là đã ký hợp đồng với lực lượng của lãnh đạo Chechnya Ramzan Kadyrov.
Ông Kadyrov gần đây thông báo một nhóm lính Wagner đang huấn luyện cùng các chiến binh Chechnya. "Tôi rất vui khi trong hàng ngũ đặc nhiệm Chechnya có thêm các chiến binh dày dạn kinh nghiệm, đã chứng minh năng lực trên chiến trường", ông Kadyrov nói.
Đăng Nguyễn - The Guardian