Giải mã nguyên nhân biến thể phụ BA.2 của Omicron lây lan mạnh

Các biến thể phụ của Omicron vẫn đang là thách thức của các nhà khoa học - Ảnh minh họa: AFP

Các nhà khoa học tại Hiệp hội Massachusetts về nghiên cứu ứng phó dịch bệnh (MassCPR) thuộc Đại học Y Harvard (Mỹ) đã tìm hiểu để xác định liệu biến thể phụ "tàng hình" BA.2 của Omicron có lây lan dễ dàng hơn ở những người được cho là đã có miễn dịch từ việc tiêm phòng COVID-19 hoặc lây nhiễm tự nhiên. Nhóm nghiên cứu cũng tìm hiểu khả năng BA.2 né tránh vắc xin tốt hơn so với biến thể phụ BA.1 xuất hiện trước đó.

Tham gia nghiên cứu có 24 tình nguyện viên khỏe mạnh. Họ được lấy mẫu máu 3 lần, ngay sau khi tiêm 2 mũi vắc xin ngừa COVID-19 của Pfizer/BioNTech, 6 tháng sau tiêm khi hệ miễn dịch bị cho là bắt đầu suy giảm và 2 tuần sau khi tiêm mũi tăng cường.

Trong một thí nghiệm, các nhà khoa học đã so sánh nồng độ kháng thể trung hòa chống lại chủng gốc virus SARS-CoV-2 bùng phát ở Vũ Hán (Trung Quốc) cũng như các dòng phụ BA.1 và BA.2 của biến thể Omicron.

Kết quả cho thấy, ở những người đã tiêm 2 hoặc 3 mũi vắc xin, biến thể phụ BA.2 có khả năng né tránh miễn dịch tốt hơn so với BA.1. Đặc biệt, ở những người đã tiêm 3 mũi, nồng độ kháng thể trung hòa chống biến thể phụ BA.1 cao hơn khoảng 40% so với nồng độ kháng thể trung hòa chống lại BA.2.

Theo các nhà khoa học, kết quả trên có nghĩa là nếu một nhóm gồm những người đã tiêm 2 hoặc 3 mũi vắc xin tham dự một bữa tiệc có cả người nhiễm BA.1 và người nhiễm BA.2, sau khoảng một tuần, số người nhiễm BA.2 sẽ chiếm nhiều hơn. Nếu bữa tiệc đó có người nhiễm chủng gốc virus SARS-CoV-2 và người nhiễm biến thể Omicron, số người nhiễm Omicron sẽ trở nên áp đảo.

Tiến sĩ Dan Barouch, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết thực chất biến thể BA.2 không thúc đẩy khả năng lây lan của Omicron ở những người đã tiêm chủng. Tuy nhiên, cùng với sự lưu hành biến thể phụ BA.1, khả năng này có thể xảy ra.

Các nhà khoa học kết luận, khả năng BA.2 "áp đảo" BA.1 có thể dẫn đến tăng khả năng lây lan hơn là tăng khả năng thoát miễn dịch. Mục đích nghiên cứu tiếp theo của các nhà khoa học là khám phá điều gì đã khiến BA.2 lây lan mạnh hơn so với BA.1 vốn được cho là đã lây lan rất nhanh so với các biến thể lưu hành trước đó.

Giới khoa học tin rằng dòng phụ BA.2 thậm chí còn lây lan nhanh hơn dòng phổ biến nhất của chủng Omicron là BA.1. Họ lo ngại BA.2 sẽ kéo dài làn sóng dịch bệnh do Omicron trên toàn cầu.