Gia tăng số lượng cá voi sát thủ ăn thịt cá mập

Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Frontiers in Marine Science, các nhà khoa học đã ghi nhận ba trường hợp cá voi sát thủ (Orcinus orca) săn cá mập trong khoảng thời gian từ năm 2022 đến năm 2023 tại Công viên Quốc gia Cabo Pulmo (CPNP), một khu bảo tồn biển ở Vịnh Mexico, bang California, Mỹ.

Hình ảnh cho thấy cá voi sát thủ sau cuộc săn cá mập bò thành công. (Ảnh: Jesús Erick Higuera-Rivas/Luis Mario Castro Arvizu/Ayres, Gallagher và Higuera-Rivas/Frontiers in Marine Science 2024).

Các nhà khoa học cho biết: “Các sự kiện được mô tả ở đây thể hiện sự tương tác giữa động vật ăn thịt và con mồi được ghi nhận đầu tiên giữa cá voi sát thủ và cá mập trong ranh giới của khu bảo tồn biển CPNP”.

Vào ngày 9/1/2022, một máy bay không người lái đã quay được cảnh sáu con cá voi sát thủ đang tuần tra trong một khu vực được biết là có nhiều cá mập đầu đen (Carcharhinus limbatus) chúng có thể dài tới 2,4m. Trong đoạn phim, hai con cái, trong đó có một con tên là Quetzalli, tách khỏi phần còn lại của đàn để săn một con cá mập. Tuy nhiên, nó đã biến mất ở vùng nước sâu hơn.

Vào ngày 21/1/2022, hướng dẫn viên lặn địa phương Carlos Lozano Hernandez phát hiện cá voi sát thủ đang cố gắng giết một con cá mập bò (Carcharhinus leucas) — một loài lớn, hung dữ có thể dài tới 3,3 m. Theo nghiên cứu, cuộc săn lùng là một cuộc tấn công phối hợp.

"Con cá mập có thể được nhìn thấy trên mặt nước khi một con cá voi sát thủ tấn công con cá mập ở bên cạnh nó, khiến con cá mập trượt nhưng sau đó quay lại ngay lập tức, sau đó lộn ngược và cố gắng dùng đuôi tấn công con cá mập, một kỹ thuật săn mồi được gọi là "lob" - "đuổi đuôi" hoặc "tát đuôi"", các tác giả viết trong nghiên cứu.

Con cá voi sát thủ thứ hai đuổi theo con cá mập bò và lao thẳng vào nó, sau đó cố gắng dùng đuôi đập nó. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng con cá mập hướng về phía một chiếc thuyền, tung nước điên cuồng và thất thường khi nó cố gắng chui vào giữa con tàu và những kẻ tấn công. Những con cá voi sát thủ đi vòng quanh nạn nhân dự định của chúng trong 30 giây trước khi rời khỏi khu vực.

Cuộc tấn công được ghi nhận gần đây nhất diễn ra vào ngày 6/12/2023 đã khiến cá mập tử vong. Mặc dù cuộc đi săn không được ghi lại nhưng các video quay bằng máy bay không người lái và dưới nước cho thấy cá voi sát thủ ngậm cá mập bò trong miệng. Hai trong số những con cá voi sát thủ này, tên là Niich và Waay, ở cùng đàn với Quetzalli.

Hiện tượng cá voi sát thủ săn cá mập đã được ghi nhận trong hơn 50 năm qua. Tác giả nghiên cứu Jesús Erick Higuera-Rivas cho biết: “Cá voi sát thủ luôn săn cá mập và cá đuối một cách tự nhiên ở Vịnh California. Họ săn cá mập vì hàm lượng dinh dưỡng cao trong gan và ruột cá mập”.

Tuy nhiên, số lượng quan sát tăng lên gần đây. Có thể công nghệ hiện đại, như máy bay không người lái và máy ảnh dưới nước, đang giúp việc phát hiện và ghi lại hành vi săn mồi trở nên dễ dàng hơn.