Giá tăng 60% sau 5 năm, người Mỹ cũng gặp khó với giấc mơ sở hữu nhà
Lãi suất thế chấp cao ngất ngưởng và tình trạng xây dựng chậm chạp có thể đẩy giá thuê nhà và giá nhà, vốn đã cao kỷ lục, lên cao hơn nữa, đe dọa đến khả năng chi trả của hàng triệu người Mỹ.
Các nhà kinh tế nói rằng lãi suất thế chấp tăng có thể làm hạ nhiệt sự tăng giá của thị trường nhà đất trong ngắn hạn, nhưng cũng có khả năng làm tăng giá thuê nhà, theo tờ The Hill ngày 21-6 .
Trong khi đó, việc xây dựng nhà và căn hộ mới đang chậm lại, cho thấy nguồn cung nhà ở ít ỏi của Mỹ sẽ không sớm được cải thiện.
Theo dữ liệu công bố tuần trước của Bộ Thương mại Mỹ, tổng số nhà ở tại Mỹ giảm 14,4% trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 5-2022, xuống mức thấp nhất trong 13 tháng qua. Các dự án xây nhà ở cho nhiều gia đình, bao gồm căn hộ, đã giảm mạnh 23,7% so với tháng trước.
Các nhà thầu xây dựng dự kiến xu hướng này sẽ kéo dài do áp lực từ việc tăng lãi suất, gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, giá vật liệu tăng cao, thiếu hụt công nhân và các vấn đề khác khiến tốc độ xây dựng các dự án mới bị chậm lại.
Tốc độ xây dựng chậm diễn ra trong bối cảnh giá nhà ở Mỹ ở mức cao kỷ lục. Theo công ty môi giới bất động sản Redfin, một căn nhà trung bình ở Mỹ có giá hơn 430.000 USD. Điều này cho thấy giá nhà đã tăng 14,8% so với năm ngoái, và tăng 60% trong 5 năm qua.
Nguồn cung nhà ở giảm dần trong suốt đại dịch COVID-19 cũng góp phần khiến giá nhà tăng. Chưa tới 1,5 triệu căn nhà được rao bán tại Mỹ trong tháng 5 vừa qua, giảm so với 2,4 triệu căn cùng kỳ 5 năm trước.
Giá thuê nhà cũng tăng đều đặn theo giá nhà. Theo Redfin, giá thuê trung bình hằng tháng đã vượt mức 2.000 USD vào tháng 5 vừa qua, tăng 15,2% trong 12 tháng qua.
Một nghiên cứu gần đây của Mỹ cho thấy 8,8 triệu người Mỹ chậm trả tiền thuê nhà trong thời gian từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 5, tăng 1,7 triệu người so với một năm trước.
Tuần trước, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã tăng lãi suất cơ bản để hạ nhiệt lạm phát. Động thái này khiến việc xây nhà mới trở nên đắt đỏ hơn, và lãi suất thế chấp cố định trung bình trong 30 năm tăng lên 5,78%, mức tăng cao nhất trong hơn 10 năm qua.
Lãi suất thế chấp cao hơn đang đẩy những người mua nhà lần đầu ra khỏi thị trường. Theo lãi suất 30 năm hiện tại, khoản thanh toán hằng tháng cho khoản vay 430.000 USD là hơn 2.500 USD, tăng so với khoảng 1.800 USD một năm trước.
Chủ tịch FED, ông Jerome Powell thừa nhận những người mua nhà lần đầu sẽ không có cơ hội do giá nhà "có thể tiếp tục tăng một thời gian".
Theo một nghiên cứu của công ty dịch vụ tài chính Moody's Analytics, Mỹ đang thiếu hụt 1,5 triệu căn nhà, và con số này có thể tiếp tục tăng khi giới trẻ tìm mua nhà cho riêng họ.
Trong khi đó, Liên minh quốc gia về nhà ở dành cho người thu nhập thấp của Mỹ ước tính Mỹ thiếu khoảng 7 triệu căn nhà cho thuê phù hợp với người có thu nhập cực thấp ở nước này.
Dù vậy, một số nhà kinh tế chỉ ra rằng tỉ lệ hoàn thành nhà trong tháng 5-2022 tăng 9,3% so với cùng kỳ năm ngoái là một lý do để lạc quan rằng nguồn cung nhà sẽ phục hồi.
Tháng 5 vừa qua, Tổng thống Joe Biden cũng công bố một kế hoạch hành động để giảm tình trạng thiếu nhà ở trong vòng 5 năm. Nhà Trắng đặt mục tiêu khuyến khích chính quyền địa phương xây dựng các thành phố dày đặc hơn với nhiều nhà ở giá cả phải chăng hơn, mở rộng tài trợ liên bang và cải tạo hàng trăm ngàn căn nhà, cùng các biện pháp khác.
"Các chính sách thúc đẩy nguồn cung của kế hoạch là một yếu tố quan trọng giúp quyền sở hữu nhà nằm trong tầm tay của những người Mỹ đang không thể tìm được một căn nhà giá cả phải chăng vì có quá ít nhà rao bán trong cộng đồng của họ", tuyên bố của Nhà Trắng nêu.
Ngày 7-6, Ngân hàng Trung ương Úc đã quyết định điều chỉnh mức lãi suất cho vay lên 0,85%, tức tăng 0,5 điểm phần trăm so với mức cũ nhằm kiềm chế lạm phát tăng cao hiện nay.