Đàm phán Nga - Ukraine ở Thổ Nhĩ Kỳ: Không có những cái bắt tay
Các nhà đàm phán Nga và Ukraine đã có vòng đàm phán trực tiếp tại TP Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 29-3, nhưng giới quan sát cho rằng triển vọng kết thúc chiến tranh có được từ đàm phán này rất mờ nhạt.
Vòng đàm phán tại Istanbul mở đầu với bài phát biểu của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ông mong muốn đàm phán đạt được những tiến bộ rõ rệt, hối thúc hai bên "đặt dấu chấm hết cho thảm kịch", và nói "cả thế giới đang chờ đợi tin tốt lành từ các bạn".
Màn chào đón lạnh lùng
Đây là lần đầu tiên phái đoàn Nga và Ukraine đến Thổ Nhĩ Kỳ sau các lần đàm phán trực tiếp tại Belarus và đàm phán qua kết nối video trước đó.
Tại cung điện Dolmabahce ở Istanbul lần này, các bên tiếp tục tìm giải pháp chấm dứt cuộc chiến mà theo Hãng tin AFP (Pháp) đã khiến khoảng 20.000 người thiệt mạng và hơn 10 triệu người rời bỏ nhà cửa.
Trên cương vị chủ nhà, Tổng thống Erdogan kêu gọi Nga và Ukraine "chấm dứt thảm kịch". Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ nói: "Hai bên đều có những quan ngại chính đáng và hai bên có thể đạt được một giải pháp được cộng đồng quốc tế chấp nhận".
Tuy nhiên, theo báo Washington Post (Mỹ), cả Nga và Ukraine dường như đều không kỳ vọng vào một kết quả đột phá. Hôm 28-3, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói với truyền thông địa phương rằng mục tiêu của Kiev - trong tình huống lạc quan nhất - là lệnh ngừng bắn "bền vững".
Trong khi đó, người đồng cấp Nga Sergei Lavrov cho biết Nga sẽ "ngừng nuông chiều" Kiev. Hãng tin AFP cũng cho rằng triển vọng về lối thoát hòa bình cho cuộc chiến dường như khá mờ nhạt.
Truyền hình Ukraine đưa tin cuộc hội đàm ngày 29-3 đã bắt đầu với "màn chào đón lạnh lùng", không hề có những cái bắt tay giữa các thành viên trong phái đoàn hai nước.
Theo Hãng tin Reuters (Anh), dù rất ít hy vọng về một đột phá ngay lập tức, nhưng việc nối lại các đối thoại trực tiếp giữa Nga và Ukraine là bước quan trọng đầu tiên hướng tới lệnh ngừng bắn.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết các cuộc đàm phán đến nay chưa mang lại tiến triển đáng kể nào nhưng điều quan trọng là họ vẫn có thể tiếp tục gặp nhau trực tiếp.
Chiến sự vẫn giằng co
Cuộc hòa đàm tại Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra trong bối cảnh tình hình thực địa vẫn rất "nóng". Theo Hãng tin Reuters, còi báo động không kích đã vang lên trên khắp Ukraine trước rạng sáng 29-3.
Cùng ngày, Hãng Interfax (Nga) đưa tin Bộ Quốc phòng Nga thông báo đã phá hủy một kho nhiên liệu lớn ở vùng Rivne của Ukraine bằng tên lửa hành trình vào tối 28-3. Phía Ukraine cũng nói Nga đã đánh sập tòa nhà chính quyền khu vực ở thành phố miền nam Mykolaiv.
Ngày 29-3, khi cuộc chiến bước sang ngày thứ 34, Ukraine đã giành lại kiểm soát một số mặt trận nhỏ ở miền bắc, trong đó có Trostianets, thị trấn cách biên giới phía đông bắc với Nga khoảng 32km.
Các quan chức Ukraine cũng cho biết đã kiểm soát được thị trấn Irpin ở ngoại ô thủ đô Kiev, mặc dù thị trưởng tại đây nói giao tranh vẫn đang diễn ra. Tại rìa thị trấn Irpin ở tây bắc Kiev, các phóng viên AFP nghe thấy tiếng đạn pháo lác đác trong ngày 29-3, một ngày sau khi lực lượng Ukraine xác nhận đã tái chiếm thị trấn.
"Theo tôi, có thể khoảng 70 - 80% thị trấn Irpin đã được giải phóng, còn vùng ngoại ô vẫn bị lực lượng Nga kiểm soát" - ông Roman Kovalevskyi (48 tuổi), cư dân Irpin đạp xe ra khỏi thị trấn để đi nhận hàng, cho biết.
Theo các quan chức phương Tây, Nga dường như đang chỉ đạo các cuộc tấn công dữ dội nhất vào những khu vực mà họ đang bao vây ở phía đông và nam của Ukraine, trong đó có TP Mariupol.
Ukraine cũng thông báo hoạt động sơ tán khỏi một số khu vực bị lực lượng Nga kiểm soát ở phía nam đã được nối lại vào ngày 29-3, sau khi tạm dừng một ngày vì lo ngại rủi ro.
Trong bài phát biểu tối 28-3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine sẽ tập hợp một nhóm các chuyên gia trong nước và quốc tế để nghiên cứu các biện pháp trừng phạt toàn cầu chống lại Nga. Gần đây ông Zelensky cho rằng các quốc gia phương Tây đã không gây áp lực đủ lớn với nền kinh tế Nga.
Ukraine đề xuất quy chế trung lập
Kết thúc đàm phán ngày 29-3, phía Nga và Ukraine đều bày tỏ sự lạc quan trong thận trọng. Phía Ukraine đề xuất sẽ áp dụng quy chế trung lập để đổi lấy các đảm bảo an ninh, bên cạnh các đề xuất khác. Hai bên cũng thảo luận về khả năng tổ chức cuộc gặp giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky.
Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medisnky đánh giá cuộc đàm phán Nga - Ukraine ngày 29-3 "mang tính xây dựng" nhưng không có nghĩa là đàm phán "dễ dàng". Ông cho biết những đề xuất mà Ukraine đưa ra sẽ được chuyển đến Tổng thống Nga Vladimir Putin để xem xét.
Cuộc đàm phán kết thúc vào khoảng 18h13, giờ Việt Nam, theo thông báo của Đại sứ quán Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ. Phía Nga nói đàm phán mang tính xây dựng, phía Ukraine nói có tiến triển đủ để hai tổng thống gặp nhau.