Đại biểu hỏi: 'Ngân hàng lãi khủng trong khi doanh nghiệp đổ vỡ, có phải nỗi oan Thị Kính không'?

Đại biểu đặt vấn đề về lãi của ngân hàng trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn - Ảnh: Quochoi.vn

Đặt câu hỏi chất vấn với tư lệnh ngành ngân hàng sáng 9-6, đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Giang) nêu vấn đề chia sẻ của ngành ngân hàng với doanh nghiệp thời gian qua "đã tương xứng chưa?", trong khi hệ thống ngân hàng gặp khó khăn, cả hệ thống chính trị góp sức hỗ trợ với nghị quyết 42 của Quốc hội khóa XIV.

Ông dẫn chứng thêm, hai năm qua kinh tế tăng trưởng thấp kỷ lục, nhiều doanh nghiệp đổ vỡ, rút khỏi thị trường, người dân lao đao vì dịch, nhiều khoản nợ ngân hàng đến hạn không trả được nhưng hầu hết ngân hàng vẫn lợi nhuận cao, chia lãi khủng. "Liệu đây có phải 'nỗi oan Thị Kính' không?", ông hỏi.

Trả lời, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay theo kêu gọi từ Ngân hàng Nhà nước, khi dịch COVID-19 xảy ra từ đầu năm 2020 đến nay, các tổ chức tín dụng đã đồng hành với doanh nghiệp và người dân bằng cách miễn giảm lãi với tổng số tiền 48.000 tỉ đồng. Theo bà, đây cũng là sự chia sẻ của hệ thống ngân hàng - những tổ chức hoạt động trên mô hình lợi nhuận từ khoản thu nhờ lãi.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng ban hành thông tư cho phép tổ chức tín dụng được cơ cấu, giãn nợ, giữ nguyên nhóm nợ. Nhiều doanh nghiệp có nợ xấu, lẽ ra không đủ điều kiện vốn vay nhưng được tiếp tục vay.

Bà dẫn chứng trong 5 tháng đầu năm nay, ngành ngân hàng bơm vốn vào nền kinh tế với mức tăng trưởng 8% là cao, cho thấy đây cũng là nhờ thông tư tái cơ cấu các khoản vay và cho phép giữ nguyên nhóm nợ nên các doanh nghiệp có khả năng phục hồi sau đại dịch mới tiếp tục được vay vốn.

Về vấn đề lợi nhuận cao của ngân hàng, bà Hồng mong muốn các đại biểu lưu ý tới tỉ suất sinh lời trên quy mô của các ngân hàng, thay vì chỉ nhìn vào con số lãi khủng hàng nghìn tỉ đồng. Bởi các ngân hàng được thành lập với mục tiêu kinh doanh vì lợi nhuận và có quy mô vốn, tài sản rất lớn.

Nếu đến cuối năm 2020, toàn hệ thống các tổ chức tín dụng tổng tài sản là 14 triệu tỉ đồng, đến tháng 3-2022 lên đến hơn 16 triệu tỉ đồng, tín dụng 12 triệu tỉ đồng. Tài sản của một tổ chức tín dụng, như ngân hàng thương mại nhà nước, khoảng 1,7 triệu tỉ đồng.

"Lợi nhuận sinh lời là mười mấy nghìn hay hai mươi nghìn tỉ đồng trên tổng số tài sản đó thì không phải là lớn. Tỉ lệ sinh lời trên vốn của một số tổ chức tín dụng so với các doanh nghiệp ở các ngành khác không cao", bà nói.

Hiện khoảng 94% dư nợ tín dụng bất động sản là cho vay trung, dài hạn (10-25 năm), trong khi nguồn huy động của ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn.