Đại biểu đặt câu hỏi: Nợ xấu sao ngân hàng vẫn lãi lớn, cần có cam kết xử lý nợ xấu

Việc kéo dài thí điểm nghị quyết số 42 về xử lý nợ xấu được các đại biểu Quốc hội đồng tình - Ảnh: T.L

Tổng thư ký Quốc hội vừa có báo cáo tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ về báo cáo tổng kết thực hiện nghị quyết số 42/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng và tờ trình về việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của nghị quyết số 42.

Báo cáo vừa được hoàn thành ngày 31-5 để gửi các đại biểu Quốc hội, nhằm chuẩn bị cho phiên thảo luận tại hội trường về vấn đề này vào ngày mai (1-6).

Theo tổng hợp, nhiều ý kiến đề nghị cần làm rõ trách nhiệm của việc triển khai và xây dựng kế hoạch thực hiện nghị quyết số 42 và pháp luật về xử lý nợ xấu đúng thời hạn.

Cụ thể, nghị quyết số 42 quy định rõ việc giao Chính phủ trình Quốc hội đề xuất hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, tức ngay trước khi nghị quyết số 42 hết hiệu lực, nhằm tránh tạo khoảng trống trong hệ thống pháp luật.

Mặc dù Chính phủ đã có báo cáo sơ kết 3 năm thực hiện nghị quyết số 42, được Ủy ban Kinh tế đánh giá, thẩm tra và báo cáo Quốc hội vào năm 2020. Tuy nhiên, đến thời điểm phiên họp thứ 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ mới phần nào hoàn thành hồ sơ trình tổng kết thực hiện nghị quyết số 42 là còn chậm.

Đáng chú ý, quá trình xây dựng nghị quyết còn nhiều ý kiến khác nhau liên quan đến cơ chế thu giữ tài sản đảm bảo. Nhưng đến nay thời gian thí điểm sắp hết (15-8-2022), báo cáo tổng kết lại chủ yếu tập trung vào đánh giá quá trình xây dựng nghị quyết và nêu về tình trạng nợ xấu, trong khi việc tổng kết thí điểm cần phải được đánh giá kỹ hơn để làm cơ sở hoàn thiện chính sách, pháp luật về xử lý nợ xấu.

Có ý kiến cũng lưu ý nợ xấu có nhiều nguyên nhân, cần đánh giá thêm nguyên nhân xuất phát từ sự thiếu đồng bộ trong chính sách. Đồng thời đề nghị phân tích rõ hơn các ngân hàng vẫn lãi lớn trong quá trình xử lý nợ xấu; như vậy quá trình xử lý nợ xấu có làm lợi cho ngân hàng hay không, cũng như thực trạng dư luận bức xúc về cách thu nợ, đòi nợ của các công ty tài chính.

Về sự cần thiết kéo dài thời gian áp dụng nghị quyết số 42, nhiều ý kiến thống nhất với đề xuất này để giúp khơi thông dòng vốn, bảo đảm tính hiệu lực liên tục, tránh khoảng trống pháp lý khi nghị quyết số 42 hết hiệu lực.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng các tổ chức tín dụng cần có quy định riêng về xử lý nợ xấu bởi xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng là xử lý nợ xấu của toàn nền kinh tế. Do đó cần kéo dài thực hiện nghị quyết số 42 và sau đó luật hóa trong Luật tổ chức tín dụng hoặc luật mới/văn bản mới với những báo cáo đánh giá kỹ càng, cụ thể để đáp ứng nhu cầu phát triển.

Đồng thời cần làm rõ các khoản nợ xấu hình thành trước 15-8-2017, nay kéo dài đến hết năm 2023 thì có cần phải xem lại phạm vi khoản nợ xấu không; yêu cầu báo cáo cụ thể hơn việc thực hiện các nhiệm vụ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và rà soát toàn bộ việc kéo dài nghị quyết có tác động như thế nào với phạm vi mục tiêu, quan điểm về việc thí điểm nội dung này.

Đặc biệt, một số ý kiến đề nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước phải có cam kết, lộ trình, giải pháp và gắn với trách nhiệm cụ thể nếu tiếp tục kéo dài nghị quyết số 42; dự liệu được những vấn đề có thể phát sinh trong thời gian kéo dài thời hạn áp dụng, bảo đảm tính liên tục, lâu dài, hiệu quả trong xử lý nợ xấu.

Lo ngại nợ xấu tăng cao ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đề nghị thời gian áp dụng nghị quyết số 42 của Quốc hội kéo dài đến ngày 15-8-2025 thay vì hạn cuối là 15-8 năm nay.