Cứu sống bệnh nhân người Nigeria mắc sốt rét ác tính nguy kịch

TS.BS Ngô Chí Cương, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Ngày 6/7, Trung tâm tiếp nhận bệnh nhân D.G.M., (32 tuổi, giáo viên dạy tiếng Anh người Nigeria, đã từng sinh sống ở Việt Nam 4 năm), bệnh nhân vừa về thăm quê Nigeria (Đông Phi) vào ngày 30/4 và quay lại Việt Nam ngày 19/6.

Một tuần trước khi nhập viện, bệnh nhân xuất hiện mệt mỏi, sốt cao, rét run từng cơn, kèm đau đầu nhiều, buồn nôn, tiểu ít hơn mọi ngày.

Sau đó, bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Medlatec rồi chuyển đến Bệnh viện Đặng Văn Ngữ (trực thuộc Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương) trong tình trạng thiểu niệu, cơn sốt rét run.

Tại đây, bệnh nhân được chỉ định làm xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét trong máu phát hiện P.falciparum (3+). Mặc dù đã được điều trị thuốc đặc trị nhưng tình trạng thiểu niệu có nguy cơ diễn biến nặng hơn, do vậy bệnh nhân được chuyển sang Trung tâm Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai.

Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng vật vã kích thích, sốt cao 39 độ C, niêm mạc nhợt, huyết áp hạ, gan to... Chẩn đoán ban đầu là sốt rét ác tính có suy thận cấp. Xét nghiệm lúc nhập viện: Hemoglobin 103 g/L, tiểu cầu 118 G/L, đặc biệt là tình trạng suy thận nặng ure 36 mmol/L, creatinine 746 µmol/L, tình trạng ban đầu hết sức nguy kịch.

Bệnh nhân bị sốt rét ác tính nguy kịch, lại là người nước ngoài, không có bảo hiểm y tế, không có người thân nên quá trình điều trị cho bệnh nhân gặp rất nhiều khó khăn.

Các bác sĩ đã hội chẩn và thống nhất phác đồ điều trị, cũng như tìm giải pháp hỗ trợ về tài chính cho bệnh nhân. Thuốc điều trị sốt rét Artesunate được dùng đường tiêm tĩnh mạch. Để giải quyết tình trạng suy thận cấp, bệnh nhân đã được lọc máu ngắt quãng, sau đó tiếp tục dùng lợi tiểu cưỡng bức furosemide tiêm tĩnh mạch.

Sau 5 ngày điều trị, bệnh nhân không sốt, xét nghiệm máu ngoại vi không còn ký sinh trùng sốt rét, không có biểu hiện thiếu máu, tình trạng suy thận cải thiện dần, lượng nước tiểu đã trở về bình thường.

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, sốt rét là bệnh truyền nhiễm ít gặp ở miền Bắc, tuy nhiên gần đây, số lượng các ca bệnh sốt rét "nhập khẩu" gia tăng, chủ yếu được phát hiện từ những người đi lao động, công tác ở châu Phi trở về. Bên cạnh đó, các biểu hiện của bệnh cũng rất dễ gây nhầm lẫn với những bệnh khác như sốt xuất huyết Dengue, COVID-19 và các bệnh nhiễm trùng khác đang phổ biến gần đây tại Hà Nội.

Chính vì vậy, vấn đề khai thác thông tin dịch tễ của bệnh nhân rất quan trọng, khi nghi ngờ bệnh nhân mắc sốt rét cần chẩn đoán bệnh sớm bằng cách soi tìm ký sinh trùng Plasmodium trong máu ngoại vi và các xét nghiệm chẩn đoán nhanh huyết thanh học. Nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn.