Có tới 40% học sinh ở thành phố mắc tật khúc xạ
Tại Việt Nam, tật khúc xạ đang ngày càng phổ biến trong thanh thiếu niên, với tỉ lệ mắc khoảng 15-20% ở học sinh nông thôn, 30-40% ở thành phố.
Chiều 12/10, Ban chỉ đạo Quốc gia phòng chống mù lòa (Bộ Y tế), Bệnh viện Mắt Trung ương, Hội Nhãn khoa Việt Nam phối hợp tổ chức mít tinh hưởng ứng Ngày thị giác Thế giới.
Tại lễ mít tinh, PGS.TS Nguyễn Tuấn Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán (Bộ Y tế) phụ trách, quản lý, điều hành Bệnh viện Mắt Trung ương cho biết trên thế giới hiện có khoảng 314 triệu người mù và thị lực thấp, trong đó khoảng 45 triệu người mù, những người trên 50 tuổi chiếm tỷ lệ 80%. Cứ 5 giây thế giới có thêm một người bị mù, và cứ 1 phút thế giới có thêm 1 trẻ bị mù. 90% người mù sống ở các nước nghèo và đang phát triển với các điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế khó khăn… Tuy nhiên, 80% các nguyên nhân gây mù có thể điều trị hoặc phòng tránh được.
Việt Nam hiện có khoảng 2 triệu người mù loà, 80% các nguyên nhân gây mù có thể phòng và chữa được; 1/3 trong số đó là những người nghèo không có tiền điều trị mang lại ánh sáng. Qua điều tra cho thấy, các nguyên nhân gây mù chính hiện nay thì đục thể thủy tinh vẫn là nguyên nhân chủ yếu (chiếm tới 66,1%), tiếp đó là các bệnh lý đáy mắt, glôcôm, tật khúc xạ...
Đáng chú ý, tật khúc xạ (cận thị, viễn thi, loạn thị) đang ngày càng phổ biến trong thanh thiếu niên, với tỉ lệ mắc khoảng 15-20% ở học sinh nông thôn, 30-40% ở thành phố. Nếu tính riêng nhóm trẻ từ 6 - 15 tuổi (lứa tuổi cần ưu tiên được chỉnh kính) cả nước có khoảng gần 15 triệu trẻ em, với tỉ lệ mắc các tật khúc xạ khoảng 20%, thì Việt Nam ước tính gần 3 triệu em mắc tật khúc xạ cần chỉnh kính, trong đó có tới 2/3 bị cận thị.
Theo PGS.TS Nguyễn Tuấn Hưng, việc khám và cắt kính cho trẻ em mắc tật khúc xạ (cận, viễn, loạn thị) là một trong những biện pháp can thiệp rẻ tiền và có hiệu quả nhất để giảm tỉ lệ mù lòa nhưng thực tế đang gặp nhiều rào cản do nhận thức của người dân, cơ sở vật chất và kinh phí.
Bên cạnh đó, công tác phòng chống mù lòa cũng xuất hiện những thách thức mới như tỉ lệ mắc bệnh võng mạc ở trẻ đẻ non, bệnh võng mạc do đái tháo đường, bệnh glôcôm ngày càng tăng cao.
PGS.TS Cung Hồng Sơn, Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt Trung ương, cho biết chủ đề Ngày thị giác Thế giới năm 2023 là "Yêu đôi mắt của bạn tại nơi làm việc" hướng tới an toàn mắt khi lao động, cảnh báo người dân về tầm quan trọng phải bảo vệ mắt trong quá trình lao động. "Tai nạn mắt thường đi kèm với giảm thị lực hoặc mù lòa. Để phòng tránh cần ưu tiên chăm sóc và bảo vệ mắt cho người lao động", PGS Sơn lưu ý.
Thống kê cho thấy tai nạn nghề nghiệp gây thương tích cho mắt chiếm hơn 1/3 tổng số chấn thương. Trong đó nam giới trẻ chiếm 96,3%, trong nhóm này 89,1% các trường hợp chấn thương nhãn cầu hở xảy ra trong khi làm việc trong bối cảnh không đeo kính bảo hộ.
Hưởng ứng Ngày thị giác Thế giới năm nay, tổ chức quốc tế, các thầy thuốc nhãn khoa cảnh báo người dân về tầm quan trọng phải bảo vệ mắt trong quá trình lao động, kêu gọi người sử dụng lao động ưu tiên chăm sóc mắt cho người lao động mọi nơi, mọi lúc. Những thói quen người lao động có được ở nơi làm việc thường xuyên không phải lúc nào cũng chuyển sang môi trường sinh hoạt hay làm việc vặt trong gia đình dễ dàng. Do vậy chấn thương mắt cũng có thể xảy ra tại nhà. Mù lòa ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, dẫn tới nghèo đói, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, là gánh nặng xã hội.
Theo Viện sức khỏe và An toàn Lao động của Mỹ, tai nạn mắt với người lao động đến từ 2 nguồn: không mang phương tiện bảo hộ, bảo vệ mắt hoặc đeo những phương tiện không đủ năng lực bảo vệ mắt, phương tiện sai quy chuẩn.
Do đó, để phòng chống tai nạn mắt người lao động và sử dụng lao động cần lưu ý thực hiện 4 biện pháp chính như:
-Nâng cao hiểu biết về nguy cơ mất an toàn với mắt khi lao động;
-Loại bỏ nguy cơ chấn thương khi thao tác với điều khiển và thao tác với máy móc- động cơ- màn hình;
-Mang phương tiện bảo vệ mắt phù hợp;
-Giữ gìn phương tiện bảo vệ mắt cẩn thận và thay thế nếu chúng nếu bị hư hại
Các bác sĩ nhãn khoa cũng khuyến cáo cách giảm mỏi mắt khi sử dụng thiết bị điện tử gồm: Đảm bảo đeo kính theo khuyến nghị và khám mắt định kỳ; tuân theo quy tắc 20-20-20, tức là sau 20 phút, hãy nhìn vào vật nào đó cách xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong ít nhất 20 giây; Rèn luyện để chớp mắt thường xuyên hơn; Màn hình máy tính nên thấp hơn mắt từ 15 đến 20 độ (khoảng 10 cm hoặc 12 cm) khi đo từ giữa màn hình và cách mắt từ 50 cm đến 70 cm; điều chỉnh độ sáng màn hình giống với môi trường xung quanh...
Minh Hoa (t/h theo Sức khỏe & Đời sống, Người Lao Động)