Cô gái 9x về rừng khởi nghiệp thành công, truyền cảm hứng và tạo việc làm cho thanh niên địa phương
Sau nhiều năm ấp ủ và lên kế hoạch thực hiện, Nguyễn Lê Ngọc Linh ( SN 1990, ở Thanh Hóa) đã khởi nghiệp thành công với mô hình vườn rừng bản Thổ. Mô hình khởi nghiệp của cô gái 9x xứ Thanh đã truyền động lực lớn tới thanh niên địa phương và tạo ra cơ hội việc làm cho nhiều bà con vùng núi.
Với 81 đề cử đến từ 45 tỉnh thành trên cả nước, Nguyễn Lê Ngọc Linh vinh dự là 1 trong 32 thanh niên tiêu biểu được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xét chọn và trao giải thưởng Lương Định Của năm 2022 - đây là phần thưởng cao quý dành cho "Nhà nông trẻ" tiêu biểu, xuất sắc.
Đang "an cư" ở phố bỗng... "về rừng"
Tốt nghiệp khoa Quan hệ Công chúng và Quảng cáo của Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Linh sớm có công việc ổn định cho thu nhập tốt để duy trì, phát triển bản thân ở Thủ đô.
Năm 2017, cô hào hứng nói với chồng về mô hình "vườn rừng bản Thổ" khi đã có nhà, có sự nghiệp ở thành phố. "Chưa dứt lời, chồng bảo mình bị hâm!", Linh nhớ lại.
Cô gái 9x xứ Thanh cũng không nhận được sự ủng hộ của bố mẹ hai bên khi muốn trở về rừng để lập nghiệp. Tuy nhiên, Linh vẫn âm thầm hành động và hiểu rằng, bố mẹ đã khổ vì cảnh "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời" nên không muốn con vất vả như mình.
Rời phố vào đầu năm 2020, Linh mang hết số tiền tiết kiệm (khoảng 1 tỷ đồng) của 2 vợ chồng về quê khởi nghiệp và bị mọi người xung quanh gắn mác "hâm". Vượt qua mọi định kiến, ngày ngày, cô gái trẻ vẫn tràn đầy năng lượng đi qua con đường "vừa đi vừa phải phát cỏ", thêm chiếc balo đựng quần áo, cơm trưa để men vào rừng từ 6h sáng rồi trở về khi trời đã tối. Những bước chân nhanh nhẹn, dứt khoát cùng bóng dáng nhỏ bé giữa rừng, Linh vừa đi, vừa nghĩ đến câu nói: "Nếu không còn rừng, thế giới của chúng ta sẽ không còn gì nữa" để tự tiếp thêm động lực .
Ban ngày vào rừng, tối về Linh ăn cơm vội để dành thời gian đọc tài liệu đến 3,4h sáng. Cô cũng có mặt trong các hội nhóm nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thuận tự nhiên để tiếp thu, học hỏi kinh nghiệm. Riêng cuối tuần, Linh dành thời gian để thăm các mô hình trang trại và đi học thêm về chế biến thực phẩm, vi sinh, thiết kế cây trồng.
Những ngày đầu tiên, 3ha đất đồi Linh mượn của bố mẹ để xây dựng mô hình vườn rừng bản Thổ chỉ là một quả đồi trọc, không đường, không điện, không nước. Trong khi đó, mục tiêu của cô là khôi phục nguồn gen thực vật bản địa, tái sinh rừng và phủ xanh núi đồi, phát triển kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái.
Sứ mệnh "phủ xanh" đồi, phát triển kinh tế bền vững
Linh cho rằng, 3ha đất đồi mượn của bố mẹ chính là số vốn quan trọng nhất để cô vững tâm thực hiện, nuôi dưỡng mô hình vườn rừng bản Thổ lớn lên từng ngày.
Ban đầu, Linh đi tìm các nguồn gen thực vật bản địa nhưng không có kết quả vì số lượng ngày càng khan hiếm. Dần dần, cô chủ động kết nối được nhiều người nên đã được gửi tặng giống để trồng.
Tính đến tháng 10/2021, vườn rừng bản Thổ đã phủ xanh được 3ha đồi trọc với hơn 100 loài cây, bao gồm: một số cây rừng bản địa như (lim, trám, dẻ, sả sịa, mắc khén, dổi nếp). Xen vào đó, Linh trồng các cây ăn quả có giá trị kinh tế cao (bưởi, ổi, mít, hồng xiêm, na, xoài, dứa, chuối, đu đủ, đào); các cây dược liệu (chùm ngây, thiên môn đông, gừng, tỏi, nghệ, cúc hoa, đậu biếc, bồ công anh) hoàn toàn theo canh tác hữu cơ để không gây tổn hại cho con người và hệ sinh thái tự nhiên.
Khi thấy những tín hiệu tích cực từ dự án vườn rừng bản Thổ của Linh, hợp tác xã Bản Thổ đã được thành lập để liên kết với bà con nuôi ong tại các bìa rừng. Cô bạn dựa trên điều kiện tự nhiên (vùng đồi núi thuận lợi nuôi ong, trồng cây thảo dược) và khảo sát thị trường (miền xuôi khó cạnh tranh) để cùng cộng sự xây dựng xưởng chế biến mật ong lên men. Sau khi đưa sản phẩm chính ra thị trường, Linh đem về doanh thu 1.5 tỷ đồng/năm và tạo việc làm cho 15 lao động địa phương.
Ở giai đoạn 2, mô hình vườn rừng bản Thổ tập trung vào khai thác yếu tố văn hóa, du lịch, hoàn thiện cơ sở vật chất, liên kết đồng bào dân tộc thiểu số tham gia vào mô hình du lịch văn hóa , góp phần vào khôi phục, bảo tồn và phát huy những nét văn hóa cổ truyền có nguy cơ mai một, đồng thời mang lại đời sống tốt hơn cho bà con địa phương.
Đến nay, dự án vườn rừng bản Thổ của Linh được nhiều người biết đến và ủng hộ, cô cũng được tiếp đón nhiều đoàn khách đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm khởi nghiệp.
"Mô hình vườn rừng bản Thổ đã truyền cảm hứng tới thanh niên và đưa ra góc nhìn mới: khởi nghiệp gắn liền bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái. Đây cũng là cơ hội để mình tạo ra sinh kế cho nhiều người, nâng cao vị thế xã hội cho phụ nữ vùng núi, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong thanh niên", Linh nhìn lại sau hành trình khởi nghiệp đầy gian nan của mình.