Chính sách ngân hàng 2022: Lãi suất và những vấn đề khác (kỳ 2)

Bên cạnh những chính sách xoay quanh tín dụng được ban hành, năm 2022 còn nhiều chính sách và dự thảo khác liên quan đến lãi suất, mua cổ phần…

Quy định mới về lãi suất rút trước hạn tiền gửi tại ngân hàng

Trước ngày 01/08/2022, không có sự phân chia quy định lãi suất rút trước hạn toàn bộ và rút trước hạn một phần tiền gửi. Đối với các thỏa thuận lãi suất rút trước hạn tiền gửi trước ngày 01/08/2022, TCTD và khách hàng tiếp tục thực hiện theo thỏa thuận đã cam kết cho đến ngày đến hạn, ngày chi trả hoặc ngày thanh toán của khoản tiền gửi hoặc thỏa thuận thực hiện theo quy định tại Thông tư 04/2022/TT-NHNN.

Thông tư 04/2022/TT-NHNN về áp dụng lãi suất rút trước hạn tiền gửi tại tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài có hiệu lực từ ngày 01/08/2022.

Theo đó, trong trường hợp rút toàn bộ tiền gửi, các TCTD áp dụng mức lãi suất tối đa bằng mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp nhất của TCTD đó cho khách hàng và/hoặc theo loại đồng tiền đã gửi tại thời điểm rút trước hạn tiền gửi.

Còn rút trước hạn một phần tiền gửi, mức lãi suất phần rút trước hạn sẽ tính như trường hợp rút trước hạn toàn bộ tiền gửi. Đối với phần tiền gửi còn lại, TCTD áp dụng mức lãi suất đang áp dụng đối với khoản tiền gửi mà khách hàng rút trước hạn một phần.

Triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm trong 2 năm (2022-2023)

Chính sách hỗ trợ lãi suất là một trong những nội dung tại Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng, thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ, được ban hành tại Quyết định số 422/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Một trong những nhiệm vụ và giải pháp của kế hoạch là điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng và hoạt động ngân hàng đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ để góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tích cực quá trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; điều hành tín dụng đáp ứng kịp thời vốn cho sản xuất kinh doanh, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Đồng thời, triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm trong 2 năm (2022-2023) thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại đối với các khoản vay thương mại cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; nghiên cứu để giữ ổn định tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn; miễn, giảm phí dịch vụ thanh toán.

Ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc có thể được nới “room” ngoại lên 49%

NHNN đang dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2014/NĐ-CP ngày 03/01/2014 của Chính phủ về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của TCTD Việt Nam.

Theo đó, mức room ngoại tối đa của những nhà băng nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng yếu kém sẽ do Chính phủ quyết định. Tỷ lệ này được phép vượt quá mức room ngoại tối đa 30% tại các ngân hàng (theo quy định hiện hành), nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ của nhà băng nhận chuyển giao bắt buộc.

Động thái này được xem là cơ chế ưu đãi với những nhà băng sắp tham gia vào nhiệm vụ nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng yếu kém (hiện có 4 ngân hàng yếu kém thuộc diện tái cơ cấu gồm DongABank , CB, Oceanbank và GPBank ). Về điều kiện đối với TCTD Việt Nam bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài (Điều 11), dự thảo đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 2 như sau: TCTD cổ phần có phương án tăng vốn điều lệ được ĐHĐCĐ thông qua, trong đó có phương án bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài. Đối với TCTD có tỷ lệ sở hữu của Nhà nước trên 50% vốn điều lệ, phương án tăng vốn điều lệ thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý tài chính của doanh nghiệp nhà nước trước khi trình ĐHĐCĐ thông qua.

Bổ sung 3 loại giấy tờ có giá được lưu ký tại NHNN

Thông tư 16/2022/TT-NHNN đã bổ sung 3 loại giấy tờ có giá được lưu ký tại NHNN. Thông tư 16/2022 có hiệu lực từ ngày 17/01/2023.

Cụ thể, 03 loại giấy tờ có giá được bổ sung tại Thông tư 16/2022 gồm: (i) Trái phiếu chính quyền địa phương; (ii) trái phiếu đặc biệt, trái phiếu phát hành trực tiếp cho TCTD bán nợ để mua nợ xấu theo giá trị thị trường của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam; (iii) trái phiếu được phát hành bởi ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ (trừ các ngân hàng thương mại đã được mua bắt buộc), trái phiếu được phát hành bởi TCTD (trừ các TCTD được kiểm soát đặc biệt) và doanh nghiệp khác.

Ngoài ra, Thông tư 16 còn quy định các loại giấy tờ có giá khác được lưu ký tại NHNN bao gồm: Tín phiếu NHNN; trái phiếu Chính phủ; trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh thanh toán 100% giá trị gốc, lãi khi đến hạn; các loại giấy tờ có giá khác do Thống đốc NHNN quyết định trong từng thời kỳ.

Giấy tờ có giá được lưu ký tại NHNN phải đảm bảo 4 điều kiện: Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của thành viên; thuộc loại giấy tờ có giá được quy định tại Thông tư 16/2022/TT-NHNN; chưa chốt quyền nhận gốc và lãi khi đáo hạn; giấy tờ có giá loại chứng chỉ lưu ký tại NHNN phải nguyên vẹn, không rách nát, hư hỏng, không bị thay đổi màu sắc, mờ nhạt hình ảnh hoa văn, chữ, số, không bị nhàu, nát, nhòe, bẩn, tẩy xóa.

Thông tư 16/2022/TT-NHNN cũng quy định mệnh giá giấy tờ có giá lưu ký tại NHNN là 100,000 VND hoặc bội số của 100,000 VND . Đối với giấy tờ có giá đặc biệt do NHNN trực tiếp quản lý và giấy tờ có giá bằng ngoại tệ, mệnh giá giấy tờ có giá được thực hiện theo quy định của pháp luật đối với từng loại giấy tờ có giá.

Chính sách ngân hàng 2022: Xoay quanh trái phiếu và tín dụng (kỳ 1)

Cát Lam