Cần tiêm phòng vaccine phòng bệnh dại kịp thời khi bị chó, mèo cắn

Vô tình bị chó cắn vào chân khi tới nhà hàng xóm chơi, anh Đinh Văn Khoa (trú tại xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) lập tức rửa vết thương với xà phòng rồi đến cơ sở y tế tiêm ngừa vaccine phòng bệnh dại .

Anh Khoa cho biết: "Mặc dù con chó nhà hàng xóm không có biểu hiện của bệnh dại nhưng không vì thế mà tôi chủ quan. Bên cạnh việc nhốt con chó lại để theo dõi, tôi còn đi tiêm vaccine để đảm bảo an toàn cho bản thân mình".

Là người yêu thích động vật nên em Nguyễn Thùy Trang (trú tại phường Tân Lập, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) đã mua mèo về nuôi. Ý thức được tầm quan trọng của việc tiêm vaccine phòng bệnh dại cho chó, mèo, em Trang đã đưa mèo của mình đi tiêm vaccine phòng bệnh.

"Em được biết bệnh dại là bệnh rất nguy hiểm, khi đã lên cơn dại thì không một ai sống sót. Do đó, theo em cách phòng bệnh tốt nhất là nên tiêm vaccine cho vật nuôi của mình để lỡ trong quá trình chăm sóc nếu có bị cắn hoặc cào thì mình vẫn yên tâm hơn", em Trang chia sẻ.

Theo bác sĩ Lê Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, trong những năm qua, tình hình bệnh dại trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk diễn biến khá phức tạp. Cụ thể, từ năm 2017 đến nay, hàng năm đều có bệnh nhân chết do bệnh dại, tập trung nhiều ở một số huyện như M’Đrắk, Ea H’leo, Krông Búk, Krông Pắk, Cư M’gar.

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk cũng đã ghi nhận 2 trường hợp tử vong vì bệnh dại trên địa bàn tỉnh. Điều đáng lo ngại hiện nay, trên địa bàn Đắk Lắk có tới 17 ổ dịch dại trên động vật ở 6 huyện, thành phố gồm: TP. Buôn Ma Thuột, huyện Cư Kuin, Krông Năng, Cư M’gar, Krông Bông, Krông Ana. Đây là nguy cơ rất lớn nếu chúng ta không xử lý kịp thời có thể khiến virus dại lây lan giữa động vật với động vật, lây từ động vật sang người.

Cũng theo bác sĩ Lê Phúc, để phòng chống bệnh dại, cần thực hiện quản lý đàn chó, mèo thật tốt. Cụ thể, không thả rông chó, khi ra đường phải rọ mõm cho chó, đặc biệt người dân nên hưởng ứng tham gia việc tiêm vaccine phòng dại cho chó, mèo. Đây là biện pháp căn cơ, nếu chúng ta thực hiện được điều này yếu tố dịch tễ bệnh dại từ động vật sẽ không còn và như thế sẽ không còn lây sang cho người.

Bên cạnh đó, cần lưu ý đối với những đối tượng nguy cơ cao như những người thường xuyên giết, mổ, tiếp xúc trực tiếp với chó, mèo, nên tiêm phòng vaccine phòng bệnh dại. Đối với những trường hợp người dân bị chó, mèo cắn, vồ, hoặc liếm vào vết thương hở… thì cần tiêm phòng vaccine dại.

Cần lưu ý, trước khi tiêm vaccine, cần biết cách xử lý rửa vết thương đúng với hướng dẫn của ngành y tế bằng cách rửa vết thương ngay với xà phòng và xả dưới với nước sạch chảy liên tục trong thời gian khoảng 10-15 phút. Nếu không có xà phòng, có thể rửa ngay vết thương bằng nước sạch dưới vòi nước chảy liên tục 15 phút. Đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả nhất để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại.

"Thực tế đã có không ít trường hợp người dân bị chó dại cắn không đi tiêm vaccine vì lo ngại những tác dụng phụ và chữa trị bằng các bài thuốc đông y, đắp lá… đến khi lên cơn dại thì đã quá muộn và tử vong. Hiện nay, công nghệ sản xuất vaccine dại rất tốt, sử dụng công nghệ tế bào hoàn toàn không ảnh hưởng hay gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh như nhiều người dân vẫn lầm tưởng gây giảm trí nhớ, không minh mẫn… Do đó, chúng tôi khuyến cáo người dân nên yên tâm và đi tiêm vaccine sớm nhất có thể sau khi bị chó cắn, mèo cào để phòng bệnh dại", bác sĩ Lê Phúc nhấn mạnh.

Sau khi người bị động vật dại cắn, thời gian ủ bệnh từ 2 tuần đến 1 hoặc 2 năm (trung bình khoảng 2 tháng). Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng virus xâm nhập vào cơ thể, sự nặng nhẹ của vết thương, khoảng cách xa gần từ vết thương đến não bộ. Vết thương nặng, càng gần các đầu mút thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn. Ngược lại, nếu vết thương nhẹ, xa thần kinh trung ương, "đoạn đường" di chuyển của virus lên đến não và thời gian ủ bệnh sẽ dài hơn.

Khi bị nhiễm virus dại, triệu chứng đầu tiên của người bệnh là đau đầu, sốt, mệt mỏi, cảm giác tê và đau ngay tại vết thương. Khi virus xâm nhập sâu vào não bộ (thể viêm màng não), người bệnh bắt đầu có biểu hiện mất ngủ, sợ ánh sáng, sợ tiếng động, sợ gió, vã mồ hôi, mắt long sòng sọc, tăng tiết nước bọt, hạ huyết áp. Bệnh tiến triển tăng đến mức người bệnh không thể uống nước, không nuốt được, ăn uống trở nên cực kỳ khó khăn. Ở thể này, người bệnh sẽ tử vong sau 1 tuần kể từ ngày phát bệnh.

Thể bại liệt ít gặp hơn, thể này khiến người bệnh tê liệt toàn bộ cơ thể, rối loạn tiểu tiện, đại tiện, liệt tay, chân. Người bệnh sẽ tử vong ngay nếu liệt lan đến cơ hô hấp.