Cần đổi mới phương pháp dạy học môn Lịch sử thay vì cố học thuộc

Việc dạy học môn Lịch sử trong Chương trình giáo dục phổ thông mới hiện đang là vấn đề được dư luận hết sức quan tâm.

Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế xã hội của Quốc hội sáng 1/6, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Vĩnh Long) nhấn mạnh, môn Lịch sử phải là môn học bắt buộc ở cấp trung học phổ thông trong Chương trình giáo dục phổ thông mới.

Đại biểu cho rằng, lịch sử là quá khứ là nơi chứa đựng giá trị văn hóa, kho tàng tri thức, tinh hoa văn hóa nhân loại; là những bài học kinh nghiệm phong phú; là sự thật về cuộc sống trong suốt quá trình tồn tại, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

"Có lịch sử mới có tương lai. Học lịch sử sẽ giúp học sinh hiểu biết về nguồn cội để biết ơn tổ tiên, hiểu về đức tính, chịu thương, chịu khó, tinh thần đoàn kết, anh dũng, sáng tạo và thông minh của biết bao thế hệ trong đấu tranh bảo vệ non sông, bờ cõi, để trân trọng giá trị cuộc sống và nuôi dưỡng niềm tin, giúp học sinh có kiến thức về tinh hoa của văn hóa nhân loại" – bà Nguyễn Thị Quyên Thanh nêu rõ.

Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Vĩnh Long) phát biểu

Đại biểu tỉnh Vĩnh Long cho rằng, ngành giáo dục đào tạo đã có nhiều nỗ lực, quyết tâm trong đổi mới phương pháp dạy và học Lịch sử, đã có nhiều mô hình và cách dạy lịch sử rất hay và sinh động. Tuy nhiên, nỗ lực, quyết tâm đổi mới vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng của nhân dân.

Vì vậy, đại biểu trân trọng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cần quyết liệt hơn nữa trong đổi mới phương pháp dạy và học Lịch sử sao cho hấp dẫn. Học sinh chú trọng hơn tìm hiểu, phân tích các thông tin về Lịch sử thay cho phương pháp học vẫn còn khá nặng hiện nay là cố học thuộc để nhớ. Dẫn dắt học sinh tìm đến môn học Lịch sử bằng sự chủ động, biến những bài học lịch sử thành những câu chuyện sinh động, dễ nhớ và nhớ lâu. Khơi gợi và hình thành ở các em sự yêu thích đối với môn học Lịch sử.

Bên cạnh đó, để hình thành ý thức dân tộc, tinh thần yêu nước, hình thành thế giới quan và nhân sinh quan đối với học sinh, không chỉ có ở môn học Lịch sử, trong nhà trường mà còn có trong mọi sinh hoạt từ gia đình đến xã hội, từ mọi nguồn thông tin, học sinh tiếp cận hàng ngày, từ các hoạt động mà các em được tham gia được trải nghiệm từ cộng đồng.

"Thực tế hiện nay là học sinh chưa có nhiều điều kiện để học lịch sử từ cuộc sống. Các thông tin các em tiếp cận hàng ngày cũng chưa có nhiều thông tin về lịch sử. Học sinh nói riêng và giới trẻ hiện nay nói chung có quan điểm, cách nhìn, cách nghĩ về cuộc sống có nhiều thay đổi. Các em tìm sự chia sẻ, đồng cảm, giao tiếp và học hỏi qua môi trường mạng. Với nguồn thông tin vô tận và khó kiểm soát, tôi tin rằng và luôn mong muốn ngành giáo dục cũng như là giáo dục về Lịch sử nói riêng cũng như giáo dục nói chung phải là trách nhiệm của toàn xã hội và của mỗi gia đình, cần có sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới" - đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh kiến nghị.

Trước đó, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đã có báo cáo chuyên đề gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về "Việc triển khai Chương trình GDPT 2018 đối với môn Lịch sử cấp THPT".

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng, môn Lịch sử cần được xác định vị trí đặc biệt quan trọng trong Chương trình giáo dục phổ thông theo đúng tinh thần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đúng tinh thần Nghị quyết số 113/2015/QH13 ngày 27/11/2015 của Quốc hội, đồng thời bảo đảm mục tiêu "chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống văn hóa, lịch sử…", hình thành nhân cách, lòng yêu nước, sự hiểu biết, nhận thức về truyền thống dân tộc của học sinh và cho thế hệ trẻ.

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp thu ý kiến các tầng lớp nhân dân, đội ngũ chuyên gia lịch sử, các đại biểu Quốc hội, quy định môn học Lịch sử cấp Trung học Phổ thông trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là môn học bắt buộc với khối lượng kiến thức phù hợp; tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và cách thức thi, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục đối với môn học; đồng thời truyền cảm hứng cho học sinh yêu thích môn Lịch sử.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cần tăng cường công tác tuyên truyền về Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nói chung, Chương trình môn Lịch sử nói riêng để tăng thêm sự đồng thuận, ủng hộ của xã hội trong việc triển khai thực hiện.

Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội vừa có báo cáo chuyên đề gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Việc triển khai Chương trình GDPT 2018 đối với môn Lịch sử cấp THPT”.