Các ngân hàng thế giới xa lánh ngành than
Lúc này đang là thời điểm vừa tốt nhất vừa tệ nhất đối với ngành khai thác than.
Sau nhiều năm suy giảm, nhu cầu đối với nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm đã tăng trở lại trong năm nay khi châu Âu tranh giành mua than để thay thế khí đốt của Nga và các công ty khai thác than đang kiếm bộn tiền.
Với giá than đạt mức cao kỷ lục, thông thường các công ty sẽ mở rộng hoạt động, nhưng các dự án đang bị bỏ ngỏ vì hầu hết các ngân hàng phương Tây đều cam kết hạn chế cho vay đối với những lĩnh vực liên quan đến biến đổi khí hậu.
Gerhard Ziems, giám đốc tài chính của công ty khai thác than Úc Coronado Global Resources Inc cho biết: "Nếu bạn là doanh nghiệp đang có ngân hàng thì điều đó dễ dàng hơn. Còn nếu bạn muốn thực hiện một dự án khai thác mỏ mới, hãy quên điều đó đi vì đó là điều bất khả thi".
Nhu cầu đối với nhiên liệu hóa thạch hiện đang cao đến mức một số công ty khai thác nói rằng họ đang bán than luyện cốc được các nhà sản xuất thép sử dụng cho các công ty điện lực. Than nhiệt - có giá trị thấp hơn, được sử dụng trong các nhà máy điện - lần đầu tiên được giao dịch với mức giá cao hơn so với giá than luyện cốc vào tháng Sáu vừa qua.
"Đó là một tình huống điên rồ," ông Ziems của Coronado nói, ví điều đó giống như giao dịch bạc với giá cao hơn vàng.
Giá than nhiệt tiêu chuẩn Newcastle của Úc đã giảm xuống ở mức khoảng 50 USD/tấn vào đầu năm 2020 trước khi tăng lên trên 150 USD/tấn vào đầu năm 2022. Sau đó, giá đột ngột tăng vọt lên mức cao kỷ lục trên 400 USD/tấn vào tháng 9 khi các quốc gia ráo riết tìm kiếm các giải pháp thay thế cho khí đốt của Nga. Mặc dù giá hiện đã giảm khỏi mức cao kỷ lục đó, song vẫn gần sát mức cao nhất trong lịch sử.
Nhưng với việc các ngân hàng phương Tây chịu áp lực từ các cổ đông trong việc thể hiện hành động đối với biến đổi khí hậu, các giám đốc điều hành ngành than cho biết họ đang phải tìm kiếm nguồn tài trợ thay thế để tận dụng bối cảnh thuận lợi hiện tại.
Đối với một số người, đó thậm chí chỉ là vấn đề tìm người cho vay đối với các dịch vụ tài chính cơ bản.
Ngay sau khi công ty khai thác Bắc Mỹ Bens Creek Group niêm yết trên sàn AIM của London vào tháng 10 năm ngoái, Tập đoàn Ngân hàng Lloyds đã rút các dịch vụ ngân hàng khỏi công ty do thay đổi chính sách liên quan đến than.
Vào tháng 2, Lloyds cho biết họ sẽ ngừng tài trợ cho các công ty khai thác tạo ra hơn 5% doanh thu từ than nhiệt vào cuối năm nay và sẽ không còn cung cấp dịch vụ ngân hàng đa năng cho các khách hàng sử dụng than luyện cốc mới.
Các nhà quản lý của Bens Creek đã phải mất hàng tháng trời và hàng chục lần bị từ chối trước khi mở được tài khoản ngân hàng tại chi nhánh của Ngân hàng Nhà nước Ấn Độ ở Anh. Giám đốc điều hành của Bens Creek, Adam Wilson, nói: "Vào năm ngoái, không ai gặp phải những vấn đề này".
Câu chuyện tương tự cũng xảy ra với Minergy Limited, một công ty khởi nghiệp được niêm yết ở Botswana và đang tìm nguồn tài trợ cho các kế hoạch mở rộng của mình.
Morne du Plessis, Giám đốc điều hành của Minergy cho biết: "Chúng tôi đang xem xét tất cả các lựa chọn trong giai đoạn này, nhưng không có sẵn ngân hàng thương mại quan tâm tới chúng tôi".