Bill Gates trả lời dân Reddit, hào hứng trở thành ông ngoại trong năm mới

Ông Bill Gates. (Ảnh: Lev radin/Shutterstock)

Ông viết: Tuần này tôi đã thực hiện lần thứ 11 AMA trên Reddit. Tôi thích kiểu AMA này. Cách tiếp cận không kiểm duyệt trước của nó cho phép tôi trả lời các câu hỏi khôn khéo về nhiều chủ đề trong thời gian thực. Năm nay, dân Reddit đã hỏi về mọi thứ, từ biến đổi khí hậu và chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cho đến chế độ ăn thuần chay hay là quan điểm của tôi về Scotland.

Q (câu hỏi của dân Reddit): Xin chào Bill, quan điểm của ông về AI (trí tuệ nhân tạo) tổng quát là gì? Ông nghĩ việc này sẽ tác động đến thế giới như thế nào?

A (câu trả lời của Bill Gates): Tôi khá ấn tượng với tốc độ cải tiến của các AI này. Tôi nghĩ rằng chúng sẽ có ảnh hưởng rất lớn. Khi liên hệ việc này với bối cảnh Quỹ Gates (Gates Foundation), chúng tôi muốn có những gia sư [nhờ AI] giúp trẻ em học toán đồng thời duy trì hứng thú. Chúng tôi muốn trợ giúp y tế [nhờ AI] cho những người ở Châu Phi nào không thể tiếp cận bác sĩ. Tôi vẫn đang làm việc với Microsoft trong một số [việc], vì vậy tôi theo dõi việc rất chặt chẽ.

Có phải ông cho rằng dùng công nghệ để đánh bật giáo viên và bác sĩ khỏi việc làm sẽ có tác động tích cực đến thế giới chúng ta? Ông nghĩ sao, nếu thay vào đó, chúng ta dùng AI để cung cấp quyền tiếp cận bình đẳng tới giáo dục và đào tạo cho nhiều giáo viên và bác sĩ hơn, mà không cần chi phí 500.000 đô la [để đào tạo ra mỗi người đó]. Ông có nghĩ phải chăng làm như thế sẽ có tác động tích cực hơn đối với con người không?

A: Tôi cho rằng chúng ta sẽ cần nhiều giáo viên và bác sĩ hơn chứ không phải ít hơn. Trong công việc của Quỹ [Gates], thiếu hụt bác sĩ sẽ có nghĩa là rất nhiều người sẽ không bao giờ gặp bác sĩ và họ đau khổ vì điều đó. Chúng tôi muốn quy mô lớp học nhỏ hơn. Các công cụ kỹ thuật số có thể giúp ích, mặc dù cho đến nay thì hiệu quả của chúng vẫn còn khiêm tốn.

Gần đây trên GatesNotes, ông đề cập rằng mình sắp lên chức ông ngoại, xin chúc mừng! Những bài học từ cuộc đời nào ông có thể nói với cháu của mình để giúp cuộc sống hạnh phúc hơn, ý nghĩa hơn, và có mục đích hơn?

A: Tôi nghĩ người ta chủ yếu giúp bọn trẻ là bằng cách nêu gương tốt và cho chúng thời gian khi chúng muốn. Tôi hy vọng sẽ có thật nhiều thời gian dành cho bất kỳ đứa cháu nào mà tôi có, để chia sẻ niềm đam mê của tôi với thế giới này. [Có thêm] một đứa cháu khiến phải suy nghĩ về cách chúng ta làm sao đảm bảo cho [thế hệ] tương lai sẽ tốt đẹp hơn, như chính trị, y tế, khí hậu, v.v.

Xin chào ông Gates, quan điểm của ông về ChatGPT của OpenAI là gì?

A: Nó cho [chúng ta] thấy được một góc của bức tranh trong tương lai. Tôi rất ấn tượng với toàn bộ cách tiếp cận cũng như tiến bộ của nó.

Tại sao ông mua nhiều đất nông nghiệp đến như vậy, ông có nghĩ rằng đây là vấn đề liên quan tới sự giàu có của tỷ phú và lượng tiền ông có thể thu được một cách không tương xứng [tỷ lệ]?

A: Tôi sở hữu ít hơn 1/4000 đất nông nghiệp ở Hoa Kỳ. Tôi đã đầu tư vào những trang trại này để làm cho chúng có năng suất cao hơn và tạo ra nhiều việc làm hơn. Không có một kế hoạch vĩ đại nào liên quan. Trên thực tế, tất cả những quyết định này đều do một nhóm đầu tư chuyên nghiệp đưa ra.

Về những người rất giàu, tôi nghĩ họ nên đóng thuế nhiều hơn và họ nên cho đi sự giàu có của mình theo thời gian. Đó là điều làm tôi rất thỏa mãn, và cũng là công việc toàn thời gian của tôi.

Quỹ Gates đã đấu tranh để vắc-xin Oxford KHÔNG phải là nguồn mở, mà là được bán để kiếm lời. Tôi chắc rằng họ không phiền đâu.

A: Điều này không chính xác. Mặc dù cả tôi và Quỹ đều không tham gia vào việc cấp phép từ Oxford cho AstraZeneca, nhưng AstraZeneca đã làm rất tốt việc giúp đỡ bất kỳ nhà sản xuất vắc xin nào có thể sản xuất được. Một ví dụ tuyệt vời là Serum mà Quỹ đã đầu tư tài trợ và sản xuất vắc xin 2B đã cứu sống hàng triệu người.

Chẳng phải là mâu thuẫn sao khi vừa làm một [tổ chức] nhân đạo và vừa tích lũy đất đai vốn là tài sản khan hiếm nhất?

A: Mọi thứ tôi sở hữu sẽ được bán khi tiền chuyển vào Quỹ. Trong thời gian đó, nhóm đầu tư của tôi cố gắng đầu tư vào tài sản nào có hiệu quả bao gồm cả đất nông nghiệp mặc dù đó là ít hơn 4% trong tổng số.

Xin chào Bill. Nhiều năm trước, tôi nhớ hẳn là quãng năm 2000, tôi đã nghe ông nói điều gì đó trên TV như, “mọi người đang đánh giá quá cao Internet sẽ thế nào trong 5 năm nữa, và đánh giá quá thấp nó sẽ thế nào trong 10 năm nữa.” Có bất kỳ sự thay đổi mạnh mẽ công nghệ nào tương tự như thế vào giai đoạn bây giờ hay không? Bất kỳ sự thay đổi công nghệ nào, không nhất thiết phải là Internet.

A: [Trí tuệ nhân tạo] AI chính là cái lớn đó. Tôi không nghĩ Web3 có thể sánh được. Không chỉ riêng thế giới ảo metaverse mới là [gì đó] cách mạng. AI đích thị là cách mạng lớn.

Phần lớn thời gian của tôi là dành cho những tân tiến như giúp phụ nữ mang thai biết liệu họ có cần đến bệnh viện trước hay không (công việc siêu âm mà tôi đã đề cập trong lá thư cuối năm của mình). Suy dinh dưỡng và thiếu máu là những lĩnh vực quan trọng mà chúng tôi thấy có nhiều hứa hẹn ngay bây giờ.

Xin chào ông Gates, [tôi là] người hâm mộ lâu năm ở đây, và là lập trình viên đồng nghiệp. Gần đây ông có tiến triển gì với các lò phản ứng muối Thorium nóng chảy của mình không? Hoặc ít nhất là giúp hạn chế sử dụng năng lượng hạt nhân, [như vậy] có thể giúp ích rất nhiều cho thế giới hiện tại và trong những năm tới.

A: Các thiết kế lò phản ứng Terrapower (có 2 cái) đều sử dụng sodium lỏng làm chất làm mát và uranium làm nhiên liệu. Chúng tôi đang đạt được tiến bộ tuyệt vời mặc dù chiến tranh Ukraine có nghĩa là nhiên liệu uranium của chúng tôi bị trì hoãn. Lò phản ứng đầu tiên đang được xây dựng ở Wyoming và sẽ hoạt động vào năm 2030. Điều này có thể đóng góp rất lớn cho những thách thức về khí hậu vì nó sẽ có chi phí thấp và siêu an toàn. Tôi vừa qua Tây Virginia để tìm hiểu về nền kinh tế năng lượng của họ và nghe nói về các dự án ở đó như nhà máy sản xuất pin FORM (một công ty BEV) vừa được cam kết.

Giá cả sinh hoạt tăng chóng mặt, tiền lương trì trệ. Rất nhiều người coi như đang sống trong trại thái chỉ đủ sinh tồn. Làm thế nào để chúng ta khiến các tập đoàn và những người cực kỳ giàu trả lương cao hơn, đóng thuế của họ. Hơn nữa, chúng ta sẽ thực hiện những bước nào để tạo ra một nền kinh tế có lợi cho số đông chứ không phải một số ít người được chọn?

A: Tôi ngạc nhiên thuế đã không được tăng thêm. Ví dụ, tỷ lệ tăng vốn có thể giống như tỷ lệ thu nhập thông thường. Tôi biết mọi thứ rất khó khăn với nhiều người.

Thưa ông Gates, suy xét lại về những năm ông gắn bó với Microsoft, điều lớn nhất duy nhất mà ông ước mình nên làm khác đi là gì?

A: Tôi từng là CEO [của Microsoft] cho đến năm 2000. Chắc chắn bây giờ tôi biết nhiều điều mà hồi đó tôi chưa biết. [Nếu giờ làm lại thì] hai lĩnh vực tôi sẽ thay đổi là công việc của chúng tôi trong hệ điều hành điện thoại (Android đã thắng), và cố gắng giải quyết vụ kiện chống độc quyền sớm hơn.

Ngày nay, công nghệ chỉ là chức năng đối với ông, hay vẫn còn khía cạnh nào đó gây hứng thú? Chẳng hạn, ông có còn làm những việc nerdy hay geeky trong thời gian rảnh rỗi không; ví dụ như viết mã chương trình?

A: Có. Tôi thích loay hoay viết mã. Lần cuối cùng mã chương trình của tôi được dùng trong sản phẩm của Microsoft là năm 1985; đã lâu quá rồi. Tôi có thể không còn bị dọa khi nghĩ rằng lịch làm việc bận quá đến nỗi “Tôi sẽ đến và viết nó trong khi nghỉ cuối tuần.”

Tại sao ông tập trung vào chăm sóc sức khỏe và vắc-xin?

A: Khi tôi nhìn thấy những đứa trẻ sắp chết mà có thể được cứu với giá dưới 1.000 đô la mỗi mạng sống, tôi biết rằng đó phải là ưu tiên hàng đầu cho việc hoàn trả [cho sự giàu có] của tôi. Gần như không có ai tài trợ cho các công việc như sốt rét đã giết chết hơn một triệu trẻ em mỗi năm vào thời điểm đó. Chúng tôi đã đạt được tiến bộ, nhưng nó vẫn là 400.000 và chúng tôi cam kết cuối cùng sẽ đưa nó về 0.

Q: Ông hào hứng với điều gì trong năm tới?

A: Đầu tiên trở thành ông ngoại. Thứ hai là một người bạn tốt và người cha tốt. Tiến bộ thứ ba về sức khỏe và đổi mới khí hậu. Thứ tư giúp định hình những tiến bộ của AI theo hướng tích cực.

Thiên Đức

Lo công cụ ảnh hưởng học tập, New York cấm học sinh và giáo viên dùng OpenAI ChatGPT Mạng máy tính trong các trường học ở New York sẽ không cho kết nối vào ChatGPT vì có “tác dụng xấu cho học tập”.