Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Năm lý do vì sao sự kiện này quan trọng?

Chia sẻ Facebook

Anthony Zurcher BBC Bắc Mỹ

1 tháng 11 2022

Joe Biden không có tên trong cuộc bỏ phiếu - cuộc bầu cử giữa kỳ quyết định ai kiểm soát Quốc hội cũng như các cơ quan lập pháp tiểu bang và văn phòng thống đốc. Nhưng các cuộc bầu cử sẽ trao cho người bỏ phiếu cơ hội bày tỏ trực tiếp quan điểm của họ về nhiệm kỳ tổng thống của ông Joe Biden và đường hướng hiện tại của đất nước.

Với việc nền kinh tế Mỹ đang gặp khó khăn và người bỏ phiếu quan ngại về tội phạm và người nhập cư không giấy tờ, kết quả có thể khắc nghiệt đối với tổng thống đương nhiệm. Hơn nữa, kết quả sẽ ảnh hưởng tới chiến dịch bầu cử tổng thống 2024, và đặc biệt là khả năng Donald Trump tái tranh cử.

Dưới đây là năm lý do vì sao cuộc bầu cử này lại quan trọng như vậy:

1.Quyền hoặc hạn chế phá thai

Một Quốc hội trong hình hài mới có thể trực tiếp ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người Mỹ trên khắp đất nước. Phá thai là một ví dụ điển hình.

Vào tháng Sáu, Tòa án Tối cao đã bãi bỏ quyền phá thai được bảo vệ trong hiến pháp. Cả hai đảng đã đề xuất các luật mới trên toàn quốc nếu họ giành được quyền kiểm soát Quốc hội vào giữa nhiệm kỳ.

Đảng Dân chủ đã hứa sẽ duy trì quyền phá thai trong khi đảng Cộng hòa đề xuất cấm phá thai sau 15 tuần trên toàn quốc.

Ở cấp tiểu bang, kết quả của các cuộc chạy đua bầu cử thống đống trong các chiến trường chính trị truyền thống như Pennsylvania, Wisconsin và Michigan có thể đồng nghĩa với việc các luật hạn chế phá thai sẽ được áp dụng tại đó.

Ai sẽ kiểm soát Quốc hội và ai sẽ lên nắm quyền tại các tiểu bang cũng sẽ ảnh hưởng tới những gì các chính sách khác tập trung vào, bên cạnh vấn đề phá thai.

Nếu đảng Cộng hòa chiếm ưu thế, vấn đề người di cư, quyền tự do tôn giáo và tội phạm bạo lực có thể là các ưu tiên.

Đối với đảng Dân chủ, môi trường, chăm sóc sức khỏe, quyền bỏ phiếu và kiểm soát súng sẽ tiếp tục là các vấn đề trọng tâm.

2.Đến lượt đảng Cộng hòa điều tra đảng Dân chủ

Tuy nhiên, các cuộc bỏ phiếu giữa kỳ sẽ có tác động vượt lên trên các vấn đề chính trị.

Kiểm soát Quốc hội có nghĩa có quyền thành lập ủy ban điều tra.

Trong hai năm, đảng Dân chủ đã giới hạn số lượng các cuộc điều tra mà Nhà Trắng phải đối mặt, và đặt trọng tâm ưu tiên lên điều tra vụ tấn công vào Quốc hội Mỹ ngày 6/1/2021.

Đảng Dân chủ đã phỏng vấn hàng trăm người và tổ chức các phiên điều trần trong các khung giờ vàng về vụ việc, nhằm tìm hiểu xem điều gì Nhà Trắng của Trump đã biết từ trước và đã phản ứng ra sao.

Họ kỳ vọng sẽ xuất bản một báo cáo trước khi bước sang năm mới 2023.

Nhưng tất cả những điều này dường như đã sẵn sàng để thay đổi. Đảng Cộng hòa, những người đã đoán trước họ sẽ kiểm soát Hạ viện, nói rằng họ sẽ dập tắt ủy ban điều tra vụ tấn công vào Quốc hội hôm 6/1 và sẽ tiến hành một phiên điều trần về mối quan hệ của con trai Joe Biden, ông Hunter, với Trung Quốc.

Họ cũng muốn rà soát lại các chính sách nhập cư của chính quyền Biden, việc Mỹ rút quân khỏi Àghnistan và nguồn gốc dịch Covid-19 ở Trung Quốc. Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện, thì quá trình xác nhận những người mà Biden lựa chọn để làm việc cho tòa án liên bang và các cơ quan chủ chốt của chính phủ sẽ đi vào bế tắc.

3.Tương lai của Joe Biden

Các cuộc bầu cử giữa kỳ thường được coi là một cuộc trưng cầu dân ý trong hai năm đầu tiên của một nhiệm kỳ tổng thống - với việc đảng cầm quyền thường bị đánh bại.

Tỷ lệ tín nhiệm của ông Biden rất thấp trong vòng hơn một năm qua. Trong khi vận may của đảng Dân chủ có vẻ đã phục hồi sau trong mùa hè, lạm phát cao và lo ngại về nền kinh tế lại bồi thêm vào giai đoạn cuối của chiến dịch giữa kỳ, khiến đảng Dân chủ phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn để nắm giữ cả hai viện của Quốc hội.

Trong hai năm đầu tiên làm tổng thống, ông Biden đã thúc đẩy thông qua các luật mới về biến đổi khí hậu, kiểm soát súng, đầu tư hạ tầng và chính sách cho trẻ em nghèo bất chất việc ông có đa số hẹp trong Quốc hội.

Nếu một trong số hai viện chuyển sang đảng Cộng hòa kiểm soát, họ sẽ có quyền chặn các dự luật của đảng Dân chủ trước khi nó được Quốc hội thông qua, và kết quả sẽ là sự bế tắc.

Một đêm tồi tệ cho đảng Dân chủ sẽ nhanh chóng bị diễn dịch thành một dấu hiệu cho sự yếu kém về chính trị của ông Biden - và có thể lại làm dấy lên các lời kêu gọi ông Biden nhường đường cho một đảng viên Dânn chủ khác khi mùa tranh cử tổng thống 2024 bắt đầu.

Tuy nhiên, tổng thống Mỹ và các cố vấn của ông khẳng định ông sẽ tái tranh cử, và việc một tổng thống đương nhiệm bị mất chức trong một kỳ bầu cử so bộ - khi các ứng cử viên của cùng một đảng cạnh tranh vị trí ứng cử viên - chỉ mới xảy ra một lần trong kỷ nguyên chính trị hiện đại.

4.Khi Trump tái tranh cử

Không giống các vị tổng thống bất bại gần đây, ông Trump không để chính trị ngủ yên.

Ông có vẻ vẫn còn nuôi dưỡng mối quan tâm của mình vào việc quay trở lại Nhà Trắng trong năm 2024 - và bầu cử giữa kỳ có thể củng cố hoặc làm tan vỡ hi vọng của ông. Trong khi ông không có tên trong danh sách bầu cử, hàng chục ứng cử viên mà ông lựa chọn đang chạy đua trên khắp nước Mỹ.

Cựu tổng thống đã có thể cất nhắc một số ứng cử viên Thượng viện, như cựu cầu thủ bóng đá Herschel Walker ở Georgia, bác sỹ truyền hình Mehmet Oz ở Pennsylvania và tác giả nền dân túy JD Vance ở Ohio, trong số các chính trị gia Cộng hòa truyền thống, bất chấp phản đối từ các lãnh đạo Cộng hòa cao tuổi.

Nếu họ chiến thắng, điều này có thể chứng minh rằng bản năng chính trị của ông Trump rất sắc bén - và thương hiệu chính trị bảo thủ của ông có một sự quyến rũ mang tầm quốc gia. Nhưng nếu đảng Cộng hòa không giành đủ ghế trong Quốc hội, điều này là do thất bại của các ứng cử viên do chính tay ông Trump chọn không theo quy luật, cựu tổng thống có thể cùng gánh vác trách nhiệm.

Một kết quả như vậy có thể sẽ làm tăng hi vọng cho các đối thủ của ôgn Trump trong đảng. Cả thống đốc Florida, Ron DeSantis và thống đốc Taxas, Greg Abbott, đều đang sẵn sàng tranh cử vào tháng 11, và có thể dùng các kết quả này làm bàn đạp cho chiến dịch của chính họ để giành được đề cử của đảng Cộng hòa để chạy đua tranh chức tổng thống vào 2024.

5.Liệu những người phản đối kết quả bầu cử có kiểm soát bầu cử không?

Các cuộc bầu cử giữa kỳ 2022 sẽ là những cuộc bầu cử liên bang đầu tiên kể từ vụ tấn công Quốc hội ngày 6/1, khi những người ủng hộ ông Trump cố gắng ngăn việc xác nhận chiến thắng của ông Biden.

Các kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 sẽ là cuộc bầu cử liên bang đầu tiên kể từ cuộc tấn công ngày 6 tháng 1 vào Điện Capitol của Mỹ, khi những người ủng hộ Trump cố gắng ngăn cản chiến thắng bầu cử của Joe Biden được chứng nhận.

Không bị trừng phạt bởi cuộc bạo loạn nói trên, ông Trump tiếp tục đặt câu hỏi về kết quả của cuộc bầu cử đó và đã tích cực ủng hộ các ứng cử viên Đảng Cộng hòa, những người nói rằng chiến thắng của Trump đã bị đánh cắp khỏi họ.

Nhiều ứng cử viên trong số này, như ứng cử viên chức bộ trưởng Mark Finchem ở Arizona và Jim Marchant ở Nevada và ứng cử viên thống đốc Doug Mastriano ở Pennsylvania, đang tranh cử các chức vụ nơi họ sẽ có ít nhất một số quyền kiểm soát đối với hệ thống bầu cử của các tiểu bang này cho tới cuộc tranh cử tổng thống năm 2024 .

Những chính trị gia này, nếu được bầu, có thể từ chối xác nhận kết quả bầu cử của bang họ trong một cuộc bầu cử có kết quả sát nút.

Họ cũng có thể tham gia các vụ kiện chống lại các địa phương dựa trên các cáo buộc tham nhũng bầu cử, hoặc ban hành các quy tắc và quy định mới hạn chế một số phương thức bỏ phiếu, chẳng hạn như qua đường bưu điện hoặc thông qua các thùng bỏ phiếu.

Vào năm 2020, dưới áp lực của Trump để đảo ngược một số kết quả, các quan chức đảng Cộng hòa ở nhiều bang đã từ chối yêu cầu của ông.

Hai năm kể từ bây giờ, nếu một cuộc bầu cử có tranh chấp tương tự diễn ra, kết quả của những cuộc bầu cử này có thể hoàn toàn khác.

Chia sẻ Facebook