Bài toán giảm tác động đến môi trường khi bùng nổ nhu cầu data center

Bùng nổ về nhu cầu trung tâm dữ liệu (data center) trên toàn cầu đang dần làm rõ thêm tác động môi trường của ngành. Trong báo cáo mới công bố, Cushman & Wakefield đưa ra hệ thống đo lường giúp giảm tác động môi trường của trung tâm dữ liệu.

Theo Cushman & Wakefield, thị trường trung tâm dữ liệu Châu Á Thái Bình Dương là một trong những khu vực phát triển nhanh nhất và đang trên đà trở thành thị trường lớn nhất thế giới trong thập kỷ tới.

Tại Việt Nam, hiện có khoảng 27 trung tâm dữ liệu đặt tại các thành phố lớn với đa dạng về quy mô, chất lượng và tiêu chuẩn đạt được. Tổng thể thị trường ước tính khoảng 45MW, với một số nhà khai thác và nhà phát triển mới đang mong muốn bổ sung thêm nguồn cung vào thị trường trong ngắn hạn đến trung hạn.

Trong đó, khoảng 80% trung tâm dữ liệu được vận hành bởi các công ty viễn thông địa phương. Tệp khách hàng trung tâm dữ liệu phần đông từ ngành viễn thông và công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng, bảo hiểm, chính phủ. Một số “ông lớn” đang vận hành trên thị trường như VVNPT IDC (7 cơ sở, 2 trung tâm 10,000 m2; các cơ sở khác dưới 2,000 m2 cùng với liên doanh tại một số dự án khác có quy mô lớn từ 5,000 - 6,000 m2), Viettel IDC (5 cơ sở: 1 trung tâm 10,000 m2; 3 trung tâm 3,000 - 6,500 vm2 và 1 trung tâm 500 m2), FPT Telecom (4 cơ sở, tất cả đều dưới 5,000 m2). Một số cái tên khác bao gồm CMC Telecom, KDDI Corporation, Hitachi Asia (Vietnam), Hewlett Packard Enterprise, SAP Vietnam, IBM Vietnam Company Ltd., Microsoft Vietnam and Amazon Web Services Vietnam.

Trung tâm dữ liệu là loại bất động sản đặc biệt

Trung tâm dữ liệu là loại bất động sản đặc biệt sử dụng nhiều năng lượng và carbon, do thiết bị chạy liên tục, kèm theo đó là hệ thống làm mát, máy phát điện và ánh sáng. Trên thực tế, lượng khí thải carbon từ các trung tâm dữ liệu đóng góp tới 3.7% tổng lượng khí thải nhà kính toàn cầu, xếp trên cả ngành hàng không (2.4%), vận tải biển (2.3%) và trồng lúa (1.5%).

Trên thực tế, một số nhà khai thác trung tâm dữ liệu đã đặt ra các mục tiêu ESG (yếu tố môi trường, xã hội và quản trị) đầy tham vọng và đang tìm cách thực tế để đạt được mục tiêu đó.

Vì vậy, Cushman & Wakefield đã đưa ra bộ ba chỉ số quan trọng để đo lường tác động môi trường của data center bao gồm hiệu suất sử dụng điện (PUE); hiệu quả sử dụng carbon (CUE); hiệu suất sử dụng nước (WUE).

Về tổng quan, ngành data center đã có những cải tiến đáng kể trong những năm gần đây đối với chỉ số PUE khi mức trung bình toàn cầu đã giảm từ khoảng 2.5 vào năm 2007 xuống còn 1.5 ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, chỉ số WUE và CUE cũng vô cùng quan trọng để cung cấp bức tranh tổng thể hơn về tác động môi trường thực sự của các trung tâm dữ liệu.

Trong đó, chỉ số CUE có thể được cải thiện với việc sử dụng năng lượng tái tạo như điện gió, mặt trời. Còn chỉ số WUE có thể giảm tùy theo thiết kế hệ thống làm mát, giải pháp tái sử dụng nước hoặc thu hoạch nước mưa thay vì dùng hệ thống nước sạch.

Ngoài ra, các trung tâm dữ liệu được xây dựng ở những vùng có khí hậu mát mẻ hơn có thể tận dụng không khí lạnh làm mát cơ sở. Điều này giúp loại bỏ nhiệt dư thừa trong hệ thống, giảm nhu cầu sử dụng hệ thống làm mát trong phòng máy tính truyền thống, vốn tốn nhiều năng lượng và carbon.

Từ đó, một cơ sở có thể sử dụng hệ thống thu hồi nhiệt để cung cấp nhiệt dư thừa cho các doanh nghiệp gần đó để vận hành hệ thống nước nóng, sản xuất thực phẩm và sưởi ấm.

Các yếu tố hỗ trợ phát triển trung tâm dữ liệu tại Việt Nam

Đánh giá về tiềm năng trong tương lai, bà Trang Bùi - Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield, cho biết nhu cầu về trung tâm dữ liệu sẽ chỉ tăng lên khi tốc độ số hóa của mọi thứ từ ngân hàng đến sản xuất đến truyền thông ngày càng tăng.

Bên cạnh đó, thị trường trung tâm dữ liệu được coi là ít bị ảnh hưởng bởi chu kỳ bất động sản truyền thống với lợi nhuận kỳ vọng cao hơn và ổn định.

Vì vậy, cách duy nhất đảm bảo sự bền vững trong tương lai là đảm bảo các tiêu chuẩn, quy định theo kịp tốc độ tăng trưởng của ngành. Để hỗ trợ phát triển các trung tâm dữ liệu tại Việt Nam, cần có sự cải thiện về cơ sở hạ tầng viễn thông và hệ thống điện đáng tin cậy để ngăn chặn thời gian ngừng hoạt động cũng như tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Ngoài ra, các gói ưu đãi hấp dẫn từ Chính phủ như ưu đãi về thuế suất hay tiền sử dụng đất để phát triển trung tâm dữ liệu sẽ khuyến khích các chủ đầu tư tham gia vào thị trường này.

Cuối cùng, chất lượng nguồn nhân lực cũng là một yếu tố quan trọng trong việc quản lý vận hành các trung tâm dữ liệu và cung cấp các dịch vụ chất lượng cao.

Thế Mạnh