Bắc Cực nóng lên nhanh gấp 4 lần so với phần còn lại của Trái đất

Đây là kết quả nghiên cứu được công bố hôm 11/8, cho thấy các mô hình khí hậu đang đánh giá thấp tốc độ nóng lên ở vùng cực Trái đất này.

Ủy ban Khoa học khí hậu của Liên Hợp Quốc cho biết trong một báo cáo đặc biệt vào năm 2019 rằng Bắc Cực đang nóng lên "gấp 2 mức trung bình toàn cầu" do một quá trình được gọi là khuếch đại Bắc Cực.

Điều này xảy ra khi băng và tuyết trên biển, vốn phản xạ nhiệt của mặt trời một cách tự nhiên, thay vào đó sẽ hấp thụ nhiệt năng từ ánh sáng mặt trời.

Trong khi các nhà khoa học nhất trí từ lâu rằng Bắc Cực đang nóng lên nhanh chóng, các ước tính khác nhau tùy theo khung thời gian được nghiên cứu và định nghĩa về những gì tạo nên khu vực địa lý của Bắc Cực.

Một nhóm các nhà nghiên cứu có trụ sở tại Na Uy và Phần Lan đã phân tích 4 bộ dữ liệu nhiệt độ do các nghiên cứu vệ tinh kể từ năm 1979 thống kê, năm mà dữ liệu vệ tinh bắt đầu được thu thập, trên toàn bộ Bắc Cực.

Họ phát hiện ra rằng theo dữ liệu, trung bình Bắc Cực đã ấm lên 0,75°C mỗi thập kỷ, nhanh gần 4 lần so với phần còn lại của hành tinh.

(Ảnh: AP)

Antti Lipponen, đồng tác giả của Cơ quan Khí tượng Phần Lan, nói: "Điều đáng chú ý là Bắc Cực đang nóng lên nhanh gấp đôi so với địa cầu, vì vậy tôi hơi ngạc nhiên khi con số của chúng ta cao hơn nhiều so với con số thông thường này".

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment cho thấy những thay đổi đáng kể về tốc độ nóng lên ở Bắc Cực tùy theo khu vực. Ví dụ, khu vực Á - Âu của Bắc Băng Dương, gần quần đảo Svalbard và Novaya Zemlya, đã ấm lên 1,25°C mỗi 10 năm, nhanh hơn 7 lần so với phần còn lại của thế giới.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng ngay cả các mô hình khí hậu hiện đại nhất cũng dự đoán tình trạng nóng lên ở Bắc Cực thấp hơn khoảng 1/3 so với những gì dữ liệu quan sát được.

Ngoài tác động sâu sắc đến các cộng đồng địa phương và động vật hoang dã sống dựa vào băng biển để săn mồi, thực trạng nóng lên dữ dội ở Bắc Cực sẽ gây ra những hậu quả trên toàn thế giới.

Thềm băng ở Greenland, mà các nghiên cứu gần đây cảnh báo có thể đang tiến đến "điểm tới hạn" tan chảy, theo đó băng tan chảy tại đây sẽ khiến mực nước đại dương của Trái đất tăng lên khoảng 6 mét.

Ông Lipponen cho biết: "Biến đổi khí hậu là do con người gây ra. Khi Bắc Cực nóng lên, các sông băng sẽ tan chảy và điều này sẽ ảnh hưởng đến mực nước biển trên toàn cầu. Điều đang xảy ra ở Bắc Cực sẽ ảnh hưởng đến tất cả chúng ta".

Tổ chức Khí tượng thế giới đã chính thức công nhận mức nhiệt 38 độ C đo được ở vùng Siberia của Nga là mức nhiệt cao kỷ lục từng được ghi nhận với Bắc Cực.