Ai sở hữu Chứng khoán Kenanga vừa bị kiểm soát đặc biệt?
Việc tăng gấp 3 vốn điều lệ và chào đón cổ đông chiến lược từ Malaysia vào năm 2009 được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện hoạt động kinh doanh của KVS. Dù vậy, trong giai đoạn 2009 - 2014, tình hình tài chính KVS vẫn gặp nhiều vấn đề, thậm chí gặp rủi ro về khả năng hoạt động liên tục.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã ban hành Quyết định số 326/QĐ-UBCK về việc đưa CTCP Chứng khoán Kenanga Việt Nam (KVS) vào tình trạng kiểm soát đặc biệt. Thời hạn kiểm soát đặc biệt trong vòng 4 tháng, từ ngày 19/5 đến ngày 18/9.
KVS được thành lập từ năm 2007, tiền thân là CTCP Chứng khoán Vàng Việt Nam, vốn điều lệ ban đầu là 40 tỷ đồng. Đến tháng 11/2008, công ty đổi tên thành Kenanga Việt Nam và tăng vốn lên 135 tỷ đồng vào năm 2009. Đây cũng là thời điểm K&N Holdings Berhad – công ty con của Kenanga Investment Bank Berhad (Malaysia) tham gia làm cổ đông chiến lược nắm 49% vốn công ty.
Ngoài K&N Holdings Berhad, 51% vốn KVS còn lại được nắm bởi các cá nhân trong nước gồm: Ông Cao Văn Sơn (8,89%), Cao Quang Hưng (5,61%), Cao Khánh Phương (9,17%), Cao Quang Hiệp (9,22%), Hồ Ngọc Thanh Xuân (8,48%), Phạm Khánh Loan (9,63%).
Tiếng nói của nhóm cổ đông người Việt cũng được thể hiện ở cơ cấu HĐQT với 4/7 là nhân sự cấp cao Việt Nam, gồm: Chủ tịch HĐQT Cao Văn Sơn và các thành viên HĐQT Trần Đức Vũ, Nguyễn Anh Thắng, Cao Khánh Phương.
Nhiều năm qua, không có quá nhiều thông tin về KVS. Cập nhật lần gần nhất KVS công bố thông tin tài chính là BCTC quý I/2015. Vào cuối cuối năm 2013, công ty này đã nộp hồ sơ đề nghị chấm dứt tư cách thành viên giao dịch thị trường niêm yết và thành viên giao dịch thị trường đăng ký giao dịch tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE).
Đến tháng 9/2015, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam đã có quyết định ngừng cung cấp hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán đối với KVS do bị Sở Giao dịch chứng khoán chấm dứt tư cách thành viên giao dịch.
Dù KVS không còn công bố các báo cáo (từ cuối quý I/2015), nhưng nhiều khả năng nhóm cổ đông Việt Nam vẫn duy trì tỷ lệ sở hữu chi phối ở KVS. Điều này thể hiện cơ cấu lãnh đạo KVS được công bố tại Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước không có sự thay đổi so với cách đây 8 năm trước. Trong khi đó, BCTC năm 2021 của Kenanga Investment Bank Berhad thể hiện họ vẫn nắm 49% vốn KVS.
Sự tham gia của cổ đông ngoại gốc Malaysia, cùng việc tăng vốn gấp 3 lần hồi năm 2009 được kỳ vọng sẽ giúp KVS cải thiện tình hình tài chính (lỗ lũy kế 2009 là 10,8 tỷ đồng).
Tuy vậy, giai đoạn 2009 – quý I/2015 cho thấy lợi nhuận của KVS vẫn không được cải thiện với lỗ lũy kế cuối quý I/2015 lên đến hơn 34,7 tỷ đồng. Mặt khác, doanh thu KVS khoảng thời gian kể trên ghi nhận không đến từ các hoạt động cơ bản của một công ty chứng khoán (hoạt động môi giới, đầu tư góp vốn, tư vấn, lưu ký chứng khoán), mà hầu hết nhờ vào lãi tiền gửi, lãi từ các hợp đồng hợp tác kinh doanh và hợp đồng tạm ứng vốn đầu tư.
Bóc tách số liệu, tính đến cuối năm 2015, tiền và tương đương tiền của KVS đạt 55,8 tỷ đồng, chiếm hơn 60,3% tổng tài sản công ty. Đáng chú ý, KVS còn ghi nhận 35,3 tỷ đồng các khoản hợp tác kinh doanh, tạm ứng vốn đầu tư.
Cụ thể, đó là hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty TNHH Ngọc Linh (4,63 tỷ đồng) về việc hợp tác thực hiện dự án xây dựng khu cây xanh kết hợp sân thể thao và công trình dịch vụ công cộng.
Hợp đồng tạm ứng vốn đầu tư Công ty Bất động sản Đông Á (22 tỷ đồng) hợp tác đầu tư và đưa vào sử dụng dự án Khu Resort – Khu cầu Bình Hòa – Quảng Châu – Quảng Xương – Thanh Hóa với thời hạn 10 tháng; CTCP Công nghiệp TM & Dịch vụ Y tế Phúc Thái (7 tỷ đồng) hợp tác đầu tư hoàn thiện dự án xây dựng Bệnh viện Phúc Thái tại Thái Nguyên; và hợp tác đầu tư với Công ty TNHH Tư vấn và Quản lý Fraden – TNC (9,5 tỷ đồng).
Hồi cuối năm 2014, Công ty TNHH Kiểm toán và Định giá Thăng Long đã nhấn mạnh việc KVS trong năm 2014 có sự thay đổi lớn về nhân sự chủ chốt, ngoài ra công ty chưa có kế hoạch kinh doanh, kế hoạch nhân sự trong tương lai và cũng chưa tìm được các đối tác. Đơn vị kiểm toán cảnh báo các sự kiện này ảnh hưởng trọng yếu đến khả năng hoạt động liên tục của công ty, vì vậy dẫn tới sự nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục của KVS trong năm tài chính tiếp theo.
Trước đó, vào tháng 12/2013, KVS từng bị phạt 195 triệu đồng do không tách bạch tiền của nhà đầu tư và tiền của công ty, không tuân thủ quy định về hạn mức đầu tư và báo cáo gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có nội dung sai lệch.